Politieke geschiedenis van Thailand

Op 9 december 2013 is het Thaise parlement ontbonden. Na aanhoudende protesten onder de bevolking van Thailand tegen de Thaise premier Yingluck Shinawatra zullen er in februari vervroegde verkiezingen gehouden worden. Thailand is nog niet zo lang een democratie. Pas in 1932 werd pas de absolute monarchie afgeschaft en Thailand is pas sinds 1973 een democratie.

Thaise monarchie

De basis voor het huidige Thaise koninkrijk werd gevormd door het Ayutthaya koninkrijk. Het rijk stond in het Westen bekend als Siam. Dit koninkrijk ontstond in 1350 en was een van de grootste machten in Zuid-Oost Azië tot 1767. In dat jaar werd Siam aangevallen door Birma, waarmee het in een machtstrijd verwikkeld was. Hierna viel het rijk uiteen in kleine stadstaatjes. Onder leiding van de nieuwe koning Chakri werd vanaf 1769 het Thaise Rijk weer samengevoegd. In 1782 begon officieel de Chakri-dynastie.

Europese expansie

Tijdens de 18e en 19e eeuw begonnen de Europese machten gebieden in Zuid-Oost Azië te kolonialiseren. Thailand, toen nog Siam, was een onderwerp van de expansiedrift van voornamelijk de Fransen, maar werd als enige staat in het gebied niet ingenomen. Dit omdat het een zeer strategische ligging had tussen Franse en Britse koloniën, en het voor de westerse landen van belang was om dit gebied neutraal te houden, als een soort buffer tegen elkaar.

Constitutionele monarchie

Het Thaise rijk was een absolute monarchie, de koning had alle macht. In 1932 veranderde dit, tijdens de geweldloze militaire staatsgreep op 24 juni. Hierbij werd Thailand een constitutionele monarchie, geleid door het leger. Siam werd officieel Thailand genoemd in 1949. In 1968 pleegde de Thanom Kittikachorn, de leider van de militaire junta, een staatsgreep. Hij was het niet eens met de regering, die de hogere begroting die door hem was ingediend voor het leger wegstemde.

Democratie

Deze staatsgreep stuitte op veel verzet. Vooral onder de studenten werd er veel kritiek geuit op het militaire regime. In juni en oktober 1973 werden een aantal studenten gearresteerd omdat zij een kritisch artikel hadden gepubliceerd in een studentenkrant. Honderdduizenden studenten, arbeiders en zakenmensen gingen de straat op om hun vrijlating te eisen. Dit gebeurde op 13 oktober 1973, maar toch escaleerde de situatie een dag later alsnog. het leger en de politie traden met geweld op tegen de demonstranten, waarbij 1577 mensen om het leven kwamen. De koning was het niet eens met de acties van de militaire regering. Hij ontsloeg Thanom en riep de democratie uit.

Door invloeden van het communisme, de grote macht die het Thaise leger nog heeft en enkele mislukte staatsgrepen is Thailand sindsdien nog altijd een politiek onrustig land. De huidige demonstraties in Thailand zijn gericht tegen de Thaise premier. Zij wilde een amnestiewet doorvoeren waardoor haar verbannen broer, voormalig premier Thaksin, terug zou kunnen keren naar Thailand.