Tony Blair

Op 6 mei 1953 werd Anthony Charles Lynton Blair, kortweg Tony Blair, geboren in Edinburgh te Schotland. Hij zou later één van de machtigste mannen ter wereld worden als premier van Groot-Brittannië en een aanzienlijke rol spelen in het binnenvallen van Irak in 2003. Hij was de jongste premier sinds 1812 en de langst dienende Labour premier ooit. De redactie besloot om een blik te werpen op zijn leven en zijn periode als premier.

Jeugd en begin in de politiek

Als zoon van een barman ging de jonge Tony naar het Fettes College in Edinburgh en de St. John’s College of the University of Oxford. Daar combineerde hij een rechtenstudie met interesse in religieuze ideeën en populaire muziek. Blair toonde echter weinig interesse voor politiek, totdat hij zijn toekomstige vrouw Cherie Booth ontmoette. In 1975 studeerde hij af aan Oxford. Hij specialiseerde zich in werkgelegenheid en handelsrecht en raakte steeds meer betrokken in de politiek van de Labour Party. In 1983 werd hij dan ook genomineerd voor de House of Commons. Blairs toetreden tot de politiek viel samen met een lange periode van overwicht van de Conservatieve Partij (vanaf 1979).Door het verlies van Labours vier op rij volgende algemene verkiezingen (1979-1992) was zijn hulp dan ook essentieel.

Wederopstanding van Labour

In 1988 trad Blair toe tot Labours schaduwkabinet en was hierin de meest uitgesproken persoon die wilde dat de partij naar het politieke centrum zou verplaatsen. Het moest het traditionele pleidooi voor staatscontrole en publiek eigenaarschap over bepaalde sectoren van de economie loslaten. In juli 1994 werd Blair met 57% van de stemmen verkozen tot leider van de partij. Zijn verkiezing kwam voor velen als een verrassing, want de meesten dachten dat het Gordon Brown zou worden. De man die met Blair had samengewerkt in de poging om Labour naar het centrum van het politieke spectrum te verschuiven. In 1995 had Blair het politieke programma van de Labour Party vernieuwd. De partij’ s toewijding aan de nationalisatie van de economie liet hij achter zich, hij verminderde de banden met vakbonden en vergrootte de integratie van Groot-Brittannië in de Europese Unie. Blair verenigde zijn hervormingen– vaak met weerstand van partijgenoten – door de partij te omschrijven als ‘New Labour’.

Blair als premier

Onder zijn leiderschap versloeg Labour de Conservatieven met een ruime meerderheid tijdens de landelijke verkiezingen in mei 1997; Blair werd premier. Blair beschreef de filosofie van zijn overheid als de ‘Derde Weg’. Blair streefde naar flexibiliteit in de sociaaldemocratie zodat Groot-Brittannië gemakkelijker toegang had tot de markteconomie. Daarnaast wilde hij het de Britse burgers leren omgaan met globalisatie. Hij wilde een progressieve vorm van politiek creëren om zich te onderscheiden van het conservatisme aan zowel de linker als rechter kant van het politieke spectrum. Het eerste grote initiatief – misschien ook wel de brutaalste – van de Blair-overheid was de Bank van Engeland de macht toekennen om de rentetarieven te bepalen zonder overleg met de overheid.

Internationale affaires

In mei 2001 werd Blair met gemak herkozen met een meerderheid van 167 zetels in de House of Commons. Tijdens zijn tweede termijn was hij voornamelijk bezig met internationale aangelegenheden. Aan het einde van de jaren ’90 verkreeg hij lof voor het organiseren van vredesoperaties in Kosovo en Sierra Leone. Na de aanvallen op de VS op 11 september 2001 speelde Groot-Brittannië een sleutelrol in het vormen van een internationale coalitie die de Taliban in Afghanistan verjaagde. Blair had een goede relatie met de Amerikaanse president George W. Bush en werkte met hem samen in de globale ‘war against terrorism’. Ondanks tegenwerking van de VN Veiligheidsraad, diepe verdeeldheid in de Labour Party en sterke publieke afkeer voor een oorlog met Irak, leidde Blair samen met Bush een militaire coalitie voor een aanval op Irak in maart 2003. Blairs enthousiaste steun voor de oorlog beschadigde zijn reputatie als globale staatsman en hij kreeg kritiek van belangrijke Europese bondgenoten. Op 27 juni 2007 nam hij ontslag als premier.