25 januari jarig: Gaspar Fagel
Aan het einde van de 17e eeuw staat hij bekend als een bekwaam raadpensionaris en onderhoudt hij goede banden met stadhouder Willem III. Het meeste opzien baart Gaspar Fagel echter met zijn botanische verzamelwoede, waardoor hij grote hoeveelheden exotische planten vanuit de koloniën naar Nederland laat verschepen. Gaspar Fagel werd geboren op 25 januari 1634.
Fagel werd geboren in Den Haag en maakte deel uit van een vooraanstaand regentengeslacht. Zijn grootouders waren aan het einde van de 16e eeuw van Antwerpen naar Amsterdam verhuisd, waar de familie Fagel al snel tot de belangrijkere patriciërsfamilies ging behoren. Tussen 1649 en 1653 studeerde Fagel rechten in Utrecht. In 1664 trad hij in de politieke schijnwerpers toen hij, op advies van Johan de Witt, raadpensionaris van Holland, werd verkozen tot pensionaris van Haarlem. In 1670 vond Fagel werk als griffier van de Staten-Generaal. Twee jaar later werd hij aangesteld als raadpensionaris van Holland, nadat zijn voorganger Johan de Witt was vermoord.
Botanische verzameling
Vanaf 1676 kreeg Fagel dankzij Willem III beschikking over het landgoed en de buitenplaats Leeuwenhorst, dat in de 13e eeuw was gesticht als klooster voor nonnen van de cisterciënzerorde. Tussen 1676 en 1688 liet hij hier indrukwekkende botanische tuinen aanleggen. Hij maakte gebruik van zijn contacten binnen de VOC en gaf VOC-bemanning jarenlang de opdracht om plantenmateriaal van over de hele wereld mee terug te nemen naar Nederland. Uiteindelijk verzamelde Fagel planten uit Kaap de Goede Hoop, Noord- en Zuid-Amerika, Zuidwest-Azië, het Middellandse Zeegebied en de Canarische eilanden. De behoedzame Fagel stelde zijn terrein echter zelden beschikbaar voor openbare bezichtiging, waardoor het slechts aan weinigen was voorbehouden zijn unieke plantenschouwspel te bewonderen.
Relatie tusen de raadspensionaris en de stadhouder
Tijdens zijn leven was Fagel een trouwe dienaar van het Huis van Oranje-Nassau. In 1688 had hij bovendien een groot aandeel in de voorbereidingen voor de expeditie van Willem III naar Engeland, die daar de Engelse koning Jacobus II van de troon zou stoten. Op 15 december van datzelfde jaar overleed Fagel, helaas voor hem net te vroeg om de exclusieve bollen en zaden die hem uit Colombia waren toegestuurd te kunnen planten. Zijn hele plantencollectie werd opgekocht door Willem III, die de verzameling liet overbrengen naar zijn paleis te Hampton Court, in Londen.
Bronnen
'Leeuwenhorst, een buitenplaats van wereldformaat', in De Oude Dorpskern, 21e jaargang, 2006, nr. 1.
Nationaal Archief - Inventaris van het archief van Casper Fagel.
Leestips - Boeken
Titel: | Lonen en prijzen in het cisterciënzerinnenklooster Leeuwenhorst bij Noordwijkerhout tussen 1410/11 en 1570/71 |
Auteur: | Geertruida de Moor |
ISBN: | 9073941237 |
Uitgever: | Verloren |
Prijs: | € 38,60 |