Meteorietenregen van 1803

Het gaat om een zeer zeldzame gebeurtenis. Er zijn wel vaker inslagen van meteorieten, maar niet in deze mate.

Aldus wetenschapsredacteur Margriet van der Heijden van het NRC handelsblad over de meteorieten die in de namiddag van 14 februari 2013 neerdaalden in de Russische Oeral. Hoewel een dergelijke grote inslag zelden voorkomt, zijn er in de geschiedenis wel meerdere gevallen bekend. De meteorietenregen van 1803 in Normandië vormde het eerste bewijs dat de vallende stenen een kosmische herkomst hebben.

Het is bekend dat meteorieten al eeuwenlang door mensen van over de hele wereld gevonden worden. Tot in de 19e eeuw wist men niet zeker waar deze gesteenten vandaan kwamen. Op 13 december 1795 kwam er een meteoriet van ongeveer 25 kilo terecht in het Engelse gehucht World Newton. Getuigen zagen het dampende object uit de lucht vallen en neerkomen op aarde. Toentertijd werd gedacht dat de steen uit de IJslandse vulkaan Hekla geslingerd moest zijn. De kosmische oorsprong van de stenen werd door de wetenschappers van toen sterk betwijfeld. Hier hadden ze goede redenen voor, want er waren toentertijd ook mensen die beweerden dat er sperziebonen of pijpenkoppen uit de lucht kwamen vallen. 

Meteorietenregen in l'Aigle

Een keerpunt vormde de meteorietenregen in het Franse dorpje l’Aigle. Op 26 april 1803 kwam daar een groep van ongeveer 2300 meteorieten naar beneden in de directe omgeving van het rustige Normandische dorpje. Het is een wonder dat niemand gewond raakte. Een bericht over de ongebruikelijke gebeurtenis bereikte ook de Académie Française, die meteen een expeditie van wetenschappers naar het dorp liet afreizen. De beroemde astronoom Jean Baptiste Biot interviewde vele ooggetuigen uit de buurt en maakte een kaart waarop hij vastlegde waar de meteorieten terecht waren gekomen.

Eerste wetenschappelijk onderzoek naar meteorieten

Biot kwam tot de conclusie dat deze objecten onmiskenbaar uit de hemel afkomstig waren. De meteorietenregen van l’Aigle en de ooggetuigenverslagen waren de eerste tastbare bewijzen dat er stenen vanuit de ruimte op aarde neerdalen. Het nauwkeurige veldwerk van Biot en zijn zorgvuldige beschrijving van de inslag betekenden de geboorte van het wetenschappelijke onderzoek naar meteorieten en hun herkomst. 

De inslag in Rusland had ernstigere gevolgen dan de meteorietenregen van 1803. Het neerstorten van de meteorieten ging gepaard met explosies, die ramen in de omgeving deden springen en paniek bij de bevolking veroorzaakten. Volgens de Russische autoriteiten raakten meer dan vijfhonderd mensen gewond.