Staten slaan handen ineen tegen Google

48 Amerikaanse staten verzetten zich tegen het tech-monopolie van Google. Zo zijn alle staten behalve Californië en Alabama, samen met District of Columbia en Puerto Rico, een antitrustzaak begonnen tegenover Google. Met de zaak moet worden uitgezocht of Google té groot is geworden en misbruik maakt van haar belangrijke positie op internet. Samen met Facebook heeft Google nu meer dan 60% van de onlineadvertentiemarkt in handen. Beide bedrijven horen bij de Big Tech bedrijven, samen met Apple, Amazon en Microsoft. In 1998 werd tegen die laatste een soortgelijke antitrustzaak gestart.

United States v. Microsoft Corporation

Twintig staten beschuldigden in 1998 Microsoft ervan dat het bedrijf haar monopolypositie misbruikte. De voornaamste reden hiervoor was de beperking voor internetgebruikers destijds om een andere browser dan Internet Explorer te gebruiken. Het oordeel van de rechtbank was dat Microsoft door gebruikers van haar besturingssysteem Windows te dwingen Internet Explorer te gebruiken, een onwettig monopolie creëerde.

Het aanvankelijke vonnis was dat Microsoft zich moest afsplitsen in twee eenheden: één deel dat het besturingssysteem zou produceren en een ander deel dat softwarecomponenten zou maken. Nadat Microsoft in hoger beroep ging, zocht het departement van Justitie een lagere straf. Microsoft stelde toen een schikkingsovereenkomst voor waarbij pc-fabrikanten niet Microsoft-software hoeven te gebruiken. In 2001 werd een overeenkomst bereikt om de zaak te schikken.

De voorgestelde schikking vereiste dat Microsoft haar programmering met andere softwarebedrijven moest delen en een panel van drie personen moest aanwijzen, dat gedurende vijf jaar volledige toegang tot de systemen van Microsoft zouden hebben om alles te controleren. Negen staten waren het echter niet eens met de regeling en beschouwden de straf als slechts een tik op de vingers.

United States v. Philip Morris

Niet alleen grote tech-bedrijven zijn aangeklaagd door dit soort samenwerkingsverbanden van staten. Eveneens in 1998 begon de United States vs. Philip Morris zaak, waarbij 46 staten een zaak tegen vier grote tabaksfabrikanten aanspanden. Deze fabrikanten werden ervan beschuldigd de Amerikaanse burgers te misleiden door middel van onjuiste informatie over nicotineverslaving en de gezondheidseffecten van sigaretten. En in de zomer van 2019 spanden zestien staten een zaak aan tegen T-Mobile en Sprint om de fusie van deze twee telecomproviders te stoppen.

In de United States v. Philip Morris-zaak oordeelde de rechtbank dat de fabrikanten geen gezondheidseffecten mochten beschrijven, hun eerdere uitspraken moesten rectificeren en de overheid toegang moesten geven tot hun gegevens. Alle fabrikanten gingen in hoger beroep tegen deze uitspraak, maar vrijwel alle straffen werden vervolgens staande gehouden. Ook heeft het Hooggerechtshof een opvolgend hoger beroep afgewezen. Deze zaak wordt gezien als het begin van het rookarme tijdperk.

Tech-monopolie

De kans is groot dat deze zaak tegen Google ook de geschiedenis in zal gaan als een aanval op de monopolies van grote bedrijven, in het specifiek het tech-monopolie van de Big Tech bedrijven. Een eerdere poging van de Obama-regering om het marktaandeel van Google te bedwingen in 2013 liep nergens op uit. Dit kwam toentertijd doordat het bedrijf toestemming verleende aan online­bedrijven om gebruik te maken van de advertentie-infrastructuur binnen de zoekmachine. Tegelijkertijd lopen er nu ook vier andere antitrustzaken tegen Google vanuit de federale overheid. Het is te bezien wat de uitkomst gaat zijn bij deze zaak tegen Google. Al in 2004 gaf de industrie-expert Robert X. Cringely aan dat "de enige manier waarop Microsoft kan sterven, is door zelfmoord.” Voor Google geldt waarschijnlijk precies hetzelfde.

Bronnen:

• The Verge: Google under antitrust investigation by 50 attorneys general
• BBC: Google: 50 US states and territories launch competition probe
• Europese Commissie: Antitrust
• Revue Concurrentialiste: The Microsoft Case by the Numbers: Comparison between U.S. and E.U.
• Justia US Law: United States v. Microsoft Corp. 
• The Wall Street Journal: Microsoft Drafts Settlement Proposal, Hoping to Resolve Antitrust Lawsuit
• The Pulpit: The Once and Future King: Now the Only Way Microsoft Can Die is by Suicide 
• Tobacco Free Kids: Timeline in USA v. Philip Morris USA
• CNN Money: Judge rules against Big Tobacco
• SCOTUSBlog: Judge: Tobacco industry violated RICO

Afbeeldingen:

• Het hoofdkantoor van Google in San Jose via Wikimedia Commons
• Bill Gates tijdens zijn getuigenisverklaring via Wikimedia Commons
• Sigarettenpakje van Benson & Hedges, een bedrijf van Philip Morris via Wikimedia Commons