Knettergekke dictator Francisco Nguema

Hij had al sinds zijn jeugd een hekel aan alles dat intellectueel was, wat wel blijkt uit de idiote zaken die hij later doorvoerde als president van Equatoriaal Guinea. Zo liet hij alle vissersboten vernietigen, verkleedde hij executiepelotons als Kerstmannen en noemde hij zichzelf het ‘Unieke Wonder’. Volgens ingewijden waren veel van deze acties te verklaren door zijn overvloedige cannabisgebruik: Nguema, de stonede dictator van Equatoriaal-Guinea.

Francisco Ngueme werd op 1 januari 1924 geboren in Spaans -Guinea. Hij was de zoon van een Afrikaanse magiër, die naar verluid zijn eigen broer had vermoord. Gedurende zijn jeugd zakte Ngueme maar liefst drie keer voor zijn staatsexamen, met als gevolg dat hij een levenslange hekel ontwikkelde aan alles dat intellectueel was. Desalniettemin slaagde de magiërszoon er in een succesvolle politieke carrière te beginnen en werd hij door de Spaanse overheid in 1964 benoemd tot de vicepremier van de overgangsregering voor een onafhankelijk Equatoriaal-Guinea.

President voor het Leven

In 1968 versloeg Nguema premier Bonifacio Ondó Edu in de eerste (en meteen ook laatste) vrije verkiezingen van Equatoriaal-Guinea. Het eerste dat hij vervolgens regelde als president van het land was het uit de weg ruimen van Ondó Edu, die volgens Nguema van plan was een coup te plegen. Van politieke oppositie was hierna geen sprake meer, dus trok de president al snel alle macht naar zich toe. Nguema paste de grondwet aan, liet zichzelf benoemen tot ‘President voor het Leven’ en zette de doodstraf op het ‘bedreigen van de regering’. Het vormde de basis voor een machtsgreep die hem in staat stelde zonder enige weerstand de meest knettergekke dingen door te voeren.

Uniek Wonder

Al snel steeg deze machtspositie Nguema naar het hoofd. Zo besloot hij zich voortaan aan te laten spreken met “Uniek Wonder”, een gebruik dat volgens ingewijden veroorzaakt werd door zijn overvloedig gebruik van cannabis en andere geestverruimende middelen. Daarnaast eigende Nguema zich ook de titel van ‘Grootmeester van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur’ toe, al werkte zijn beleid op dit punt vooral averechts. Zo liet hij scholen sluiten, schafte hij thuisonderwijs af en voerde hij een wet door waarmee het gebruik van het woord ‘intellectueel’ voortaan verboden was.

Economie

Na verloop van tijd begon de stonede dictator te geloven dat hij alles eigenhandig op kon lossen. Zo gaf Nguema de medewerkers van een elektriciteitscentrale in Malabo opdracht hun machines niet langer te smeren met smeerolie, want hij zou zijn magie wel gebruiken om de machinerie draaiende te houden. Toen de centrale enige tijd later op wonderbaarlijke wijze toch explodeerde, zat de hele hoofdstad zonder stroom.

Overigens was er tijdens Nguema’s bewind überhaupt weinig lijn in het beleid te ontdekken. Het ‘Unieke Wonder’ had namelijk besloten de overheidsfinanciën af te schaffen, de staatskas mee naar zijn eigen huis te slepen en vervolgens vanuit daar op individuele basis te bepalen wie of wat er wel of geen geld van hem kreeg. Het gevolg was dat de meeste ziekenhuizen hun deuren konden sluiten, want Nguema was van mening dat de traditionele Afrikaanse geneeskunde toch veel beter werkte.

Terreur

Tot Nguema’s grote verbazing stelden de meeste inwoners van Equitoriaal-Guinea zijn bewind echter niet op prijs. Toen halverwege de jaren ’70 al ruim een kwart van de bevolking - waaronder zijn eigen vrouw - naar het buitenland was gevlucht, besloot hij actie te ondernemen. De president liet alle grenzen sluiten, verbood de visserij en liet alle boten vernietigen zodat zijn onderdanen ook niet via de zee konden vluchten. Vervolgens ontketende Nguema een ware terreurcampagne tegen zijn eigen onderdanen, die aan enkele tienduizenden het leven kostte.

Eén van de meest opmerkelijke executies vond plaats rond Kerstmis 1975. Nguema had toen opdracht gegeven 150 van zijn politieke tegenstanders te verzamelen in het stadion in Malabo. Eén voor één werden zij die dag geëxecuteerd door een groep als Kerstmannen verklede soldaten. Het macabere schouwspel werd begeleid door de speakers van het stadion, die de hele dag het liedje ‘Those Were The Days’ van Mary Hopkins rond schalden.

Staatsgreep

Teodore Obiang

Maar in 1979 ging Nguema te ver toen hij opdracht gaf een van zijn familieleden te executeren. Zelfs zijn vertrouwelingen beseften nu dat zij hun eigen leven niet zeker waren onder zijn bewind, en dus keerden zij zich massaal tegen hem. Op 3 augustus 1979 werd Nguema afgezet door zijn neef en tevens zijn belangrijkste militaire adviseur, Teodoro Obiang. In een kort proces werd Nguema vervolgens door een militair tribunaal veroordeeld tot 101 keer de doodstraf wegens ‘genocide, massamoord, fraude, schending van de mensenrechten en landverraad.’

Doodstraf

Volgens de verhalen was de bevolking van Equatoriaal-Guinea echter nog zo bang voor Nguema dat er niet genoeg mensen gevonden konden worden voor zijn vuurpeloton. Op 29 september 1979 werd de doodstraf van het ‘Unieke Wonder’ daarom voltrokken door een groep Marokkaanse soldaten. In totaal heeft het regime van Nguema naar schatting tussen de 50.000 en 80.000 levens gekost, op een totale bevolking van 380.000 inwoners. Overigens is de macht in Equatoriaal Guinea tot op de dag van vandaag in handen van Teodoro Obiang, de neef van de stonede dictator.