Protest in Amsterdam voor algemeen kiesrecht

Op 18 september 1910 trekt een grote groep betogers richting Amsterdam voor een protestactie. Ongeveer 25.000 man verzamelt zich in de hoofdstad om te protesteren voor algemeen kiesrecht. Het recht om te kiezen was aan het begin van de 20e eeuw nog in handen van een kleine groep Nederlanders. Daar moest volgens de betogers snel verandering in komen.

Censuskiesrecht

In 1848 werden er bij de Grondwetsherziening directe verkiezingen ingevoerd. Voortaan konden burgers de leden van de Tweede Kamer, Provinciale Staten en van de gemeenteraden rechtstreeks kiezen. Dit was echter niet voor iedere burger voorbestemd. Alleen mannen van 25 jaar of ouder (vanaf 1887 werd dit 23 jaar of ouder), die een bepaald bedrag aan belasting konden betalen, kregen kiesrecht. Deze vorm van kiesrecht kwam bekend te staan als het censuskiesrecht. Het bedrag dat de mannen aan belasting moesten betalen voor het kiesrecht verschilde per gemeente. Het bedrag varieerde tussen de 20,- en 160,- gulden. In de grote steden lag het bedrag veel hoger dan in gemeentes op het platteland. Door het censuskiesrecht kon slechts elf procent van de mannen in Nederland stemmen. Langzaam maar zeker kwamen er vanuit de samenleving steeds meer geluiden op om het censuskiesrecht om te zetten in algemeen kiesrecht.

SDAP en algemeen kiesrecht

Op 26 augustus 1894 werd de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP) opgericht door onder andere Pieter Jelles Troelstra. Onder zijn leiding kwam de partij in 1897 in de Tweede Kamer met twee zetels. De sociaaldemocraten zetten zich actief in voor de strijd voor algemeen kiesrecht. Op 18 september 1910 werd er met 25.000 mensen een betoging voor het algemeen kiesrecht gehouden in Amsterdam. Om hun roep kracht bij te zetten volgden er in september 1911 en 1912 grote protesten tijdens Prinsjesdag in Den Haag (beter bekend als de Rode Dinsdagen). Uiteindelijk wist men in 1917 het algemeen mannenkiesrecht te realiseren en in 1919 het algemeen vrouwenkiesrecht.