Mediamagnaat Murdoch als nieuwe Hearst
Er komt een onafhankelijk onderzoek naar de afluisterpraktijken van het zondagblad News of the world. Het afluisteren van telefoons door privédetectives van de krant blijkt een gebruikelijke werkwijze. Aan het einde van de 19e eeuw werd het mediaspel uitgevonden en werden oorlogen via de media uitgevochten.
In 1748 publiceerde Montesquieu het boek Over de geest van de wetten. In het hoofdstuk “Over de Engelse staatsinrichting” kwam de filosoof met de theorie dat er drie machten waren die gezamenlijk een staat draaiende konden houden: de wetgevende-, uitvoerende- en rechtsprekende macht. Inmiddels is er een vierde macht bijgekomen: de media. Ze spelen een sleutelrol binnen het politieke bestel, verwoorden en sturen de publieke opinie en onderwerpen de uitvoerende macht aan een oordeel. Eén van de belangrijkste media magnaten uit de 20e eeuw was William Hearst, uit de Verenigde Staten.
William Hearst
Hij werd geboren op 29 april 1863 in San Francisco en stierf op 14 augustus 1951 in Beverly Hills. De familie Hearst had veel geld, doordat zijn vader, George Hearst, fortuin had gemaakt bij de ontdekking van en investering in mijnen. Hearst studeerde van 1882 tot 1885 journalistiek aan Harvard College, waarna hij stopte met zijn studie wegens ruzie met een huisgenoot. Hij ging werken voor Joseph Pulitzer, een Oostenrijks-Hongaars-Amerikaans uitgever. Eerste werkte hij voor het humoristische tijdschrift Harvard Lampoon en daarna voor New York World. Samen gelden zij als de uitvinders van de sensationele schandaaljournalistiek. Hearst bleek een neus te hebben voor het opsporen en maken van nieuws en was gedreven. Hij schreef dan ook zijn vader op een gegeven moment een brief met de vraag om hem een krant te geven. Op 7 maart 1887 werd hij eigenaar van het dagblad San Fransisco Examiner.
Pulitzer
Hij huurde de beste mensen in en schafte de modernste machines aan met het idee een succes te maken van The Examiner. De nadruk lag op smeuïge details, zoals corruptie. Hij breidde zijn macht gestaag uit en verwierf al snel een dominerende positie op de regionale markt. Vanaf 1895 richtte hij zijn blik ook op de oostkust. Hij kocht de New York Morning Journal, een concurrerende krant van het blad van Pulitzer, waar hij gewerkt had, New York World. Het was het begin van een media oorlog. Ze kochten elkaars redacteuren en het brengen van ‘de primeur’ werd steeds belangrijker. De ‘Yellow journalism’ was uitgevonden. Het was een tak van sport waarin weinig onderzoeksjournalistiek werd toegepast, maar gebruik werd gemaakt van in het oog springende grote koppen, sensatie en overdrijvingen. Niet het verschaffen van objectieve nieuwswaarde, maar een grote oplage van de nummers was het streven van de hoofdredacteuren.
Spaans-Amerikaanse oorlog
De strijd tussen Hearst en Pulitzer piekte van 1895 tot 1898. Beide magnaten worden vaak aangevoerd als oorzaak van de Spaans-Amerikaanse oorlog. Zowel Hearst als Pulitzer vonden dat Cuba moest worden bevrijdt van Spaanse invloeden. Of de oorlog daadwerkelijk ontstond door de berichtgeving in de kranten wordt tegenwoordig door historici in twijfel getrokken. Feit is wel dat Hearst zijn kranten liet schreeuwen om te strijden tegen de bezetter van Cuba, Spanje. Sensationele verhalen over de verschrikkelijke omstandigheden in het Cuba van de jaren ’80 van de negentiende eeuw haalden de voorpagina. In 1895 brak er een opstand uit in Cuba. De aanleiding van de Spaans-Amerikaanse oorlog was de berichtgeving in de kranten; het gevolg: de aftocht van de Spanjaarden uit Cuba.
Media baron
Hij probeerde een carrière op te bouwen in de politiek. Toen dat niet lukte, richtte hij zich op het steunen van bepaalde kandidaten. Hearst bleef bladen kopen, zoals Cosmopolitan, de Los Angeles Examiner, de Boston American, de Atlanta Georgian, de Chicago Examiner, de Detroit Times, de Seattle Post-Intelligencer, de Washington Times, de Washington Herald en de San Francisco Examiner. In 1925 voegde hij het oudste bestaande tijdschrift Town and Country, opgericht in 1846, toe aan zijn bezittingen.
In 1941 kwam de film Citizin Kane uit, waarbij scenarioschrijvers Orson Welles en Herman J. Mankiewicz zich lieten inspireren door het leven van Hearst. Hearst probeerde door middel van zijn contacten en invloeden de productie van de film te voorkomen. Maar het mocht niet baten en de filmmaatschappij zette de productie door. In de film kwamen met name zijn ijdelheid en streven naar de macht naar voren: het beeld van Hearst als ware Media baron.
Murdoch
Dirty Digger Murdoch lijkt in de 21e eeuw in de voetsporen van Hearst te treden. De nadruk in zijn blad News of the World ligt op schandalen, zoals de affaire van David Beckham en Rebecca Loos en het cannabisgebruik van Prins Harry. De politieke betekenis van het blad lijkt in tegenstelling tot de New York Morning Journal en de New York World beperkt.
“Het fungeert meer als een kip met het gouden ei binnen het rijk van Murdoch”, schrijft de Volkskrant vandaag. Toch kan geen Britse regeringspartij het land fatsoenlijk besturen zonder de gedoogsteun van de 80-jarige pers-baron. Zo vocht hij in de jaren ’80 van de 20e eeuw met Margaret Thatcher tegen de vakbonden in Engeland en hielp hij John Major met het winnen van de verkiezingen met de tekst in zijn blad: “Als Kinnock vandaag wint, wil de laatse die Engeland verlaat a.u.b. het licht uitdoen?” Nu worden dus de afluisterpraktijken die gebruikt werden om smeuïge details naar de oppervlakte te brengen, onderzocht.
Het afluisterschandaal zal waarschijnlijk nog een flinke staart krijgen. Het publiek is vervuld met afschuw, grote bedrijven willen niet meer in de krant adverteren en ook de andere kranten van het mediaconcern van Rupert Murdoch waartoe News of the World behoort, worden getroffen.