UIT HET WEER MAGAZINE Het rampjaar 1672: dooi redt Amsterdam!

In het rampjaar 1672 speelde het weer een belangrijke rol in de oorlog tegen de Fransen. Zo speelde de droge lente de Fransen in de kaart. Een vorstperiode in december maakte de befaamde waterlinie waardeloos: de Fransen konden gewoon over het ijs oprukken richting Amsterdam. Door plotseling invallende dooi moesten zij zich echter terugtrekken, waarbij grote verliezen werden geleden. Amsterdam was gered.

Door: Kees Floor

Lodewijk XIV verklaart de Republiek de oorlog

Het verhaal speelt in de Gouden Eeuw, de tijd van de Republiek der Verenigde Nederlanden, op dat moment de meest vooraanstaande handelsnatie ter wereld. De Nederlandse voorspoed was een doorn in het oog van de Franse zonnekoning Lodewijk XIV. In 1668 kondigde Frankrijk tariefmaatregelen af, waarmee de Nederlandse handelsbelangen in de wielen werden gereden. De spanning tussen de republiek en het koninkrijk nam toe. Nederlandse tegenmaatregelen waren voor Frankrijk aanleiding om in het geweer te komen en de republiek de oorlog te verklaren.

1672: Droogte zet Republiek der Verenigde Nederlanden op achterstand

De weersomstandigheden bleken van groot belang voor het verloop van de strijd. Het voorjaar van 1672 was in West-Europa uitermate droog. Deze droogteperiode zette de Republiek der Verenigde Nederlanden al meteen op achterstand. Het was voor vijandelijke troepen vanwege de lage waterstanden in de rivieren en kanalen namelijk niet al te moeilijk om deze waterwegen over te steken. Begin juni 1672, toen de invasie goed en wel op gang was gekomen, waren er tegen de honderd plaatsen in de IJssel waar cavalerie kon oversteken. De droogte vormde ook een belemmering voor de aan- en afvoer van goederen, die grotendeels over water plaatsvond. De droogteperiode duurde vrijwel onafgebroken voort tot half juli.

Een leger van 150.000 man valt de Republiek binnen

Frankrijk had in april al de Republiek der Verenigde Nederlanden de oorlog verklaard. In mei begon de opmars van de Franse troepen, die vervolgens op 12 juni de Rijn overstaken. Samen met de troepen van de bisschop van Münster, die van de oostkant kwamen aanzetten en vochten

aan de kant van de Fransen, beschikte het invasieleger over 150.000 man, een tienvoudige overmacht. Plaatsen aan de IJssellinie, zoals Deventer, Arnhem en Nijmegen, vielen kort na

elkaar in handen van de buitenlandse troepen. Soms werd er niet eens weerstand geboden. Onze voorouders zagen op tegen een beleg of bloedbad, terwijl de Fransen ook nog eens successen boekten door het betalen van steekpenningen en het gebruik maken van verraders.

Wil jij weten hoe de Franse opmars tot staan werd gebracht? En welke rol de dooi daarbij speelde? Je leest het hele artikel in het komende nummer van Het Weer Magazine, dat 11 december verschijnt.

Dit nummer niet missen? Word VÓÓR MAANDAG 30 NOVEMBER, 16:00 uur abonnee van Het Weer Magazine. Maak gebruik van de speciale aanbieding:

Jaarabonnement het Weer Magazine het 1e jaar voor slechts € 22,50 (i.p.v. € 32,50) én 2 cadeaus

Wat kun je nog meer verwachten van het winternummer van Het Weer Magazine?

Overleven in de jungle

Van tropische regenbuien tot extreme kou. Mariniers moeten soms onder extreme weersomstandigheden hun werk doen. Het Joint KCMOX bereidt militairen voor op werken in extreme hitte en extreme kou. Het kenniscentrum geeft advies over de training en uitrusting. Dat kan van levensbelang zijn. ‘Fouten worden eerder en harder afgestraft’.

Storm over Teheran

Het IRIMO is het Iraanse KNMI. Net als het KNMI voorziet IRIMO de nationale tv-stations van weermannen- en vrouwen. Dr. Davood Parhizkar is de president van IRIMO. Met dezelfde bevlogenheid als Erwin Kroll vertelt deze meteoroloog over zandstormen, kou en andere facetten van het Iraanse weer. Net als het Iraanse politieke klimaat is dat behoorlijk eigenzinnig.

Supermaansverduistering

Veel mensen offerden op 28 september 2015 een deel van hun nachtrust op om de totale maansverduistering te bekijken. Het was niet zeker of het bewolkt zou zijn tijdens de eclips. Twee eclipsjagers wilden de verduistering van deze supermaan niet missen en namen het zekere voor het onzekere.