Jordaanoproer in 1934
"Dit is overduidelijk buitensporig geweld door de politie"
De Rotterdamse politie is in verlegenheid gebracht door een filmpje dat afgelopen zaterdagnacht gemaakt werd waarop een politieagent geweld gebruikt. Zowel gemeentelijke als landelijke politici hebben geschokt gereageerd op het voorval. In 1934 gebruikte de Nederlandse politie eveneens geweld, toen er in de Amsterdamse wij de Jordaan rellen uitbraken naar aanleiding van het overheidsbeleid.
Begin jaren ’30 was de wereld in de greep van de ‘Grote Depressie’, een economische crisis die ook Nederland trof. Veel bedrijven gingen failliet en de werkloosheid steeg explosief. De Nederlandse regering besloot werklozen te ondersteunen met een uitkering van ƒ 9,30 per week, ongeveer de helft van het gemiddelde salaris in die tijd. Het toenmalige kabinet Colijn voerde een streng bezuinigingsbeleid door en kondigde in 1934 aan nog meer te gaan korten op de werkloosheidsuitkering.
In Amsterdam woonden destijds tienduizenden werklozen die heel arm waren. Het besluit van Colijn om nog meer te korten op de uitkeringen viel slecht bij hen. Op 4 juli 1934 hield de Communistische Partij Holland (CPH) een protestbijeenkomst tegen de verlaging van de uitkeringen en na die vergadering trokken woedende werklozen de Jordaan in. Ook in de Indische Buurt was het onrustig en werd er gedemonstreerd. Het kostte de Amsterdamse politie grote moeite om de orde te handhaven, want de demonstranten gooiden met dakpannen en stenen.
De volgende dag werd het geweld nog heviger. Straatverlichting werd vernield en de demonstranten trachtten de bruggen over de Amsterdamse grachten in brand te zetten. Ook plunderden de demonstranten winkels en wierpen ze barricades op om de politie de weg te versperren. Intussen spoorde het communistische dagblad De Tribune de demonstranten aan en deed uitgebreid verslag van de gebeurtenissen. De Amsterdamse politieagenten trokken hun sabels en schoten met scherp op de demonstranten. De situatie liep zo uit de hand dat ook het leger kwam helpen.
Op 9 juli was de Jordaanoproer voorbij. De politie maakte de persen van De Tribune onklaar en arresteerde ruim honderd mensen. Er werden 5 mensen gedood en 56 mensen waren gewond geraakt. Naast De Tribune berichtten ook de andere nieuwsmedia over de rellen en de oproer bereikte zelfs de buitenlandse kranten. Al snel bleek echter dat de rellen niets hadden opgeleverd. De overheid bleef de steunverlaging handhaven en de bezuinigingspolitiek werd niet teruggedraaid.
De Rotterdamse politie heeft afgelopen weekend eveneens geweld gebruikt, al zij het op een andere schaal. Een politieagent verrichtte een gewelddadige arrestatie, wat werd gefilmd door een omstander.
