Invoering van het schoolzwemmen

Volgens de NOS verdrinken er de laatste jaren steeds meer mensen in natuurwater in Nederland. Dit jaar zijn al 14 mensen verdronken, waarvan de helft uit Polen afkomstig was. Eén van de verklaringen hiervoor is dat Polen geen traditie van schoolzwemmen kent. Ook in Nederland is het schoolzwemmen al tientallen jaren niet meer verplicht, waardoor steeds meer jonge kinderen in Nederland niet kunnen zwemmen. Het schoolzwemmen in Nederland werd ingevoerd rond het einde van de jaren ’60.

Hoewel het schoolzwemmen pas later officieel werd ingevoerd, namen verschillende gemeenten aan het begin van de jaren ´20 het besluit tot een proef met zwemonderwijs voor schoolkinderen. Het schoolzwemmen werd in de loop van de jaren ’20 uitgebreid. Het zou echter nog lang duren voordat alle kinderen een zwemdiploma via het zwemonderwijs konden halen.

Zwemles aan de hengel

Het schoolzwemmen kende gedurende de jaren ’20 diverse obstakels. In Amsterdam waren bijvoorbeeld nog geen overdekte zwembaden, waardoor zwemles alleen in de zomer kon worden gegeven. Ook bestond er nog geen efficiënte lesmethode. Zwemles werd vanouds namelijk gegeven met een hengel, waaraan een tuigje bevestigd was waarin het kind veilig kon zwemmen. De badmeester bleef daarbij op een steiger of brug staan. Deze lesmethode had als nadeel dat alleen individueel les kon worden gegeven.

Zwempedagoog Kurt Wiessner

In 1933 veranderde de traditionele zwemlesmethode toen de Oostenrijkse zwempedagoog Kurt Wiessner in Nederland een nieuwe lesmethode kwam demonstreren. Wiessner ging uit van een natuurlijk drijfvermogen zonder drijfmiddelen. Kinderen moesten via hun longen konden blijven drijven, en niet meer via hulpmiddelen zoals bijvoorbeeld de hengel. Middels de nieuwe zwemlessen kon aan een groep leerlingen tegelijk les worden gegeven. Sindsdien groeide het schoolzwemmen in rap tempo. In de jaren ’50 werd schoolzwemmen zelfs als vanzelfsprekend onderdeel van de schoolopleiding gezien.

Schoolzwemmen wordt verplicht

Het schoolzwemmen werd officieel ingevoerd tussen het einde van de jaren ’60 en begin jaren ’70. Het zwemonderwijs was er op gericht alle kinderen aan een zwemdiploma te helpen en werd gefinancierd met gemeentelijke subsidies. De meeste klassen kregen 1 uur per week zwemles. De leeftijd waarop kinderen zwemles kregen verschilde per gemeente, maar meestal lag de leeftijd rond de 8 jaar. Dit veranderde echter met de jaren, toen kinderen op steeds jongere leeftijd moesten kunnen zwemmen. De bekendste zwemslag werd naar aanleiding van het schoolzwemmen de schoolslag genoemd.

Leestip

Levenslang zwemmen

€ 35.00

Afname zwemonderwijs

De laatste jaren is het percentage basisscholen in Nederland dat aan schoolzwemmen doet flink gedaald. In de jaren ’90 gaf ongeveer 90 procent van de scholen zwemles. In 2005 was dit percentage gedaald tot onder de 60 procent. Vorig jaar lag het percentage scholen dat zwemonderwijs geeft op 42 procent. Dat steeds minder scholen zwemlessen aanbieden heeft voor een groot deel te maken met de bezuinigingen, die ertoe leiden dat steeds meer gemeenten besluiten de subsidie voor zwemonderwijs te schrappen. Scholen die nog wel aan schoolzwemmen doen stellen tegenwoordig andere eisen aan de zwemlessen dan vroeger. Zwemlessen zijn steeds meer gericht op ‘zwemveiligheid’ en niet meer op het behalen van een zwemdiploma.