Slag bij Jemappes. Een schilderij van Henry Scheffer uit 1834. Bron: Wikimedia Commons.

Slag bij Jemappes

Op 6 november 1792 vond de Slag bij Jemappes plaats in het dorp Jemappes in het huidige België. Het was een confrontatie tussen een Oostenrijks leger en Franse revolutionaire troepen. Deze slag maakte deel uit van de Eerste Coalitieoorlog tussen revolutionair Frankrijk en een coalitie van onder meer Oostenrijk, Pruisen, de Nederlandse Republiek, Groot-Brittannië en Spanje. Het doel was om de Zuidelijke Oostenrijkse Nederlanden te ‘bevrijden’.

Aanloop naar de confrontatie bij Jemappes

Het Franse leger stond onder leiding van Generaal Dumouriez. Hij geloofde dat, om te voorkomen dat Oostenrijk en Pruisen erin zouden slagen Frankrijk binnen te vallen, hij het beste de Zuidelijke Nederlanden kon annexeren. Zijn leger bestond uit 40.000 man, waar zich ook veel vrijwilligers bij hadden aangesloten. Het was hierdoor een ongetraind en onervaren leger. Het Oostenrijkse leger, onder leiding van de Hertog van Saksen-Teschen, bestond uit 26.000 man en was wel een ervaren leger. Toch werden zij door het Franse leger verrast met de aanval.

De Slag bij Jemappes

Het Oostenrijkse leger was gepositioneerd aan de linker- en de rechterkant van Jemappes. De Fransen startten een serie enthousiaste maar ongecontroleerde aanvallen op beide fronten van de Oostenrijkers en in de loop van de middag beval Dumouriez zelfs een grote aanval op het gehele Oostenrijkse front. Ondanks dat ook deze aanval ongecontroleerd en chaotisch verliep, waren de Fransen met een veel groter leger en moest Oostenrijk zich gewonnen geven. Het Oostenrijkse leger trok zich terug, de Fransen hadden Jemappes ingenomen. Het Oostenrijkse leger kon echter grotendeels ontsnappen aan de Fransen.

Morele overwinning

Het Franse leger had met moeite een kleine overwinning behaald op Oostenrijk. Toch was deze overwinning voor Frankrijk van groot belang. Ondanks het verlies van 2.000 man, had de overwinning grote waarde voor het moraal. Ook was de Slag bij Jemappes het begin van de militaire overwinningen van de Franse Republiek.

In maart 1793 werden de Zuidelijke Nederlanden tijdelijk weer heroverd door Oostenrijk. Pas in de zomer van 1794 werd Oostenrijk definitief verslagen en werden de Zuidelijke Nederlanden officieel Frans grondgebied.

Bronnen

- historyofwar.org, Battles Jemappes

- en.wikipedia.org, Battle of Jemappes

Afbeelding

- Wikimedia Commons


Rubrieken: 

Landen: 

Tijdperken: 

Het ‘sterrenkamp’ in Bergen-Belsen

Lees het aankomende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 16 mei 23:59 u. een abonnement.

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Olympias, moeder van Alexander de Grote

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 16 mei 23:59 u. een abonnement.

Geschiedenis magazine 3 van 2024 nu in de winkel

Het derde nummer van 2024 is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Lees het eerste jaar Geschiedenis Magazine extra voordelig én kies een welkomstcadeau!

Jan van Schaffelaar

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 16 mei 23:59 u. een abonnement.