Soedan

Onafhankelijkheid Zuid-Soedan

Op 9 juli 2011 verkreeg de Republiek van Zuid-Soedan haar onafhankelijkheid van Soedan. Deze onafhankelijkheid kwam exact zes jaar na de vredesovereenkomst tussen de Soedanese overheid en zuidelijke rebellen van 9 juli 2005. Deze overeenkomst betekende het einde van de langst durende burgeroorlog in Afrika, welke in 1983 begonnen was. De nieuwe natie Zuid-Soedan verkreeg zijn onafhankelijkheid niet zonder slag of stoot. Ook na de onafhankelijkheid ging het Zuid-Soedan niet voor de wind en werd het land geteisterd door crises en verschillende machtsblokken.

Demografie Zuid-Soedan

Zuid-Soedan ligt in het noordoosten van Afrika en bestaat uit de tien meest zuidelijke staten van voormalig Soedan. De bevolking van Zuid-Soedan bestaat uit diverse etniciteiten die verschillende talen spreken. De grootste etnische groepen zijn de Dinka, Nuer en Sjilluk stammen. Meer dan de helft van de bevolking is christelijk, een derde hangt diverse lokale Afrikaanse geloven aan en zo’n zes procent is moslim. Dit in tegenstelling tot Soedan waar het overgrote deel van de bevolking moslim is.

Onafhankelijkheid Soedan

Tot Zuid-Soedan zich in 2011 afscheidde van Soedan was Soedan het grootste land in Afrika. In de negentiende eeuw was Soedan in Egyptische en Britse handen gevallen, waarbij het bestuur voornamelijk door de Britten werd uitgevoerd. In de periode van 1924 tot de onafhankelijkheid van Soedan in 1956 bestuurden de Britten Soedan als twee territoria: het islamitische noorden en het christelijke zuiden. De machtsstrijd tussen Egypte en Groot-Brittannië was mede de oorzaak voor de grote politieke instabiliteit in Soedan. In de jaren vijftig werd besloten een nationaal referendum te houden over de toekomst van Soedan. Dit leidde er toe dat op 1 januari 1956 Soedan een onafhankelijke republiek werd.

Eerste burgeroorlog Soedan

Al voor de onafhankelijkheid was er onenigheid tussen het noorden en het zuiden. In 1955 deserteerden zuidelijke legerofficieren uit het nationale leger en dit was de aanzet voor een burgeroorlog tussen noord en zuid. Toen in 1956 de onafhankelijkheid werd uitgeroepen beschuldigden zuidelijke machthebbers de nieuwe overheid er bovendien van dat zij van Soedan een islamitische staat wilden maken en enkel de noordelijke Soedanezen recht deden. Dit conflict had als gevolg dat in 1969 een coup werd gepleegd door de noordelijke islamitische kolonel Gaafar Nimeiry. Nimeiry en zijn socialistische partij verboden alle andere politieke partijen en voerden een streng beleid. Pas in 1972 werd de eerste Soedanese burgeroorlog beëindigd door ondertekening van de Addis Ababa vredesovereenkomst.

Tweede burgeroorlog Soedan

Bij de Addis Ababa vredesovereenkomst werd vastgelegd dat het zuiden een zekere mate van autonomie kreeg, maar deze ‘vrede’ hield geen stand. Na een bloedige en mislukte coup in 1976 werd er uiteindelijk in 1983 de tweede burgeroorlog gestart. Het leger SPLA van de zuidelijke Sudan People’s Liberation Movement (SPLM) begonnen aan hun strijd tegen de Soedanese overheid toen deze de autonomie die vastgelegd was in de vredesovereenkomst van 1972 terugdraaide. Bovendien besloot president Nimeiry dat jaar de islamitische Sharia in te voeren, tot groot ongenoegen van het christelijke zuiden. In de meer dan 22 jaar durende burgeroorlog die volgde stierven er zo’n anderhalf miljoen mensen en raakten meer dan vier miljoen mensen hun huis kwijt.

Comprehensive Peace Agreement

Pas in 2005 kwam er een einde aan de tweede burgeroorlog die Soedan zoveel jaren had geteisterd. In de Comprehensive Peace Agreement, ondertekend op 9 januari 2005, werd vastgesteld dat het zuiden een regionaal autonoom bestuur kreeg en dat het zuiden afgevaardigden kreeg in de nationale overheid. Ook werd er afgesproken dat er in de toekomst een referendum zou worden gehouden over eventuele onafhankelijkheid van Zuid-Soedan. Al was er officieel gezien vrede door deze overeenkomst, toch ging in veel gebieden de strijd door. In Darfour kwam men na de vredesovereenkomst in opstand en door etnische zuiveringen in het gebied kwamen er volgens de Verenigde Naties in de volgende jaren zo’n 300.000 mensen om.

Onafhankelijkheid Zuid-Soedan

Zoals hen in de Comprehensive Peace Agreement beloofd was, werd er in januari 2011 een referendum over de mogelijke onafhankelijkheid gehouden. Met een overweldigend percentage van 99% verkoos de bevolking om zich af te scheiden van het noorden van Soedan. Op 9 juli 2011 werd de onafhankelijkheid verklaard. De nieuwe natie belandde al snel in nieuwe conflicten. Al in december 2011 begon de strijd tussen de regeringstroepen en dit conflict verspreidde zich over het gehele land. Een belangrijke bijdrage in dit conflict werd geleverd toen de president van Zuid-Soedan Salva Kiir zijn vicepresident Riek Machar ontsloeg. Kiir behoort tot de Dinka en Machar behoort tot de Nuer stam. Deze twee stammen kenden al een lange historie van conflict en politieke concurrentie en de strijd tussen beide heren ontketende een stammenstrijd in Zuid-Soedan die tot op de dag van vandaag aanhoudt.

Landen: 

Tijdperken: 

Saga vikingen

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

GM 2 cover - nu in de winkel

Het tweede nummer van 2024 is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

De wieg van de Zijderoute

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

cover GM3

Het extra dikke nummer van Geschiedenis Magazine verschijnt omstreeks 18 april. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement om dit nummer zonder verzendkosten te ontvangen. 

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.