Televisiecarrière van programmamaakster Ellen Blazer

“Ellen heeft veel voor de Nederlandse televisie betekend. Zij heeft al haar creativiteit ingezet om programma’s te maken die er toe deden”, aldus televisiepresentator Kees Driehuis, naar aanleiding van het overlijden van Ellen Blazer op dinsdag 22 januari 2013. Blazer was als programmamaakster veertig jaar lang werkzaam voor de VARA en zij stond aan de wieg van de formats voor de bekende televisiequizzen Twee voor Twaalf en Per Seconde Wijzer.

Ellen Blazer werd geboren op 3 december 1931 in Rotterdam, als dochter van Joodse ouders. Haar vader was een handelsreiziger en haar moeder was eigenaar van een hoedenzaak. Tot het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog woonde het gezin boven de winkel, maar tijdens de oorlogsjaren moesten zij onderduiken. Ellen Blazer dook in totaal bij vijf verschillende huishoudens onder, waaronder een gereformeerd gezin in Friesland.

Van Wereldomroep naar VARA

Na haar schooltijd ging Blazer in 1952 aan de slag bij de Wereldomroep. Zij kwam eerst op de afdeling klassieke muziek terecht en was vervolgens werkzaam bij de afdeling regie en presentatie. Vijf jaar later maakte ze de stap naar de VARA, waar ze de assistente werd van regisseur Gijs Stappershoef bij het programma Weet wel wat je waagt. Blazer werkte mee aan het eerste Eurovisie Songfestival in 1959 en nam in de jaren die daarop volgden steeds meer productionele en regisseurstaken op zich. Zo regisseerde Blazer in 1961 het programma Thuis bij… en werkte zij in 1962 samen met Theo Eerdmans en Berend Boudewijn aan Willens en Wetens. In 1966 nam zij de regie van de documentaireserie Onder Anderen op zich.

Per Seconde Wijzer en Twee voor Twaalf

In diezelfde jaren hield Blazer zich ook bezig met het bedenken van nieuwe formats voor televisieprogramma’s en –quizzen. Vanuit de gedachte dat televisie een educatief middel was, streefde zij naar het maken van programma’s met zowel amusementswaarde als een serieuze noot, en waarvan de kijkers iets konden leren. Aan het einde van de jaren ’60  en het begin van de jaren ’70 resulteerde dit streven in twee televisieprogramma’s, die tot op de dag van vandaag succesformules blijken te zijn. Zij had een groot aandeel in de productie van Per Seconde Wijzer, een programma van Eerdmans en Boudewijn, en bedacht eigenhandig het format voor Twee voor Twaalf. In de jaren ’70 was Blazer vooral actief als regisseur van het populaire televisieprogramma Improvisatie.

Samenwerking met Sonja Barend

Vanaf 1978 ging Blazer als regisseur en eindredactrice samenwerken met presentatrice Sonja Barend aan een nieuwe talkshow die begon als Sonja’s goed nieuws show. Na verloop van tijd veranderde de naam van de talkshow in Sonja op…, afhankelijk van de uitzenddag. Blazer en Barend bouwden al snel een hechte vriendschappelijke band op, die de basis vormde voor hun succesvolle samenwerking. De twee groeiden zo erg naar elkaar toe dat collega’s spraken over een ‘televisiehuwelijk’. Hier was ook voldoende reden toe: de hartsvriendinnen verschenen soms in vrijwel identieke outfits in de studio, maakten elkaars zinnen af en kwamen na enkele jaren in precies dezelfde auto, een Alpha Romeo Spider, het mediapark oprijden. Het gemeenschappelijke oorlogsverleden van de twee televisiemaaksters speelde een rol bij hun goede verstandhouding: ook Barend was afkomstig uit een Joods gezin en haar vader was tijdens de oorlog omgekomen in Auschwitz. In samenwerking met onder andere Kees Driehuis groeide de talkshow in de laatste decennia van de 20e eeuw uit tot een veelbekeken en geprezen televisieprogramma.

Afscheid van de VARA

In 1996 nam Ellen Blazer afscheid van de VARA. De allerlaatste keer dat zij Sonja regisseerde was tevens de enige keer dat zij niet volledig de touwtjes in handen had. Zonder haar medeweten was Blazer de hoofdgast van die dag, en niet het duo Van Kooten en De Bie, zoals zij veronderstelde. Achteraf liet Blazer, die niet graag op de voorgrond trad en al helemaal niet voor de camera, haar redacteuren weten dat ze het daarom maar een slechte uitzending vond. Haar laatste levensjaren sleet Ellen Blazer in Hilversum, waar zij op 81-jarige leeftijd na een kort ziekbed overleed.