Concordaat van Worms
Worms 1122 – Wie mocht de hogere geestelijken binnen de Rooms-katholieke kerk benoemen? Dit was het grootste twistpunt van de Investituurstrijd die tijdens de 11e en 12e eeuw plaatsvond. De strijd draaide uit op een compromis. Dit werd op 23 september 1122 vastgelegd in het Concordaat van Worms.
De Investituurstrijd was een machtsstrijd die plaatsvond in de 11e en 12e eeuw tussen het pausdom en de opeenvolgende koningen van het Heilig Roomse Rijk. De strijd spitste zich toe op de vraag wie de hogere geestelijken mocht benoemen. In de 10e eeuw hadden de koningen van het Heilig Roomse Rijk medezeggenschap verworven bij de benoeming van bisschoppen binnen hun rijk. Hiertegen ontstond in de 11e eeuw een reactie. Deze groepering claimde dat er geen seculiere invloed mochten hebben op de benoeming van geestelijken.
In 1075 kwam de strijd tot uitbarsting. Koning Hendrik IV kwam samen met een aantal bisschoppen, waarna paus Gregorius VII werd afgezet. Gregorius VII reageerde hierop door de koning te excommuniceren. De koning kwam hierdoor in een moeilijke situatie terecht, omdat een aantal bisschoppen zich nu tegen hem keerden. Hendrik IV ondernam hierop een boetetocht naar de paus. De paus liet hem drie dagen wachten, maar ontving hem uiteindelijk in genade.
De Investituurstrijd mondde uiteindelijk uit in het Concordaat van Worms. Het verdrag was een overeenkomst tussen de opvolger van paus Gregorius VII, paus Calixtus II, en koning Henry V en werd gesloten op 23 september 1122 in de stad Worms. In het concordaat werd vastgelegd dat nieuwe bisschoppen vanaf dat moment hun geestelijke gezag direct van de paus ontvingen. Het bleef echter mogelijk om wereldlijke taken, bijvoorbeeld de taak van landsheer, van de koning toegewezen te krijgen. Op deze manier ontstond er een scheiding tussen kerk en staat.
