Stalin stierf een vredige en rustige dood
Josef Stalin, de communistische leider die meer dan dertig jaar aan het hoofd van de Sovjet-Unie stond, is een rustige, vredige dood gestorven. In tegenstelling tot fascistische leiders die hij overleefde, zoals Mussolini en Hitler, die op gewelddadige wijze aan hun einde zijn gekomen, overleed Stalin na een kort ziekbed. Maar is dat wel zo?
Josef Stalin stierf op 5 maart 1953. De officiële verklaring vanuit de Sovjet-Unie luidde dat hij in zijn slaap overleed aan een hersenbloeding. Dit is later echter door veel historici in twijfel getrokken. Hoe Stalin nou echt aan zijn eind is gekomen, is nooit volledig opgehelderd. Toch zijn er veel verschillende theorieën over zijn dood.
Stalin werd gevonden in zijn slaapkamer
Op 1 maart 1953 kwam Stalin niet op de gebruikelijke tijd zijn kamer uit. Zijn lijfwachten vonden dit raar, maar hadden strikte orders om Stalin niet te storen. Josef Stalin werd in de loop van zijn leven paranoïde en richtte deze paranoia met name op zijn naaste medewerkers. Vermoedelijke wilde niemand de communistische leider daarom storen. Zo gebeurde het dat zijn lijfwachten hem de hele dag op zijn kamer lieten liggen zonder te kijken wat er met Stalin aan de hand was. Pas om 10 uur ’s avonds ontdekte zijn medewerker Starostin dat de Russische leider in een plas urine gevallen was en niet meer overeind kon komen. Toen men hem vroeg wat er aan de hand was, kon Stalin al bijna niet meer antwoorden.
Lavrentiy Beria
Het bleek dat Stalin een beroerte had, vier dagen later overleed hij aan de gevolgen daarvan. Over de laatste dagen van Stalins leven lopen de theorieën uiteen, maar ze hebben bijna allemaal van doen met Lavrentiy Beria. Hij was hoofd van de NKGB, de Russische geheime dienst, de voorloper van de KGB. Bijna niemand had onder Stalin zoveel macht als hij. Hij wordt vaak genoemd in verband met Stalins dood, omdat er verhalen gingen dat Stalin Lavrentiy Beria uit de weg wilde ruimen, omdat die laatste te machtig werd. Maar over de manier waarop hij dan betrokken was bij Stalins dood bestaat geen duidelijkheid.
Complottheorieën over de dood van Stalin
Beria was de enige die dokters voor Stalin mocht regelen en veel betrokkenen meenden dat Beria hier expres lang mee wachtte, waardoor Beria Stalin min of meer aan zijn lot over zou hebben overgelaten. Ook is er een groep Amerikaanse en Russische wetenschappers die in 2003 stelde dat Stalin hoogstwaarschijnlijk vergiftigd is door diezelfde Lavrentiy Beria. Hij was één van de weinigen die in de gelegenheid was om zo dicht bij Stalin in de buurt te komen. De historici claimen ook dat er Warfarine in het lichaam van Stalin is gevonden, een medicijn dat in een te hoge dosis dodelijk kan zijn.
Tito
Dan zijn er ook nog historici die beweren dat Stalin in opdracht van de Joegoslavische dictator Tito is vermoord. Zij beroepen zich op een briefje dat gevonden zou zijn in de kamer van Stalin, waarop een bedreiging aan het adres van Stalin stond. Stalin had al verschillende keren geprobeerd om Tito te laten vermoorden. Tito zou dit door hebben gehad en in reactie daarop zelf iemand gestuurd hebben om Stalin te laten vermoorden.
Doodsoorzaak onduidelijk
Ondanks dat de officiële verklaring aanvankelijk luidde dat Stalin in zijn slaap overleden was, werd Lavrentiy Beria al snel verantwoordelijk gehouden voor Stalins dood. Hij werd in 1953 na een geheim proces geëxecuteerd. Al met al is het nooit duidelijk geworden hoe Josef Stalin aan zijn eind is gekomen, maar het verhaal dat hij op een rustige, natuurlijke manier gestorven is, gaat hoogstwaarschijnlijk niet op. Mensen waren zo bang voor hem en hij had al zoveel mensen om zich heen laten vermoorden, dat er genoeg mensen waren die baat hadden bij zijn dood. Nog altijd zijn er veel Russen die op 5 maart bij het graf van de de Sovjet-leider samenkomen om hem te herdenken.