Portret van Silvio Berlusconi

Na zijn veroordeling in 2013 leek Silvio Berlusconi voorgoed uit de Italiaanse politiek te zijn verdwenen. Maar met de verkiezingen in maart 2018 verschijnt de oud-premier van Italië toch weer terug op het politieke toneel. Niet als kandidaat voor het premierschap maar wel als een machtig politiek leider. Een portret van de 81-jarige comeback politicus. 

Levensloop

Berlusconi werd in 1936 geboren in Milaan. Zijn vader werkte bij een bank, terwijl zijn moeder huisvrouw was. Berlusconi studeerde rechten in Milaan, waar hij in 1961 cum laude afstudeerde. Tijdens zijn studie bespeelde Berlusconi de contrabas en in een muziekgroep trad hij om geld te verdienen geregeld op cruiseschepen op. In 1965 trouwde hij met Maria Elvira, met wie hij twee kinderen kreeg. Hij scheidde van haar in 1985. Vijf jaar later trouwde hij met actrice Veronica Lario. Zij kregen samen drie kinderen en hun scheiding werd later een publieke gebeurtenis in Italië.

Zakelijke carrière

Berlusconi was naast minister-president van Italië een begenadigd zakenman. Hij begon zijn zakelijke carrière in de jaren ‘60, waarin hij een aantal bouwprojecten in Milaan verzorgde. Hierna werd hij eigenaar van een aantal televisiezenders in Italië, wat uitgroeide tot het media-imperium waarmee hij zijn enorme fortuin van enkele miljarden euro’s maakte. Daardoor was hij in staat in 1986 de voetbalclub AC Milan te kopen, waar hij eigenaar van was tot april 2017. Momenteel heeft Berlusconi bedrijven die actief zijn op het gebied van televisie, kranten, uitgeverijen, bioscopen, financiering, het bankwezen, verzekeringen en sport.

Politieke carrière

In december 1993 richtte Berlusconi de centrumrechtse politieke partij op genaamd Forza Italia. De politieke partij had als insteek Italië als een bedrijf te besturen om een efficiënt bestuur te ontwikkelen. Vier maanden later won hij zijn eerste verkiezing en werd hij minister-president. Begin 1995 viel de regering echter alweer. Na zes jaar in de oppositie te hebben gezeten, werd Berlusconi in 2001 wederom tot minister-president gekozen wat hij vijf jaar bleef. In mei 2008 werd hij voor de derde keer minister-president van Italië. Na een verlies van de meerderheid in het parlement en groeiende financiële problemen door de economische crisis besloot Berlusconi af te treden op 16 november 2011. 

Controversie

Silvio Berlusconi is altijd het onderwerp geweest van veel controversie. Zo zijn er diverse aanklachten tegen hem ingediend die variëren van samenwerking met de maffia tot belastingontduiking. Sommige van deze aanklachten werden ingetrokken, doordat Berlusconi het voor elkaar kreeg dat er een wet werd geaccepteerd die er voor zorgde dat de aanklachten verjaard waren. Een aantal mensen dat de maffia had verlaten, bevestigde dat Berlusconi nauwe banden heeft gehad de criminele organisatie. Desalniettemin heeft hij nooit een straf opgelegd gekregen. Daarnaast staat Berlusconi bekend om zijn controversiële uitspraken. In 2003 noemde hij de Duitse Europarlementariër Schulz ‘geknipt voor de rol van Kapo’ in een film. Een Kapo was een gevangene die in de Tweede Wereldoorlog in de concentratiekampen met de Duitsers samenwerkte. De greep die Berlusconi had op de media in Italië was destijds ook onderwerp van kritiek van tegenstandres. Geschat werd dat hij invloed had op ongeveer 90 procent van de media in het land. In 2004 beweerden journalistenorganisaties dat de belangen van de premier een grote bedreiging waren voor de diversiteit in berichtgeving in de media. 

Seksschandalen

Ook is Berlusconi het onderwerp geweest van een aantal seksschandalen. Zijn vrouw schreef in 2009 een open brief waarin zij haar boosheid uitte voor de keuze van Berlusconi om veelal aantrekkelijke jonge onervaren vrouwen in zijn politieke partij op te nemen. Een maand later scheidde ze van Berlusconi, omdat hij op de achttiende verjaardag van een meisje was geweest met wie hij meerdere malen alleen zou zijn geweest. Een 42-jarige vrouw bracht hierop naar buiten dat Berlusconi haar een aantal keer betaald had om ‘de nacht met hem door te brengen.’ In 2011 starte een proces tegen Berlusconi genaamd de Rubygate affaire. De toen 74 jaar oude Berlusconi werd ervan beschuldigd in ruil voor seks geld en sieraden the hebben gegeven meer dan 30 vrouwen, binnen een tijd van twee maanden. Berlusconi ontkende dit, in maart 2015 werd hij vrijgesproken. Dit oordeel bleek echter gebaseerd op valse verklaringen.  Berlusconi zou tijdens het proces maandenlang meisjes hebben omgekocht om gunstige te getuigen. Eind 2017 moest Berlusconi daarom opnieuw voor de rechtbank verschijnen omtrent de zaak-Ruby.

Politieke comeback

In 2013 veroordeelde het Italiaanse gerechtshof Berlusconi voor belastingontduiking. Hij mocht zich door zijn strafblad tot eind 2019 niet verkiesbaar stellen. Na een tijd lang uit het beeld geweest te zijn verscheen de 81-jarige Berlusconi eind 2017 weer op het politieke toneel, niet als kandidaat voor het premierschap maar wel als een politiek leider. Als voorbereiding op de verkiezingen van 4 maart 2018 vormde hij een coalitie met rechts-nationalistische partijen. Dit verhoogde de kans dat zijn partij Forza Italia de verkiezingen zou winnen. Ook al mocht hij zelf geen premier worden, de vorming van de nieuwe regering leek toch in Berlusconi's macht te liggen. 

Berlusconi overleed op 86-jarige leeftijd in 2023 en kreeg een staatsbegrafenis in de kathedraal van Milaan. 

bronnen:

• Trouw: Nieuwe rechtszaak zal Berlusconi niet schaden, 2 juli 2017
• NOS.nl: Berlusconi is terug op het politieke toneel en Italië kan niet om hem heen, 22 februari 2018
• Nu.nl: Silvio Berlusconi opnieuw voor de rechter wegens corruptie in zaak Ruby, 30 november 2017
• Wikipedia.org: Silvio Berlusconi
• Telegraaf: Italiaanse oud-premier Silvio Berlusconi (86) overleden

afbeelding

White House photo by Eric Draper [Public Domain], via Wikimedia Commons