De verklaring van de rechten van de vrouw
Het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen (Convention on the Elimination of all Forms of Discrimination Against Women, afgekort als CEDAW) is een lange naam met een lange geschiedenis. Op 3 september 1981 is dit verdrag in werking getreden nadat het door 99 van de 181 aanwezige landen is ondertekend in New York. Het verdrag wordt gezien als de verklaring van de rechten van de vrouw en is op 18 december 1979 door de Verenigde Naties aangenomen.
Tweede feministische golf
De Commissie voor de Status van de Vrouwen van de Verenigde Naties heeft meer dan dertig jaar naar dit moment toegewerkt. De Commissie heeft verschillende gebieden aan het licht gebracht waarop vrouwen ongelijk worden behandeld. Dit heeft geleid tot verschillende verklaringen en verdragen, waarvan dit verdrag het meest uitgebreid en compleet is. Aan het eind van de tweede feministische golf was de maatschappij erg aan het veranderen. Het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen was de uitkomst.
Artikelen uit CEDAW
Het verdrag lijkt op het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van rassendiscriminatie. Er zijn zes delen met in totaal 30 artikelen. Hierbij richt het eerste deel zich op non-discriminatie, seksestereotypen en mensenhandel. Het tweede deel schetst de rechten van vrouwen in o.a. de politiek. Het derde deel behandelt de speciale bescherming voor plattelandsvrouwen. Daarnaast worden de economische en sociale rechten van vrouwen beschreven. Het vierde deel richt zich op de rechten van vrouwen in het huwelijk en het gezinsleven. Het vijfde deel stelt het Comité voor de uitbanning van discriminatie van vrouwen op. Het laatste deel beschrijft de effecten van het verdrag op andere verdragen, de inzet van de betrokken landen en het bestuur van het Comité.
Kritiek van landen
Er zijn zes VN-lidstaten die het verdrag niet hebben ondertekend of zijn toegetreden, namelijk: Iran, Palau, Somalië, Soedan, Tonga en de Verenigde Staten. Verschillende andere landen hebben het verdrag ondertekend onder voorbehoud. Zo heeft Mauritanië alleen de onderdelen in het verdrag die niet in strijd zijn met de islamitische Sharia goedgekeurd. 61 andere landen hebben kritiek geuit op bepaalde artikelen in het verdrag. Artikel 16, die stelt dat vrouwen gelijk staan aan mannen wat betreft het huwelijk en het gezin, is door 23 landen niet goedgekeurd. Artikel 2 specificeert de maatregelen die landen moeten ondernemen om discriminatie tegen vrouwen de beëindigen. Hierop hadden zeventien landen bezwaar.
Comité voor de uitbanning van discriminatie van vrouwen
Om ervoor te zorgen dat de afspraken uit het verdrag worden nageleefd, werd het Comité voor de uitbanning van discriminatie van vrouwen op 3 september 1981 opgericht. Landen moeten zich verantwoorden tegenover het comité over de maatregelen die ze hebben getroffen, tegelijkertijd biedt het comité advies aan de landen over hoe zij de maatregelen het beste kunnen implementeren. Ook levert het comité algemene aanbevelingen in relatie tot het verdrag en de naleving daarvan.
38 jaar en een derde feministische golf later is er veel gebeurd op het gebied van vrouwenrechten. Tegelijkertijd gaan we ook op sommige plekken een paar stappen terug in de ontwikkeling. Zo is abortus nog steeds op veel plekken strafbaar. Met dit verdrag is er echter al veel verandering plaatsgevonden en zijn er veel maatregelen getroffen wat betreft de positie van de vrouw.
Leestip:
Strijd! – De vrouwenkiesrechtbeweging in Nederland, 1882-1922
Auteur: Mineke Bosch
Uitgeverij: Verloren
ISBN: 9789087047740
Winkelprijs: €35,-
Bestel Strijd! - de vrouwenkiesrechtbeweging in Nederland
Bronnen:
- Verenigde Naties: Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women
- Verenigde Naties: Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women 3 september 1981
- UN Women: Commission on the Status of Women
- Verenigde Naties: Rules of procedure of the Committee on the Elimination of Discrimination against Women
- Refworld: Discrimination against Women: The Convention and the Committee
Afbeeldingen:
- We Can Do It! poster uit The U.S. National Archives via Wikipedia Commons
- Kaart over hoe landen het verdrag naleven, by WomanStats Project [CC BY-SA 3.0] via Wikipedia Commons
- Kaart die laat zien welke landen meedoen aan het verdrag, by Derivative works of this file: Allstar86BlankMap-World6, compact.svg: Canuckguy et al. - BlankMap-World6, compact.svg, [CC BY-SA 3.0] via Wikipedia Commons