Aanslag op John Lennon

8 december 1980. Die dag brachten John Lennon en Yoko Ono vijf uur door in de studio. Tegen een uur of elf ‘s avonds keerden ze huiswaarts. “Mr. Lennon?”, zei een man achter hem, toen Lennon buiten kwam. Vijf kogels werden afgeschoten en doorboorden zijn rug. “I have been shot”, zei de ex-Beatle.

John Lennon werd tijdens de Tweede Wereldoorlog, op 9 oktober 1940, geboren in Liverpool. Omdat zijn vader regelmatig weg was voor zijn werk, groeide Lennon op bij zijn moeder Julia. De tante van Lennon, Mimi Smith, vond dat Julia te laks omging met haar kind. Ze schakelde een instituut in en verkreeg de voogdij over John Lennon. Later zei Lennon over zijn moeder: “she just couldn’t deal with life.”

Vroege Leven

Oom George Smith kocht voor Lennon zijn eerste mondharmonica en tante Julia leerde hem banjo spelen. Hij werd groot gebracht met het Anglicaanse geloof en bezocht de Quarry Bank High School. Ondanks zijn creativiteit, merkte een leraar op dat Lennon op de weg naar mislukking zat. “Hopeless. Rather a clown in class”, zei de leraar. Hij had namelijk een rebelse aard en het resultaat van zijn schoolopdrachten viel tegen. In 1956 kreeg Lennon van Julia zijn eerste gitaar cadeau. Tante Mimi was sceptisch, “you’ll never make a living out of it”, had ze gezegd, toen Lennon vertelde dat hij graag muzikant wilde worden. Twee jaar later, op 15 juli 1958, werd Lennon opgeschrikt door de dood van zijn moeder. Ze was geschept door een auto terwijl ze over straat liep. Sindsdien ging het bergafwaarts op school. Hij reageerde zich af op leraren en verstoorde de les keer op keer. Uiteindelijk werd hij van de school gegooid.

The Quarrymen

Muzikaal gezien ging het Lennon beter af. De eerste band die Lennon oprichtte was The Quarrymen, vernoemd naar de school (Quarry Bank) waar hij op zat. Lennon was vijftien jaar oud, toen The Quarrymen startte in steptember 1956. Ze speelden skiffle, een muzieksoort die afgeleid was van Amerikaanse dixieland, folk, blues en jazz. Tijdens het tweede optreden ontmoette Lennon Paul McCartney. Ze raakten bevriend en McCartney trad toe tot de band. Beide hun ouders waren afkeurend. Die van Lennon, omdat Paul van lage komaf was; die van McCartney, omdat John te baldadig was.

Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!

Beatles

John Lennon schreef zijn eerste lied toen hij achttien was, getiteld Hello Little Girl. Vijf jaar later zou het een hit worden. Samen met McCartney organiseerde hij een auditie. Ze waren op zoek naar een lead gitarist, en de kandidaat George Harrison vonden ze aanvankelijk te jong voor die rol. Tijdens de auditie speelde Harrison Raunchy en Lennon en McCartney waren onder de indruk. Het vierde bandlid was Stuart Sutcliffe. Begin 1960 noemden ze zichzelf The Beatles.

Fab Four

Hun eerste trip ging naar Hamburg, voor een tweedaags tournee. Tante Mimi was bezorgd, en vroeg aan Lennon om eerst zijn studie aan de kunstacademie, die hij zojuist begonnen was, af te maken. Na Hamburg werden ze nog tweemaal uitgenodigd voor een optreden. Om door de sessies te komen zonder enige nachtrust, namen de bandleden drugs. Lennon wilde aanvankelijk de professionalisering van de band tegengaan, maar berustte er uiteindelijk, “I’ll wear a bloody balloon if somebody’s going to pay me”. Sutcliffe bleef achter in Hamburg, terwijl drummer Ringo Starr de band in kwam. De Fab Four was nu compleet, het viertal John Lennon, Paul McCartney, George Harrison en Ringo Starr begon aan het grote Beatles avontuur.

Eerste single

De eerste single van de band, Love me do, haalde direct de toplijsten in oktober 1962. Please please me was het debuut album, opgenomen in minder dan tien uur tijd. Lennon kon muzikaal gezien fantastisch samenwerken met McCartney, hun talenten vulden elkaar aan. De tekst deed er volgens Lennon nog niet echt toe. Lennon was de oudste van de band, en werd enigszins als leider beschouwd, vertelde McCartney later. “We all looked up to John”, meende Paul.

Help!

Het succes van de band werd ongekend. Gillende menigtes kwamen op de concerten af, album na album vloog van de toonbank en de muzikale creativiteit van de band kende geen grenzen. Op latere albums gingen ze sterk experimenteren en legden ze de basis voor de toekomstige popmuziek. John Lennon was ongerust over het gegil van de fans. Het liedje Help! was volgens hem letterlijk een noodkreet om boven het lawaai uit te komen. Op 4 maart 1966 sprak Lennon de befaamde woorden “we’re more popular than Jesus”. Fanatieke christenen in de Verenigde Staten waren woedend en de Ku Klux Klan bedreigde Lennon. Dergelijke heftige reacties leidden ertoe dat de band besloot niet meer op tournee te gaan, maar alleen nog de studio in te duiken.

Het einde van de Beatles

Lennon voelde zich verloren zonder optredens, maar hij bleef bij de band. Hij raakte steeds meer onder de invloed van de LSD, de drug die de Beatles veelvuldig gebruikten. Vanaf 1966 begonnen Lennon en McCartney ook uit elkaar te groeien. Terwijl John ingewikkelde teksten bedacht, schreef McCartney voornamelijk simpele liefdesnummers. Lennon raakte steeds meer maatschappelijk geëngageerd. Samen met de andere bandleden keerde hij zich fel tegen de Vietnam Oorlog en bekrompenheid in de samenleving. Ondertussenwas Lennon verliefd geraakt op Yoko Ono, een kunstenares uit Japan. Lennon spendeerde meer tijd met Ono dan met de band, wat kwaad bloed zette bij de andere Beatles. Hij raakte in hevig conflict met Paul McCartney, en de band viel uit elkaar in 1969.

Solo

De beide kernleden van de Beatles sloegen hun eigen weg in. Lennon bracht in zijn solo carrière hits uit als Imagine en Working class Hero. In het eerste lied riep hij op tot vrede op aarde en in de tweede uitte hij zijn kritiek op de burgerlijke sociale orde. “If you can imagine a world at peace, with no denominations of religion—not without religion, but without this 'my God is bigger than your God' thing—then it can be true”, meende Lennon. Yoko Ono werd naast zijn geliefde, ook zijn belangrijkste muzikale partner. Samen hadden ze een zoon, Sean, geboren in 1975.

Moord

Op 8 december 1980 kwam Lennon’s leven ten einde, toen een doorgedraaide man bij de naam van Mark David Chapman hem neerschoot. De reden voor de moord wordt nog altijd niet goed begrepen. Chapman zelf zei dat hijzelf een nul was en aandacht wilde. In Amerika en Europa waren veel mensen woedend en in diepe rouw. Yoko Ono’s eerste reactie aan de pers was: “John loved and prayed for the human race. Please pray the same for him." John Lennon werd veertig jaar.

De moordenaar verklaarde jaren later dat hij psychische problemen had en dat hij inmiddels inziet dat de moord "kwaaddaardig en egoïstisch" was. Hij zit nog altijd vast voor de moord.