![Anders dan Anderen, regeringscommissie van de emigratie, bij een TV-programma over migratie naar Canada. Fotocollectie Anefo via www.nationaalarchief.nl migratie canada](https://isgeschiedenis.nl/sites/isgeschiedenis.nl/files/styles/detailpag/public/nl-hana_2.24.01.05_0_911-8894.tjp_.jpg)
De papieren hindernissen voor Nederlandse migranten naar Canada
Na de Tweede Wereldoorlog trokken talloze Nederlanders naar landen ver overzee om daar een nieuw leven op te bouwen. Bijvoorbeeld in Australië, Nieuw-Zeeland en Canada. Maar ging dat altijd zo makkelijk?
Hoewel de Nederlandse emigranten in Australië en Nieuw-Zeeland vaak moet open armen ontvangen werden, stelde de Canadese overheid eisen aan de Nederlandse migranten. Het land moest, zo vond de Canadese regering, wel wat hebben aan al die Nederlanders die hun geluk elders beproefden.
In eigen land stimuleerde de Nederlandse overheid de emigratie flink. Met voorlichtingsfilms werd Canada afgeschilderd als een land waar voor een ambitieuze landbouwer heel wat te winnen viel. Er was veel vruchtbare grond waar je als boer een succesvol bestaan mee op kon bouwen. Het grootste obstakel was volgens de filmpjes, het gemis van vrienden en familie die in Nederland achter zouden blijven.
In werkelijkheid kwam er voor migranten richting Canada heel wat meer bij kijken. De Canadese overheid stelde strenge eisen aan wie er het land in kwam en wie niet. Veel Nederlanders die graag richting Canada wilden vertrekken, moesten een enorme berg papierwerk doorspitten en kregen soms zelfs nul op het rekest.
Canadese regels voor Nederlandse migranten
De Canadezen selecteerden streng aan de poort. Sowieso moesten Nederlanders die permanent naar een ander land wilden verhuizen een emigratiedossier opbouwen. Dat gebeurde bij particuliere emigratiebureaus en vanaf 1952 ook bij de Nederlandse Emigratie Dienst (NED). Die diensten moesten Nederlanders begeleiden bij het emigratieproces. Daar werd een uitgebreid dossier van de potentiele migrant opgebouwd. Gezondheid, financiën, arbeidsverleden, gezinssituatie, alles werd meegenomen. Dat dossier kwam uiteindelijk terecht bij de ambassade van het land waar de migranten heen wilden en daar werd uiteindelijk een beslissing genomen. Mocht de Nederlander het land in of niet?
Een goed CV
Dat arbeidsverleden speelde een grote rol. In Nederland werden mensen met een beroep waar een overschot aan was, zoals, sigarenmaker, kapper, kantoorbedienden, gestimuleerd om de wijk naar Canada te nemen. Maar daar zat men lang niet altijd te wachten op die ‘overschotberoepen’. De Canadezen hadden ervaren landbouwers nodig om de enorme landoppervlaktes te bewerken. Kantoorbediendes waren er ook in Canada wel genoeg. De Nederlandse overheid organiseerde lessen in een aantal basisvaardigheden voor landbouwers, zodat potentiele migranten een beetje goed beslagen ten ijs konden komen. Daarnaast werd er soms fantasierijk gehandeld, zodat het CV van de migrant, ondanks de oorlogsjaren, toch nog heel wat leek.
Tegelijk werd er vanuit de Nederlandse regering volop gelobbyd om in Canada de weg te effenen voor Nederlandse emigranten. In Australië en Nieuw-Zeeland wisten de Nederlanders emigratieverdragen te sluiten, maar in Canada lukte dat minder goed. De Canadezen bleven streng vasthouden aan hun eigen toelatingseisen.
Alleen gezonde en slimme Nederlanders
Naast het arbeidsverleden speelde ook de gezondheid van de migranten een rol. Men moest niet alleen over nuttige kennis beschikken, maar ook gezond genoeg zijn om met die kennis wat te kunnen. Daarbij gingen de Canadezen ver. Tegen tv-programma Andere Tijden herinnerde een emigratieconsulent zich dat een gezin kon worden afgewezen omdat het schoolniveau van de kinderen te laag was.
Nu: makkelijk reizen
Desondanks trokken er in de jaren 40 en 50 dus veel Nederlanders richting Canada. Veel Nederlanders kregen familie overzee. Wie die familie op wilde, of op wil zoeken, heeft opeens te maken met allerlei reisvoorwaarden, zoals visa. Maar ook daar zijn inmiddels allerlei regelingen, zodat het makkelijker is om verre familie in Canada op te zoeken. Zo kun je tegenwoordig eenvoudig een eTA voor Canada, een electronic travel authorisation, aanvragen. Met zo’n documentje geeft de Canadese overheid je toestemming om korte bezoekjes aan Canada te brengen. Zo is verre migrantenfamilie toch een beetje dichterbij.