Luxe aan het Russische hof vanaf de 16e eeuw

Het pervers luxueuze leven van Poetin

Volgens een rapport van de Russische oppositie leeft de Russische president Vladimir Poetin een leven dat “vergeleken kan worden met dat van een monarch uit de Perzische Golf of een flamboyante oligarch”. Buitensporige luxe bij de Russische heersende klasse kent echter al een lange geschiedenis, die teruggaat tot de eerste tsaren in de 16e eeuw.

De eerste tsaar, Ivan de Verschrikkelijk (1530-1584), bestuurde zijn rijk bijvoorbeeld vanaf een ivoren troon. Aan zijn dynastie kwam in 1613 een einde toen de eerste Romanov diezelfde ivoren troon besteeg. De Romanov’s zouden daarna driehonderd jaar het Russische Rijk besturen, en voor altijd geassocieerd worden met grote luxe en decadentie, terwijl het gewone Russische volk moeite had om in leven te blijven.

Peter de Grote (1682-1725) liet in 1703 de stad Sint Petersburg bouwen als zijn nieuwe ‘raam op het westen’. Hij maakte deze stad in 1712 ook de hoofdstad van het Russische Rijk, in plaats van het oude Moskou. Peter beval daarna alle edelen om zich in Sint Petersburg te vestigen, wat een ware bouwwoede aan paleizen en luxe villa’s tot gevolg had.

Tijdens de periode van de opvolger van Peter, en tevens zijn dochter, tsarina Elisabeth begon het Huis Romanov in 1754 aan de bouw van het Winterpaleis. Onder leiding van de Italiaanse architect Francesco Bartolomeo kreeg dit paleis 1500 kamers, waaronder verschillende balzalen en kunstgalerijen. Deze balzalen werden gebruikt om enorme bals te geven, waar duizenden mensen te gast waren. Op deze feesten kwamen edelen, hoge ambtenaren, buitenlandse diplomaten en andere hoogwaardigheidsbekleders die prachtige feestmalen voorgeschoteld kregen.

Een luxevoorwerp dat voor altijd wordt geassocieerd met de decadentie van het Russische hof zijn de Fabergé-eieren. Deze juwelen in de vorm van paaseieren werden versierd met goud, platina en edelstenen en waren bedoeld als paasgeschenken voor relaties van de tsaren. Tijdens de regeerperiodes van Alexander III (1881-1894) en Nicolaas II (1894-1917) zijn er 52 van deze kostbare eieren gemaakt.

Met de Russische Revolutie van 1917 kwam er een einde aan de regeerperiode van de tsaren. De buitensporige luxe van de heersende klasse in Rusland verdween echter niet, getuige Poetin’s 43 vliegtuigen, 15 helikopters en 4 jachten.