Noorwegen wordt onafhankelijk van Zweden

Op 26 oktober 1905 wordt Noorwegen onafhankelijk van Zweden. Denemarken had Noorwegen vanaf 1536 in bezit maar met de Vrede van Kiel in 1814 nam het Zweedse Rijk Noorwegen over. De Noren zagen de unie met Zweden als kans om onafhankelijk te worden. Een referendum moest in 1905 uitkomst bieden waarna de unie ontbonden werd en de Noren onafhankelijk werden.

Op 14 januari 1814 werd de Vrede van Kiel gesloten tussen Zweden en Denemarken-Noorwegen. Tijdens de Napoleontische Oorlogen (1804-1815) steunde Denemarken Frankrijk, terwijl Zweden zich juist had aangesloten bij de tegenstanders van de Fransen namelijk Rusland, Groot-Brittannië, Oostenrijk, Pruisen, Spanje en Portugal. Al in 1809 had Zweden Finland aan Rusland verloren. Tijdens de Vrede van Kiel beloofden Rusland en Groot-Brittannië dat Zweden Noorwegen in bezit zou krijgen als compensatie. Noorwegen was vóór die tijd in handen van Denemarken, maar zou nu dus een unie gaan vormen met Zweden.

Zweeds-Noorse Oorlog

De Noorse bevolking zag de unie met Zweden als een stap richting onafhankelijkheid. Het nationalisme in Noorwegen was inmiddels echter wijd verspreid en de bevolking wilde geen onderdeel gaan uitmaken van Zweden. Op 17 mei 1814 brak Noorwegen met Zweden door een eigen grondwet aan te nemen en Christiaan van Denemarken te verkiezen als koning van Noorwegen. In juli van hetzelfde jaar vielen Zweedse troepen Noorwegen binnen waarmee op 26 juli 1814 de Zweeds-Noorse Oorlog uitbrak. Op 14 augustus besloten beide partijen tot een vredesverdrag met de Conventie van Moss. Noorwegen vormde nu officieel een unie met Zweden maar het land had wel een eigen parlement en grondwet.

Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!

Onderhandelingen van Karlstad

Oscar II van Zweden was de koning van zowel Zweden al Noorwegen. Toen de Noorse regering een aantal plannen wilde doorvoeren weigerde Oscar II akkoord te gaan. Op 7 juni 1905 verklaarde Noorwegen de unie met Zweden als ontbonden omdat Oscar II van Zweden niet langer functioneerde als Noorse koning. Er ontstond een gespannen sfeer en beide landen begonnen te onderhandelen in Karlstad.

Noorwegen onafhankelijk

Op 13 augustus 1905 organiseerde de Zweedse regering een referendum om te kijken wat de Noorse bevolking zelf wilde. Een overweldigende meerderheid koos voor ontbinding van de unie met Zweden en wilde dat Noorwegen een onafhankelijke monarchie zou worden. Na de onderhandelingen ging Zweden akkoord met de opheffing van de unie. Op 26 oktober 1905 erkende Zweden, Noorwegen als een onafhankelijk land. In november werd Karel van Denemarken de nieuwe koning onder de naam Haakon VII van Noorwegen.