Slag bij Savenay

Op 23 december 1793 vindt de slag bij Savenay plaats, de laatste belangrijke slag van de opstand in de Vendée. Een republikeins leger verslaat hier royalistische troepen.

Aanloop slag bij Savenay

Na de Franse Revolutie in 1789 was er een opstand in de Vendée, een deel van West-Frankrijk. In de Vendée was een groot deel van de bevolking, vooral de boeren en clerici, niet blij met de nieuwe Republikeinse regering. Zij worden ook wel les blancs genoemd: royalisten en aanhangers van de katholieke kerk. Les blancs waren na 1789 vooral ontevreden over het feit dat hun koning op brute wijze terecht was gesteld en dat de kerk minder macht had. Een andere doorn in het oog was de dienstplicht die geïntroduceerd werd, de levée en masse.

Tussen maart en augustus in 1793 werden kleine aanvallen uitgevoerd door de royalisten gericht tegen de republikeinse overheid. Hiermee begon de opstand in de Vendée: de Guerre de Vendée. In eerste instantie kon de overheid weinig doen, omdat deze weinig troepen in de regio had. Eind maart stuurde de overheid 45.000 manschappen naar het gebied.

Slag bij Savenay

Na een aantal veldslagen troffen beide kanten elkaar op 12 december in Le Mans. De royalisten verloren en duizenden trokken in Savenay. In Savenay vond op 23 december de beslissende slag plaats tussen de republikeinse troepen en de royalisten. Aan de kant van de republikeinen vochten maar liefst 18.000 soldaten, aan de kant van de royalisten slechts 6000. Verrassend genoeg begonnen de royalisten met de aanval, dit was om te vorkomen dat ze werden omsingeld. Na een paar uur vechten trokken de republikeinen aan het langste eind. Zij haalden vervolgens het hele dorp overhoop en sloten alle vrouwen en kinderen op. Na de veldslag vond een ware slachting plaats: alle rebellen werden geëxecuteerd. De gevangen genomen vrouwen en kinderen werden eveneens doodgeschoten of verdronken.

Nasleep

Met de slag bij Savenay kwam een eind aan de opstand in de Vendée. De Vendée vormde geen grote dreiging meer voor de republiek, de operationele fase, de Virée de Galerne kwam ten einde. Kleine opstanden van de kant van de royalisten en represailles van de regering tegen het gebied, waarbij zowel rebellen als onschuldige inwoners werden getroffen, hielden pas in 1796 op. Zo verbrandden de republikeinen onder meer akkers, en gingen zij door met slachtingen onder de bevolking.

Schattingen over het dodenaantal van de opstand in de Vendée lopen uiteen, maar de meeste schattingen gaan uit van minstens 100.000 doden. Wat de bevolking van de Vendée tegenwoordig nog dwarszit is dat de Franse regering nooit heeft erkend dat er sprake was van een genocide.