Melbourne 1956: Nederland doet toch niet mee

Over een halve maand beginnen de Winterspelen in het Russische Sotsji. De discussie over de samenstelling van de officiële delegatie woedt volop. Er gaan zelfs stemmen op dat Nederland beter helemaal af zou kunnen zien van deelname. Steen des aanstoots is de anti-homowetgeving die onder president Poetin in Rusland van kracht is geworden. Hoewel eerder ook felle discussies zijn gevoerd over het al dan niet deelnemen aan de Olympische Spelen, boycot Nederland het sportevenement slechts 1 keer en wel in Melbourne 1956.

Grote verontwaardiging Russisch optreden Hongarije

De openingsceremonie van de 16e Olympische Spelen is gepland op 22 november 1956 in Melbourne. De organisatorische en sportieve voorbereidingen zijn al in volle gang als de Sovjet-Unie besluit hardhandig in te grijpen om de opstand tegen het stalinistische bewind van de Volksrepubliek Hongarije te onderdrukken.
De verontwaardiging in Nederland en onder de Nederlandse bevolking tegen deze hardhandige actie van de Russische regering neemt snel toe.

NOC: Niet naar Melbourne

Ook in de vergadering van het Nederlands Olympisch Comité (NOC) op 6 november is het gewelddadig neerslaan van de Hongaarse opstand onderwerp van bespreking. De voorzitter mr. J. Linthorst Homan vraagt zich aan het begin van de bestuursvergadering openlijk af of het gezien de recente ontwikkelingen niet beter is af te zien van deelname aan het Olympische evenement. Linthorst Homan weet zich daarbij gesterkt door zijn achterban. Verschillende sportbonden en sportverenigingen hebben er namelijk al bij het NOC op aangedrongen niet mee te doen aan de Olympiade en op die manier het Hongaarse volk een hart onder de riem te steken. Het NOC-bestuur besluit dan ook de Spelen te boycotten. Alleen jonkheer Quarles van Ufford is een andere mening toegedaan: sporters zouden zelf moeten kunnen beslissen of ze wel of niet deelnemen.

Als het bestuur van het NOC zijn besluit vervolgens meedeelt aan de Buitengewone Algemene Bestuursvergadering die aansluitend wordt gehouden, gaat deze vergadering unaniem akkoord. Daarnaast stelt het NOC een bedrag van 100.000 gulden beschikbaar aan de Hongaarse slachtoffers.

‘Terugtrekking vanwege Hongarije stop’

Officieel is dan wel een beslissing genomen, de Olympische sporters weten op dat moment nog van niets! En dat terwijl 4 atleten (Eef Kamerbeek, Puck van Duyne-Brouwer, Dini Hobers en Henk Visser), hun coach Jo Grootewal en Wim van Zijll, de chef d’équipe, op dat moment al in Melbourne zijn. Linthorst Homan heeft ze zelf uitgezwaaid bij hun vertrek van Schiphol.

In allerijl componeert het NOC een gezien de omstandigheden nogal zakelijk telegram voor de sporters in Australië:

‘… BUITENGEWONE ALGEMENE VERGADERING BESLOOT NEDERLANDSE OLYMPISCHE DEELNEMING TERUGREKKEN VANWEGE HONGARYE STOP VERLAAT ALLEN OLYMPISCH DORP ZOEK ELDERS ONDERDAK STOP DRAAG BURGERKLEDING INDIEN MOGELYK VERWYDER BADGE STOP …SORRY STERKTE’

Alle betrokken olympische deelnemers zijn uiteraard erg teleurgesteld. De diverse media in Nederland zijn echter vol lof voor de beslissing. Spanje en Zwitserland volgen uiteindelijk het Nederlandse voorbeeld en zien eveneens af van deelname.
Overigens ontbreken Egypte, Irak en Libanon (vanwege de Suezcrisis) en China (vanwege de deelname van Taiwan) ook in Melbourne.

Niet-deelnemers toch Olympiërs

Een halve eeuw na de Spelen die voor Nederland dus eigenlijk nooit zijn begonnen, krijgen de leden van de équipe een uitnodiging voor een reünie. Op 27 juni 2006 verzamelen ze zich in het Olympisch Stadion in Amsterdam op de bijeenkomst die is georganiseerd door de Nederlandse Vereniging voor Olympische Deelnemers. Klaas van Houten, de voormalige penningmeester van het Nederlands Olympisch Comité zegt in zijn speech dat de boycot achteraf gezien een verkeerde beslissing is geweest.

Ook het NOC organiseert op instigatie van de voorzitter (en zelf ex-Olympiër) Erica Terpstra in datzelfde jaar een samenkomst van de sporters uit 1956. Daar worden zij die 50 jaar lang als niet-deelnemers door het leven zijn gegaan alsnog erkend als échte Olympiërs. Daarnaast biedt Terpstra excuses aan namens het NOC.