Massa-executie bij de Ardeatijnse grotten in 1944

Demonstranten hebben gisteren de uitvaartmis van oud-SS’er Erich Priebke verstoord. De betogers probeerden ervoor te zorgen dat de lijkwagen niet op de plaats van bestemming zou aankomen en sloegen tegen de wagen. Daarnaast riepen ze ‘moordenaar’ en ‘beul’. Priebke is verantwoordelijk voor de executie van 335 Italiaanse burgers op 24 maart 1944 in de buurt van Rome.

Aanval SS-bataljon

Tijdens de Tweede Wereldoorlog hadden de Duitsers het in Rome voor het zeggen. Op 23 maart 1944 marcheerde het 3e SS-bataljon van het SS politie Regiment over de Via Raselle in Rome toen er plotseling een bom ontplofte en het bataljon werd aangevallen door Italiaanse verzetsstrijders. Bij de aanval kwamen 33 Duitse soldaten om het leven. Hitler was verontwaardigd door de actie en gaf het bevel om binnen 24 uur voor elke vermoorde Duitse officier 100 Italiaanse burgers om te laten brengen als represaille voor de aanval. Hoofd van de Gestapo in Italië en politiecommandant Herbert Kappler gaf echter de opdracht om 10 Italiaanse burgers te executeren per omgekomen SS’er. Er werden 335 Italianen opgepakt, vijf meer dan de bedoeling was, omdat de Duitsers een opzettelijke telfout maakten. De selectie van de slachtoffers was gebaseerd op willekeur. Uiteindelijk bestond de groep uit toevallige passanten, Joden en verzetsstrijders.

Massamoord in de Ardeatijnse grotten

Op 24 maart 1944 werd de groep bestaande uit 335 gevangenen onder leiding van SS-officieren Karl Hass en Erich Priebke naar Ardea gebracht, een kleine voorstad van Rome. De Duitse soldaten die de executie uit moesten voeren waren veelal onervaren en gespannen voor wat er komen ging. Kappler had daarom gezorgd voor kratten cognac om zijn soldaten te kalmeren. De gevangen werden in groepjes van vijf opgesteld voor het vuurpeloton. Op hun knieën en met de handen vastgebonden werden ze van achteren in het hoofd geschoten. De soldaten waren inmiddels in beschonken staat bezig met de executie wat tot gevolg had dat dit niet meer ging zoals gepland. Meerdere gevangenen kwamen hierdoor niet gelijk aan hun einde en stierven pas nadat er enige tijd verstreken was. Hass en Priebke lieten de ingang van de grot opblazen om zo te verbergen wat er zich hier had afgespeeld. Toen Rome bevrijd werd op 4 juni 1944 ontdekten de geallieerde troepen in de Ardeantijnse grotten een berg levenloze lichamen. De lichamen werden teruggebracht naar de families die ze alsnog een gepast einde konden geven.

Priebke na de oorlog

Priebke vluchtte na de oorlog naar Argentinië waar hij tot 1994 woonde. Hij werd ontmaskerd en in 1998 in Italië veroordeeld tot levenslang huisarrest voor de moord op de 335 Italiaanse burgers. Erich Priebke overleed op 11 oktober 2013 op 100-jarige leeftijd in Rome. Bij de rellen omtrent zijn uitvaartsmis moest de politie optreden, omdat de demonstranten werden belaagd door neonazi’s. Het gemeentebestuur van de stad wil niet dat hij in Rome wordt begraven en ook in zijn geboorteplaats Henningsdorf willen ze het niet hebben. Waarschijnlijk zal Priebke in Rome gecremeerd worden.


 

<h3>Bronnen</h3>
<p>-       Geschiedenis24.nl, <a href="http://www.geschiedenis24.nl/andere-tijden/afleveringen/2005-2006/Het-ge... geheime leven van (...)</a></p>
<p>-       Wikipedia.org, <a href="http://nl.wikipedia.org/wiki/Moordpartij_in_de_Ardeatijnse_grotten">Moor... in de Ardeatijnse grotten </a> (15-09-2013)</p>
<p>-       NOS.nl, <a href="http://nos.nl/artikel/561229-oudsser-priebke-overleden.html">Oud-SS'er Priebke overleden </a> (11-10-2013)</p>
<p>&nbsp;</p>
<p><strong>Afbeelding</strong></p>
<p>-         Wikimedia Commons, <a href="http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Bundesarchiv_Bild_101I-312-0983-0... van burgers</a></p>

Rubrieken: 

Landen: 

Personen: 

Tijdperken: 

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

nummer 1 van 2025

Het komende nummer van Geschiedenis Magazine verschijnt omstreeks 23 januari. Neem vóór donderdag 9 januari een abonnement om dit nummer zonder verzendkosten te ontvangen. 

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt