Geschiedenis van het stoplicht

Het eerste ‘stoplicht’ werd op 10 december 1868 in gebruik genomen bij de Houses of Parliament in Londen, maar pas na de introductie van het elektrische stoplicht in 1912 werd het een wereldwijd succes.

Rond 1868 was het in de straten van Londen zo druk met paarden en wagens dat het gevaarlijk werd voor voetgangers om over te steken. De leden van het Britse Parlement werden vrijwel dagelijks bijna aangereden als zij hun werk verlieten. John Peake Knight, medewerker bij de London Brighton & Southcoast Railway, ontwierp daarom een ‘stoplicht’ gebaseerd op de signalen die werden gebruikt bij spoorwegen.

Stoplicht in Londen

Bij de Houses of Parliament werd op 10 december 1868 een paal neergezet van enkele meters hoog. Bovenin de paal zat een gaslamp die door middel van een groene en rode lens van kleur kon worden veranderd. De paal kende tevens drie bordjes, twee om ‘stop’ aan te geven en één met het woord ‘go’. De bordjes werden door een politieagent op en neer gedaan en ’s nachts deed een agent hetzelfde, maar wisselde dan de lamp van kleur. Het experiment duurde slechts een jaar. De agent die het stoplicht bestuurde raakte ernstig gewond door een gaslek in de lamp en het eerste stoplicht werd direct verwijderd.

Amerika, bakermat van het elektrische stoplicht

In 1912 was Lester Wire uit Salt Lake City de eerste die een elektronisch stoplicht ontwikkelde. Zijn stoplicht bestond uit een groene en rode lamp in een houten doos die hij bovenop een paal zette. In Cleveland werd in 1914 dit eerste systeem geïntroduceerd dat veel gelijkenis vertoont met het huidige systeem.

James Hoge

De Amerikaan James Hoge bedacht een systeem waarbij op elke hoek van een kruising een stoplicht stond, waardoor voor elke rijrichting een duidelijk signaal kon worden gegeven. De lichten waren voorzien van een soort toeter, waarmee de wisseling van kleur kon worden aangekondigd. De stoplichten waren met elkaar verbonden en werden met de hand bediend door een verkeersofficier. De brandweer en politie van Cleveland hadden toegang tot het systeem waardoor zij in noodgevallen de lichten konden bedienen.

Verspreiding van het verkeerslicht

Het systeem van Hoge bleek een succes en werd verder verbeterd door William Potts uit Detroit. Hij verwerkte twaalf lampen in één verkeerslicht, een rode, gele en groene aan alle vier de kanten. Zijn variant was de basis voor het licht zoals we dat nu kennen. Houston had in 1922 de primeur van meerdere aan elkaar verbonden automatische stoplichten, waardoor geen handmatige bediening meer nodig was. Ook dat idee werd snel weer verbeterd. Er kwamen stoplichten die van kleur veranderden wanneer er iemand toeterde of op een knopje drukte.

Het stoplicht in Europa

Na het debacle met de gaslamp duurde het tot 1929 voordat het elektrische verkeerslicht zijn intrede deed in Londen. Nederland maakte een jaar eerder kennis met het stoplicht toen in Den Haag op het kruispunt Laan van Meerdervoort - Anna Paulowna straat een verkeerslicht werd geplaatst. Het ontwerp van de verkeerslichten is sinds de Europese introductie nauwelijks veranderd. Verbeteringen zijn er met name nog geweest om de doorstroming te verbeteren, maar volgens de Nederlandse fietsers kan dat dus nog altijd een stuk beter.