Slag bij Castricum
Castricum 1799 – Een gecombineerde Brits-Russische invasiemacht komt in contact met de Franse bezettingstroepen in Nederland. Een veldslag volgt en bijna 4.000 soldaten komen om het leven. De slag bij Castricum van 6 oktober 1799 is een van de belangrijkste veldslagen in de Tweede Coalitieoorlog tegen Frankrijk.
Met de Bestorming van de Bastille op 14 juli 1789 brak de Franse Revolutie uit. Er kwam een einde aan de Franse monarchie en op 21 januari 1793 werd Lodewijk XVI geëxecuteerd met de guillotine. De Europese monarchen vreesden dat de revolutie ook over zou slaan naar hun eigen landen. Om de Franse opstandelingen een halt toe te roepen, verzamelden onder andere Spanje, Groot-Brittannië, Oostenrijk, Nederland en Pruissen zich in een coalitie tegen Frankrijk. De oorlog verliep echter rampzalig voor de vijanden van Frankrijk en in 1795 veroverden Franse soldaten de Republiek der Nederlanden. Twee jaar later brak de coalitie uiteen en sloten de meeste landen vrede met Frankrijk.
Tweede Coalitie tegen Frankrijk
In 1799 richtten Groot-Brittannië en Oostenrijk de Tweede Coalitie tegen Frankrijk op. Naast de leden van de Eerste Coalitie maakten ditmaal onder andere ook Rusland, het Ottomaanse Rijk en Zweden deel uit van het anti-Franse verbond. Op 27 augustus 1799 stuurde de Tweede Coalitie een expeditie naar Noord-Holland om de Bataafse Republiek te bevrijden. Het leger bestond uit een gecombineerde Brits-Russische troepenmacht en telde ruim 32.000 soldaten.
Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!
De invasie van het Brits-Russische leger verliep in eerste instantie voorspoedig. In augustus werd Den Helder ingenomen, waardoor de Bataafse vloot in handen van de Britten viel, en na een serie kleine veldslagen in september werd begin oktober ook Alkmaar veroverd. Het Bataafse leger moest zich steeds verder terugtrekken, waardoor bijna heel Noord-Holland in handen van het Brits-Russische leger kwam. De Britten kregen echter te maken met problemen. De voorraden raakten op en steeds meer soldaten leden aan ziektes zoals malaria. De Bataafse troepen kregen daarentegen steeds meer versterkingen van Franse troepen die zich uit de Zuidelijke Nederlanden naar het noorden haastten.
Slag bij Castricum
Op 6 oktober 1799 kwam het tot een veldslag tussen het Frans-Bataafse leger en de Brits-Russische troepenmacht. De strijd vond plaats nabij het dorp Castricum, dat gedurende de dag meerdere malen van eigenaar wisselde. Voor de legers was de omgeving van het dorp het een moeilijk terrein om in te vechten. De veldslag werd deels op het strand en in de duinen uitgevochten, maar ook in de weilanden en polders. Aan het eind van de dag besloot de Russische bevelhebber om de Franse troepen te flankeren, maar zijn opmars liep vast in een aantal sloten rondom een weiland. De Russische troepen werden genoodzaakt zich terug te trekken, waarop ook de Britse soldaten besloten te vluchten.
Arc de Triomphe
Een chaotische terugval was het gevolg en uiteindelijk verloor de Coalitie meer dan 2500 soldaten en 11 kanonnen. Op 10 oktober tekenden de Coalitie en Frankrijk de Conventie van Alkmaar, waarin werd vastgelegd dat het expeditieleger zich terug zou trekken uit Nederland. Voor de Fransen was de overwinning dermate belangrijk dat de overwinning op de Arc de Triomphe vermeld staat als Alkmaer.