Algerije bezet
Algerije 1830- De dei ontbood de Franse consul in 1827 in Algiers. Het gesprek liep zo hoog op dat de dei de consul met een vliegenmepper op de neus sloeg. Het was een grote belediging voor de consul en de Franse reactie volgde drie jaar later.
Algerije werd in 1687 een Turks regentschap. Tunis, Tripoli en Algiers werden Osmaanse provinciale hoofdsteden. Door de grootte van het rijk was er sprake van sterke decentralisatie en trokken lokale vorsten steeds meer macht naar zich toe. Maar in feite was dit gezag al in de achttiende eeuw zwak. Op economisch gebied begonnen de Europese machten steeds meer in de pap te brokkelen.
De dei
Voor Algerije bestond in Frankrijk niet veel interesse. Het land telde aan het begin van de 19e eeuw zo’n drie miljoen inwoners verdeeld in berbers en Arabieren. Officieel was Algerije in het begin van de negentiende eeuw nog onderdeel van het Turkse rijk. De dei, de leider van Algiers en omstreken, was feitelijk ondergeschikt aan de sultan, maar kon in de praktijk zelfstandig regeren. De dei werd gekozen door de Turkse bovenlaag van janitsaren. De dei regeerde slechts over Algiers de omgeving van de stad.
Franse consul
In de tijd van de Franse Revolutie had Algerije graan geleverd aan de Franse legers. De Fransen waren nalatig met het betalen van het geld aan de dei. Doordat Frankrijk op een omslachtige en trage manier omging met de betaling, begon de dei ongeduldig te worden. In 1827 ontbood hij de Franse consul in Algiers. Het gesprek liep zo hoog op dat de dei de consul met een vliegenmepper op de neus sloeg. Het was een grote belediging voor de consul en de gevolgen voor het land bleven niet uit.
Bourbons
In 1830 werd besloten tot een interventie. In Frankrijk waren de Bourbons, na de val van Napoleon, weer aan de macht gekomen. Ze hadden een duwtje in de rug nodig om het prestige van het regime te herstellen. Het remedie werd gevonden in een militaire actie, naar voorbeeld van de triomfen van Napoleon, in het Noord-Afrikaanse Algerije.
Franse inval
Zodoende vielen de Fransen Algerije op 14 juni 1830 binnen. Een troepenmacht van 34.000 man werd aan land gezet bij Sidi Ferruch, 27 kilometer van Algiers. Op 4 juli bombardeerden ze het fort L’Empereur. De volgende dag gaf de dei zich over en werd een witte Bourbon vlag gehesen op het paleis van de dei. Daarmee was het een Franse kolonie geworden. Tijdens de rest van de 19e eeuw breidde Frankrijk zijn invloed gestaag uit, ondanks tegenstand van de Berbers die in het land woonden.
Opstand
In Algiers was er weinig verzet, maar buiten de stad was het onrustiger. De leider van de opstandelingen buiten de stad was Abd el-Kader. Nadat de Fransen de dei hadden verdreven, werd Abd el-Kader door een aantal Arabische stammen gekozen tot Emir. Na lange tijd van oorlog tussen de Algerijnen en de Franse bezetter, gaf Abd el-kader zich uiteindelijk over op 23 december 1847.
Bronnen:
- H.L. Wesseling, Europa's koloniale eeuw (Amsterdam 2003)
- Youtube
Afbeeldingen:
- Public domain via Wikimedia Commons