Geschiedenis van Groenland
Als we dit het komende jaar weer zien, moeten we ons zorgen gaan maken
Aldus een glacioloog van NASA, die op satellietbeelden ontdekte dat het landijs van Groenland dit jaar binnen 4 dagen sneller smolt dan ooit te voren. De wetenschappers van NASA dachten aanvankelijk zelfs dat het om een fout van de satelliet ging. Groenland heeft een vrij roerige geschiedenis waar veel mensen niets vanaf weten.
De eerste kolonisten die zich op Groenland vestigden vanuit Scandinavië, onder leiding van Erik de Rode, kwamen aan rond 981. Deze zou het eiland Groenland hebben genoemd in de hoop dat er meer mensen op af zouden komen als het zo’n positief klinkende naam had. Het land werd echter ook al (zeer dun) bevolkt door Paleo-Eskimo’s. Niet veel later werd ook het Christendom geïntroduceerd omdat de Noren en Denen bang waren dat de kolonisten in het desolate Groenland zich al weer snel tot het heidendom zouden keren.
Vanaf 1261 behoorde Groenland afwisselend tot Denemarken en Noorwegen, maar wel zonder haar eigen autonomie te verliezen. Het eiland werd ook grotendeels met rust gelaten door mensen van ‘buitenaf’. Door dit weinige contact en de klimaatveranderingen, verdwenen de kolonies op Groenland langzamerhand. Ze werden pas in 1536 nieuw leven ingeblazen doordat Denemarken en Noorwegen officieel werden samengevoegd tot een unie. De walvis- en ijsbeerjacht floreerde en hier deden behalve de Denen en Noren ook de Nederlanders, Britten en Fransen aan mee.
In de 18e eeuw werd een poging ondernomen om de oude kolonies terug te vinden, omdat de angst onder de protestantse Scandinaviërs bestond dat de overgebleven Groenlanders katholiek gebleven waren. Er werd niemand gevonden, behalve de oorspronkelijke bewoners van het land, de Inuit, zij werden vrij succesvol bekeerd tot het christendom.
Vanaf de 19e eeuw kreeg het gebied meer aandacht door de vele poolreizen, maar het bleef zeer dunbevolkt. Inmiddels behoorde het land als kolonie aan Denemarken. Na de Napoleontische oorlogen was Denemarken namelijk zelfstandig geworden, omdat Noorwegen was toegewezen aan Zweden. In de volgende grote oorlog, de Eerste Wereldoorlog, bleef Denemarken en dus ook Groenland, neutraal. Maar de Tweede Wereldoorlog had veel desastreuzere gevolgen voor het koude eiland. Denemarken werd in 1940 bezet door de Duitsers, maar die lieten Groenland links liggen. Hierdoor raakte het totaal geïsoleerd en afgesneden van het Europese vasteland. Er was grote schaarste, die enigszins werd opgelost toen de Amerikanen zich in de oorlog mengden en Groenland als uitvalsbasis voor luchtaanvallen gebruikten.
Na de oorlog werd Groenland een Deens-Amerikaanse verdedigingszone en werd het wederom als uitvalsbasis gebruikt, maar nu tijdens de Koude Oorlog. Pas in 1979 kreeg Groenland gedeeltelijk zelfbestuur van Denemarken en in 2009 volledig zelfbestuur. Tegenwoordig wonen er zo’n 50.000 mensen op het eiland. NASA houdt al dertig jaar goed in de gaten wat er met het ijs op Groenland gebeurd. Bekend is dat smeltingen zoals die van dit jaar elke 150 jaar voorkomen en het dus niet zorgwekkend hoeft te zijn. Dat wordt het pas als deze situatie nog een jaar aanhoudt.
