Drugsbaron Pablo Escobar
Op 22 juli 1992 ontsnapt één van de meeste beruchte drugsbaronnen uit de geschiedenis uit zijn privégevangenis. Zijn naam was Pablo Escobar, één van de rijkste en meest invloedrijke drugsbaronnen ooit die zelfs de oorlog uitriep tegen de Colombiaanse overheid. Escobar werd in de jaren zeventig en tachtig bekend door zijn zeer misdadige en grootschalige drugskartel genaamd het Medellin Kartel.
Jeugd Pablo Escobar
Pablo Emilio Escobar Gaviria werd geboren op 1 december 1949 in een arbeidersgezin in de Colombiaanse buitenwijk Medellin bij de stad Envigado. De ambitieuze Escobar had grootse plannen voor een politieke toekomst, maar zijn weg om daar te geraken was onconventioneel. Hij begon zijn criminele carrière op straat als dief en handelaar. Volgens de verhalen stal hij grafstenen, verwijderde de namen van de stenen en verkocht deze door. Zijn activiteiten breidden zich uit tot autodiefstal tot hij in de jaren zeventig de ultieme handelswaar vond: drugs.
Drugskartel Medellin
Escobar begon met het inkopen van coca uit Bolivia en Peru, om dit in Colombia te bewerken en als cocaïne in de Verenigde Staten te verkopen. De lokale drugsbaron van Medellin in die tijd was Fabio Restrepo en hij was een grote concurrent voor Escobar. In 1975 werd Restrepo vermoord, vermoedelijk door Escobar zelf, en ontstond er een machtsvacuum in de Medellinse drugsscene waar Escobar behendig gebruik van maakte. Escobar nam Restrepo’s organisatie en contacten over en breidde de handel verder uit. Binnen no time had Escobar alle criminele activiteiten in Medellin in handen en was hij verantwoordelijk voor tachtig procent van de cocaïnehandel richting de Verenigde Staten.
Plata o plomo
De wreedheid van Escobar was één van zijn handelsmerken. Toen hij in 1982 verkozen werd voor het Colombiaanse Congres waren vele nationale politici, rechters en politiemensen daar fel op tegen. Naast economische en criminele macht zou Escobar ook politieke macht krijgen, waardoor hij onaantastbaar zou worden. Als oplossing voor de critici had de drugsbaron de uitspraak: ‘plata o plomo’. Dit betekent zilver of lood, wat inhield dat hij zijn politieke vijanden eerst probeerde om te kopen en wanneer dit niet werkte hij ze om het leven bracht. Hoeveel slachtoffers hij met deze tactiek heeft gemaakt is niet geheel duidelijk, maar het aantal loopt in de honderden.
Politieke moorden
Zelfs de machtigste mensen waren niet veilig voor Escobar en zijn handlangers. Hij was opdrachtgever van diverse moorden op presidentskandidaten. Op 27 november 1989 pleegde het Medellin Kartel een bomaanslag op een Avianca vlucht waar een presidentskandidaat in behoorde te zitten. Honderdtien mensen vonden de dood, maar de presidentskandidaat bleek niet aan boord te zijn gegaan. Naast deze moordaanslagen was Escobar verantwoordelijk voor talloze verdwijningen en moorden op journalisten, juristen, politieagenten en zijn eigen handlangers wanneer deze hem tegen de haren in streken.
Crimineel of held?
Midden in de jaren tachtig behoorde Escobar tot de machtigste personen op aarde en sierde hij de zevende plaats op de Forbes’ lijst voor rijkste personen. Hij bezat een privéleger van soldaten en criminelen, een privé-vliegveld, dierentuin en huizen in heel Colombia. Om zijn veiligheid te garanderen bedacht hij een strategie die hem de sympathie van het volk zou opleveren. Hij profileerde zich als een Robin Hood-achtige figuur en investeerde miljoenen in armenhuisvesting en de bouw van parken, scholen en kerken. Zijn strategie werkte: velen zagen Escobar als een lokale held die terug gaf aan de samenleving nadat hij zijn fortuinen had verdiend.
La Catedral
Al vroeg in zijn carrière kwam Escobar in aanraking met de politie. In 1976 werd hij aangehouden toen hij samen met zijn handlangers drugs vanuit Equador importeerde. Hij liet de dienstdoende agenten vermoorden en de zaak werd al snel in de la gelegd. Tegen de tijd dat hij zijn meeste misdaden pleegde was hij zo machtig dat politie en justitie niets tegen hem wilden en durfden te beginnen. Ondertussen voerde de Verenigde Staten de druk op de Colombiaanse regering op om Escobar uit te leveren vanwege zijn drugshandel. In 1991 sloten de Colombiaanse overheid en Escobars advocaten een merkwaardige deal: Escobar zou zichzelf aangeven en vijf jaar gevangenisstraf uitzitten in zijn eigen privégevangenis. De gevangenis werd La Catedral genoemd en was een fort met jaccuzi’s en sportvelden en de bewaking lag in handen van beveiligers die door Escobar zelf waren uitgekozen. Escobar kon vanuit La Catedral ongestoord verder gaan met zijn criminele activiteiten.
Vlucht en klopjacht
In juli 1992 veranderde de situatie in de veilige thuishaven van Escobar echter. Berichten kwamen naar buiten over martelingen en executies van Escobars vijanden in de gevangenis en de Colombiaanse overheid voelde zich genoodzaakt in te grijpen. Door het risico overgeplaatst te worden naar een reguliere gevangenis besloot Escobar op 22 juli 1992 te vluchten. Een massale klopjacht volgde, geleid door het door de VS gesteunde Colombiaanse arrestatieteam Search Bloc. Ook ‘Los Pepes’, bestaande uit leden van een concurrerende criminele organisatie, opende de jacht op Escobar.
Escobars einde
Op 2 december 1993 lukte het de Colombiaanse politie om Escobar op te sporen in een huis in Medellin. Escobar verzette zich hevig en werd tijdens een vuurgevecht diverse malen geraakt. Of Escobar gedood werd tijdens het vuurgevecht, zelfmoord heeft gepleegd of geëxecuteerd werd door de Colombiaanse agenten blijft tot op de dag van vandaag een mysterie. Duidelijk is dat hij stierf door een fataal schot door zijn oor. Het Medellin Kartel maakte plaats voor de rivaliserende drugsbende het Cali Kartel. Onder de arme bevolking van Medellin heeft Escobar tot op heden een heldenstatus vanwege zijn liefdadigheid voor de minderbedeelden in de stad.