Grensconflict over de Eems
“Wij bouwen het park in een gebied dat de Duitse overheid als het hare beschouwt”
Rijkswaterstaat heeft een boze brief gestuurd naar het Duitse energiebedrijf EWE. Dat bedrijf wil namelijk windmolens bouwen in een gebied dat volgens Rijkswaterstaat aan Nederland toebehoort. De Duits-Nederlandse zeegrens bij de Eems wordt al sinds 1464 betwist, toen een Oost-Friese Rijksgraaf een territorium toegewezen kreeg dat feitelijk van de Nederlanders ten westen van de Eems was.
Ulrich I Cirksena was een Oost-Friese rijksgraaf die in 1464 gebieden beheerste in zowel het huidige Duitsland als in het tegenwoordige Friesland. Het was echter onduidelijk waar de grenzen van zijn gebied lagen en hij wendde zich tot de Heilige Roomse Keizer, Frederik III. Deze stelde een leenbrief op waarin hij de territoria van Ulrich duidelijk omschreef. De rivier Eems, schreef de keizer, behoorde ‘onvervreemdbaar’ aan Oost-Friesland (Duitsland) toe. De Nederlanders ten westen van de Eems waren het hier niet mee eens en zeiden dat de leenbrief een vervalsing was. De Eems behoorde aan hen toe, vonden ze.
In 1795 vielen de Fransen onder Napoleon Bonaparte Nederland binnen. Tijdens de Franse bezetting werden er een aantal bestuurlijke hervormingen doorgevoerd. Zo stichtten de Fransen in 1806 het Koninkrijk Holland, met Lodewijk Napoleon als staatshoofd. In 1807 werd tijdens de Vierde Coalitieoorlog tussen Frankrijk en Pruisen eveneens het gebied Oost-Friesland aan het Koninkrijk Holland toegevoegd en was het gebied dus tijdelijk Nederlandse grondgebied. In 1813 werd Napoleon verslagen bij Leipzig en begon het grensconflict rond de Eems opnieuw.
In 1960 sloten Nederland en Duitsland het Eems-Dollardverdrag. Daarin werd de grens vastgesteld, maar het verdrag bood alleen duidelijkheid over het gebied tot drie zeemijlen vanaf de kust. Over het gebied daar voorbij heerste nog steeds onduidelijkheid, wat regelmatig voor problemen zorgde. In het gebied lag namelijk ook een winstgevend gasveld, waar zowel Nederland als Duitsland van wilde profiteren. Er werd een Eemscommissie opgesteld, bestaande uit afgevaardigden van de Duitse en de Nederlandse Rijkswaterstaat die jaarlijks samen kwam om het beheer over het gebied te bespreken. Het grensgebied werd dus een gemeenschappelijke zone.
Er is nu echter opnieuw ophef ontstaan rondom het grensconflict, omdat een Duits energiebedrijf een windmolenpark wil bouwen in de gemeenschappelijke zone. Rijkswaterstaat heeft laten weten dat het bedrijf een vergunning nodig heeft om daar te bouwen.
