Geen afbeelding beschikbaar

3 februari jarig: Bartholdy, Donner en Folmer

Hij werd minister van Justitie in het kabinet-De Geer I.  Als streng christen zorgde hij ervoor dat er een wet tegen godslastering van kracht ging. Met het uitbreken van de oorlog, voegde hij zich bij dat gedeelte van de kerk dat verzet bood, maar bleef aan in zijn functie bij de Hoge Raad. Jan Donner werd geboren op 3 februari 1891.

Een Duits componist, dirigen en pianist, een Nederlandse jurist en politicus en een Nederlandse verzetsstrijder. Felix Mendelssohn Bartholdy, Jan Donner en Dirk Willem Folmer lijken op het eerste gezicht weinig met elkaar te maken te hebben. Toch delen ze minstens één ding: 3 februari, hun geboortedag.

Felix Mendelssohn Bartholdy (1809-1847) werd geboren op 3 februari 1809. Ondanks dat tot de protestantse kerk behoorde zag men hem veelal aan als joods omdat zijn grootvader een bekende Joods-Duitse filosoof was: Moses Mendelssohn. Mendelssohn kreeg op 6-jarige leeftijd pianoles en op 9-jarige leeftijd trad hij al op. Voor zijn dertiende verjaardag had hij al verscheidene composities op zijn naam staan, waaronder ‘opus 1’. Toen hij vijftien jaar was, componeerde hij zijn eerste symfonie. Mendelssohn was geïnteresseerd in geschiedenis en filosofie en kreeg aan de universiteit van Berlijn colleges van Hegel. Mendelssohn kreeg naast dit alles ook nog eens pianoles van Ignaz Moscheles. Hij reisde veel en won internationale wedstrijden. In 1835 werd Mendelssohn de eerste muziekdirecteur en Kapellmeister van het orkest in Leipzig. Mendelssohn heeft zich ingezet om  het, haast vergeten werk van Bach weer populair te maken. Met groot succes. Mendelssohn vestigde zich rond 1842 in Leipzig waar hij het conservatorium oprichtte en lesgaf. Hier ging zijn gezondheid voor het eerst achteruit. Ondanks zijn slechte gezondheid bleef hij doorwerken. Hij stierf op  4 november 1847 aan een reeks hartinfarcten te Leipzig.

Jan Donner (1891-1981) werd geboren op 3 februari 1891. Al op jonge leeftijd was hij jurist en topambtenaar. Hij voelde zich aangetrokken tot de antirevolutionaire partij en wist minister van Justitie te worden in het Kabinet-De Geer I. Het was Donner die er in 1932 voor heeft gezorgd dat godslastering in het Wetboek van Strafrecht werd opgenomen. Ook bracht hij de Ambtenarenwet tot stand. Donner was tevens rechter en in 1933 kwam hij zelfs in de Hoge Raad. Tijdens de Tweede Wereldoorlog behoorde Donner tot de groep van de kerk die zich verzette tegen de Duitsers. Wel zette hij zijn functies bij de Hoge Raad tot 1944 voort onder de Duitse bezetting. In 1946 werd hij benoemd tot lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW), en op 16 december 1971 werd hij Minister van Staat. Eén van de kinderen van Donner, Jan Hein Donner, werd een bekende schaker en een andere, André Donner, een staatsrechtgeleerde. Jan Hein Donner was de grootvader van  Piet Hein Donner, de vicevoorzitter van de Raad van State.

Dirk Willem Folmer (1909-1944?)  werd geboren op 3 februari 1909. Hij haalde zijn diploma HBS en wilde vervolgens leraar lichamelijke opvoeding worden. Zijn vrouw, Theodora Folmer-van Nes was de oprichter van het Instituut Fysische Therapie (IFT) te Zeist. In 1937 kregen  zij een dochter. Folmer was tijdens de Tweede Wereldoorlog lid van het verzet, en specifiek de verzetsgroep ‘Oranjewacht’. In december 1940 werd Folmer gearresteerd en veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. In 1941 kregen zij een tweede dochter. Folmer ondernam tijdens zijn gevangenschap een ontsnappingspoging op 29 mei 1942 omdat hij bang was om vermoord te worden. Hij kreeg hulp van zijn vrouw en een Nederlandse SS-soldaat, genaamd Herman Verheijen. Terwijl hij ondergedoken zat in Amsterdam schreef hij een manuscript over zijn ervaringen en zette zich weer in voor het verzet. Hij nam deel aan overvallen op het Huis van Bewaring en de Weteringschans te Amsterdam. In augustus 1944 werd hijwederom gearresteerd onder een valse naam. Hij werd gearresteerd omdat een SS-soldaat uit het kamp van Amersfoort hem herkende. Tijdens de arrestatie trachtte hij te vluchten, maar werd neergeschoten. Het is onbekend wat er vervolgens met hem  is gebeurd. Hoogstwaarschijnlijk is Dirk Willem Folmer in 1944 in een kamp om  het leven gekomen. Het manuscript van Folmer is in 2005 uitgegeven door de Stichting Nationaal Monument Kamp Amersfoort. De titel van het manuscript is: Dagboek uit Kamp Amersfoort 1942.  

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.