Koning James I en de dronken olifant
Koning James I van Engeland voerde zijn olifant elke dag 1 gallon wijn. Dat twitteren de kennisgravers van het satirische Britse quizprogramma QI vandaag. Een Britse gallon is zo'n 4, 5 liter wat dus voor het dier neerkwam op een goede fles wijn of zes. Dat schrijft de Volkskrant donderdag. Over James I deden wel meer verhalen de ronde.
James was de zoon van de Schotse koningin Mary Stuart en Lord Henry Stuart Darnley. Beide waren tevens achterkleinkinderen van Hendrik VII. Hij groeide op tijdens de godsdienstoorlogen in Groot-Brittannië.
Mary Stuart, Queen of Scots
Zijn katholieke moeder, die koningin van Schotland was van 1542 tot 1567, regeerde in de periode dat Elizabeth I koningin van Engeland was. Zij werd in 1567 afgezet door schotse edellieden en opgevolgd door haar zoon James VI. Mary vluchtte naar Engeland waar ze na een warm welkom alsnog achter de tralies werd gegooid. Als katholieke nicht van de protestantse Elizabeth I maakte ze namelijk aanspraak op de Engelse troon. Het katholieke deel van de Engelse bevolking richtte hun hoop op Mary als nieuwe koningin van Engeland. Elizabeth liet dat niet gebeuren en sloot haar twintig jaar op in Fotheringhay, een afgelegen kasteel. In 1587 werd zij terecht gesteld. Haar zoon, de Schotse koning, bleek van koele bloede en reageerde niet op haar executie.
Koning Schotland
Maar dat was jaren later. Om terug te gaan in de tijd was Mary Stuart in 1567 gevlucht naar Engeland. De weg naar de troon lag open voor James. Op 29 juli 1567 werd hij tijdens een protestantse dienst tot koning van Schotland gekroond als James VI. Zoals eerder aangegeven reageerde hij niet op de terechtstelling van zijn moeder. Aangenomen wordt dat het een strategische beslissing was, omdat hij dan de rechten op de Engelse troon als afstammeling van Hendrik VII zou verliezen en in het geval van de erfopvolging van de kinderloze Elizabeth I, niet meer mee zou tellen.
Koning Engeland
Maar de aanspraak hield hij en op 24 maart 1603 stierf Elizabeth I kinderloos op haar sterfbed. Op 5 mei vertrok James van Edinbourgh naar Londen. Hij kwam twee dagen later aan in Londen en werd gekroond op 25 juli. James streefde in Engeland van het begin af aan naar het absolutisme en versteviging van de positie van de staatskerk. Hij was zelf overtuigd protestant, maar op het gebied van de buitenlandse politiek voelde hij het meest voor aansluiting bij de machtige katholieke vorsten. Doordat James zelf alle politieke beslissingen wilde nemen, stuitte hij het parlement tegen de borst.
Parlement
Naast de politieke macht wilde hij ook nauwe controle op de uitvoerende en de rechtelijke macht. Op een gegeven moment wenste het parlement zich niet meer neer te leggen bij de pogingen van James om alles zelf te regelen en bovendien bepaalde belastinggelden in zijn eigen zak te steken. Het parlement pikte het niet, maar de koning liet zich niet imponeren. Zo regeerde hij zonder parlement in de jaren ´10 en ´20 van de 17e eeuw. Hij had een gat in zijn hand en omdat hij telkens in geldnood kwam, had hij iedere keer toch weer het parlement nodig.
Heksen en demonen
De koning werd gezien als één van de meest intellectuele vorsten. Hij schreef boeken in het latijn, had beroemde Engelse bijbelvertalingen op zijn naam staan en vertaalde werken uit het Frans. Maar naast zijn intellectuele werken verdiepte hij zich ook in andere zaken. Zo was hij ervan overtuigd dat er overal heksen en demonen werkten. Hij publiceerde in 1597 een boek de "Daemonologie". Hij bracht dit ook tot uiting in zijn terechtstellingen, waarbij veel mensen de beschuldiging van hekserij.
Homoseksualiteit
Naast verhalen over zijn heksen- en demonenwaan, deden ook verhalen over zijn vermeende homoseksualiteit de ronde. Hij had altijd mannelijke metgezellen om zich heen. Zo kustte hij in de jaren '80 van de 16e eeuw in het openbaar Francis Stewart Hepburn, graaf van Bothwell op de mond. Toen hij gekroond werd door Engelse koning, deed dan ook de volgende grap de ronde: ‘Rex fuit Elizabeth: nunc est regina James’. Met andere woorden: Elizabeth was koning: nu is James koningin. Op dit moment doet zich dus weer een nieuw verhaal over James I de rondte, namelijk over een olifant.
Olifant
In 1255 werd vanuit Parijs al een olifant verscheept naar Londen. Het was een geschenk van Lodewijk IX. Er werd meteen een kooi gebouwd voor het dier, van 12 bij 6 meter. Onder het bewind was de olifant ook te bezichtigen voor het publiek. James I bouwde onder zijn bewind de tuin uit met waterbassins en kooien. De olifant die daarin leefde kreeg dus niet alleen water, maar ook wijn te drinken.
