Hoe verliep de burgeroorlog in Syrië tot nu toe?

De Europese Unie verlengde in mei 2018 de sancties tegen Syrie, omdat president Bashar Al-Assad een ondemocratisch beleid zou voeren. Het land dat voor lange tijd een Ottomaanse provincie was, later een Frans mandaatgebied werd en in 1946 onafhankelijk is verklaard. Waar sinds 2012 een bloedige burgeroorlog woedt, na jaren van fundamentalistisch-religieuze onrust. Hoe ziet de recente geschiedenis van dit verscheurde land eruit?

Arabische Lente

In maart 2011 beginnen protesten in Syrië die zullen leiden tot de burgeroorlog. Beïnvloed door vele opstanden in nabijgelegen landen – die later zullen worden beschreven als de Arabische Lente –komen Syrische burgers in opstand tegen de overheid. De opstandelingen komen uit verschillende hoeken van de Syrische samenleving. Onder andere de democratische oppositie, politieke islamisten en salafisten, verarmde provincialen en – vrijwel de grootste groep – fundamentalistische soennieten nemen deel aan de gewapende protesten.

Gewapende demonstraties

De protesten richten zich tegen de corrupte, seculiere overheersing van de Ba’ath partij en de president, de sjiitische aleviet al-Assad . Ze eisen meer burgerrechten en verregaande politiek-religieuze veranderingen. Bloedig worden deze protesten door Syrische veiligheidsdiensten de kop ingedrukt, honderden opstandelingen vinden de dood. Toch vormt zich eind 2011 het Vrij Syrisch Leger, dat ondersteuning biedt. Turkije, Saoedi-Arabië, Qatar – en later ook verschillende Europese mogendheden – ondersteunen de rebellen met financiering en wapens.

In 2012 en 2013 vinden tienduizenden burgers, rebellen en soldaten van het Syrische leger de dood. In november 2013 passeert het aantal doden de 120.000. Dorpen worden door het rebellenleger op het Syrische leger veroverd en vice versa, de burgeroorlog houdt het land in zijn greep.

Rebellen

De groepen rebellen zijn ontzettend versplinterd en strijden over wie de voornaamste rebellengroep vormt. Onderling is er nauwelijks coördinatie, zo is er het Vrije Syrische Leger, de Syrische Nationale Coalitie en de Syrische Nationale Raad die allemaal beweren dé groep te zijn die het volk vertegenwoordigt. De laatste maanden lijkt het Syrische leger overwinningen te boeken, de rebellen krijgen klap na klap.

Internationale bemoeienis

Na de inzet van chemische wapens door het regeringsleger in augustus 2013 en de inzet in december van ‘barrel-bombs’ (strijdend met het internationaal humanitair recht) overwegen de VN en de VS militaire interventie, maar tot nog toe is daar niet toe overgegaan. De Europese Unie biedt humanitaire hulp en verschillende Europese landen nemen inmiddels Syrische vluchtelingen op. Vooralsnog staan Rusland, China en Cuba aan de zijde van de Syrische regering, bijna de gehele Arabische Liga daarentegen keert zich tegen het bewind van al-Assad.

Syrische Referendum

Na de eerste grote demonstraties in 2011, komt Bashar al-Assad met een referendum betreffende een nieuwe grondwet, waarin wordt beschreven dat naast de Ba’ath Partij andere partijen deel mogen nemen aan de volgende verkiezingen. Negenentachtig procent van de stemmers is voor deze nieuwe grondwet. In de parlementsverkiezingen die volgen krijgen andere partijen zetels in het parlement, maar volgens de rebellen waren deze verkiezingen oneerlijk.

Ondertussen 

Ondertussen verlengde de EU zijn ecnomische sancties tegen Syrie. Zolang Assad aan de amcht zit, verbeidt de EU olie- en wapenhandel met het land. Ook treffen financiele sancfties het door burgeroorlog geteisterd Syrie.