Geen afbeelding beschikbaar

Einde Week van de Alfabetisering

Op 11 september eindigt de week van de Alfabetisering, die begon op 5 september. In deze week wordt het belang van lezen, schrijven en rekenen centraal gezet en kunnen mensen in Nederland meedoen aan ruim 250 activiteiten om zichzelf of andere mensen te helpen op taalgebied. Dit zou natuurlijk allemaal niet mogelijk zijn zonder het alfabet. Het alfabet dat wij gebruiken stamt uit de tijd van de Feniciërs.

Het begon bij het Egyptische Proto-Sinaïstisch. Dit was een consonantenschrift - een schrift met enkel medeklinkers - waarvan de tekens overeenkwamen met het bedoelde woord. Zo betekende een gekartelde streep ‘water’ en een vierkant ‘huis’. Het Proto-Sinaïstisch komt voort uit de allereerste Semitische talen, waaruit later onder andere het Arabisch en Hebreeuws ontstonden. Het Fenicische schrift, wat op zijn beurt weer uit het Proto-Sinaïstisch voortkomt, nam een andere draai. Met 22 karakters leek het indertijd nog het meest op het alfabet zoals wij het vandaag de dag kennen.

Het Fenicisch werd in de 12e eeuw voor Christus erg populair in de omgeving van het Middellandse Zeegebied. Het succes van dit alfabet was voornamelijk te danken aan diens fonetische natuur; elk teken representeerde een enkel geluid, iets wat in het Proto-Sinaïstisch niet het geval was. Rond de 9e eeuw voor Christus werd de taal overgenomen door de Oude Grieken. Zij maakten een verandering die het Westerse alfabet voorgoed zou veranderen: ze voegden klinkers toe. Het tekenaantal lag nu dan ook op 26.

De adaptaties op dit Griekse alfabet waren echter talrijk, wat tot gevolg had dat er veel verschillende schriften uit ontsprongen. Eén van deze was het Latijnse alfabet. Dit schrift werd door de Romeinen overgenomen uit de Griekse kolonie Cumae in Italië in de 7e eeuw voor Christus. De Romeinen brachten het tekenaantal terug van 26 naar 21. De ‘x’ en de ‘z’ werden pas in de 1e eeuw voor Christus toegevoegd toen Griekenland in het Romeinse Rijk werd opgenomen.

Dit klassieke Latijnse alfabet werd lang gehanteerd. Niet eerder dan in de Middeleeuwen werd de ‘w’ toegevoegd om bepaalde geluiden uit de Germaanse talen te representeren. Ook werd pas tijdens de Renaissance onderscheid gemaakt tussen de ‘i’ en ‘j’ en tussen de ‘u’ en ‘v’, wat het alfabet uiteindelijk op de 26 tekens bracht die wij nu kennen.

Rubrieken: 

Tijdperken: 

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Nu in de winkel

Het nieuwe nummer is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt