Snijden in Jeugdzorg door bezuinigingen

Ook Jeugdzorg ontkomt niet aan de bezuinigingen van kabinet Rutte. Tien tot twintig procent van de banen in de jeugdzorg zullen in de komende periode verdwijnen. De bezuinigingen breken met de traditie van toenemende staatsbemoeienis met de jeugd sinds het Kinderwetje van Van Houten in 1874.

Kinderrechten in de negentiende eeuw

In de negentiende eeuw ontstaat er in Nederland  behoefte aan speciale beleidsmaatregelen gericht op kinderen en adolescenten. Tot ver in de negentiende eeuw werden kinderen behandeld als kleine volwassenen. Tijdens de Industrialisatie was kinderarbeid meer regel dan uitzondering. Werkdagen tot wel zestien uur per dag, gevaarlijke werkzaamheden en verwaarlozing waren aan de orde van de dag.

Kinderwetje van Van Houten

Het Tweede Kamerlid Samuel van Houten zorgde voor een verandering op 19 september 1874. Hij introduceerde een wet ter bescherming van werkende kinderen, het zogenaamde Kinderwetje. Hierin werd onder andere  de minimumleeftijd van twaalf jaar vastgelegd voor fabriekswerk. Door slechte controle op de naleving van de wet en vele uitzonderingsmogelijkheden veranderde er echter weinig. Van werkelijke afschaffing van kinderarbeid was pas sprake in 1901 toen de leerplichtwet werd aangenomen.

Toezicht op bescherming van kinderen

Naast de leerplicht werden in 1901 een aantal Kinderwetten aangenomen die in 1905 in werking zouden treden. De voornaamste was de Burgerlijke Kinderwet.  Deze wet zorgde ervoor dat ouders uit de ouderlijke macht konden worden ontzet wanneer zij door financiële of sociale redenen niet in staat waren hun kinderen op een redelijke wijze op te voeden.  Vanwege deze maatregelen ontstond de Voogdijraad, voorloper van de Raad voor de Kinderbescherming en Jeugdzorg.

Ondertoezichtstelling

Vanwege de intensiteit van de ontzetting uit de ouderlijke macht ontstond er behoefte aan een mildere maatregel. Zo ontstond er in 1922 de zogeheten ondertoezichtstelling. Hierbij werden ouders niet direct van hun rechten ontdaan, maar werd hun macht beperkt. Besluiten over ondertoezichtstelling of uit huis plaatsing werden genomen door een nieuwe soort juridische specialist: een kinderrechter.   

Centralisatie Kinderbescherming en Jeugdzorg

De professionalisering van de Kinderbescherming en Jeugdzorg nam een vlucht na de Tweede Wereldoorlog. Lokale instellingen werden onderdeel van landelijke organen en volgden allen hetzelfde beleid. Vanaf de jaren zestig groeide de kritiek op de bestaande regelgeving. Ouders misten transparantie en voelden zich steeds vaker gevangen in het systeem. Na ruim zeventig jaar werd in 1995 de wet ondertoezichtstelling aangepast, waarbij de rechtspositie van het kind, de ouders en de pleegouder versterkt werd.