Het oudste bedrijf van Canada: de Hudson’s Bay Company
Op 17 augustus opent de eerste Hudson’s Bay in Nederland, nadat een poging tot overname van de V&D mislukte. De Canadese warenhuisketen timmert flink aan de weg in Europa, hoewel de eerste resultaten in Duitsland tegenvallen. Een investeerder eist nu dat Hudson’s Bay zich terugtrekt uit Europa en flink reorganiseert. Volgens de bedrijfsleiding gaat de uitbreiding in Europa gewoon door. Het moederbedrijf, de Hudson’s Bay Company, is het oudste bedrijf van Canada en gaat terug tot 1670.
Ontdekking van de Hudsonbaai
In 1610 verkende de Engelse zeevaarder Henry Hudson een grote binnenzee in het noorden van het huidige Canada. De naar hem vernoemde baai werd in de jaren erna door andere ontdekkingsreizigers verder in kaart gebracht. Traditioneel waren veel Franse handelaren actief in de bonthandel in Noord-Amerika. Twee Franse ontdekkingsreizigers, Radisson en des Groseilliers, waren na een verkenning van de regio rondom de Hudsonbaai naar Engeland gekomen. Hertog Ruprecht van de Palts, hertog van Cumberland en neef van de Engelse koning Karel I, was geïnteresseerd in hun verslag en investeerde in een aantal verdere expedities.
Oprichting van de Hudson’s Bay Company
Nadat een van de schepen terugkeerde met pelzen ter waarde van 1400 pond, gaf de koning op 2 mei 1670 een royal charter aan The Governor and Company of Adventurers of England trading into Hudson’s Bay. Hiermee verkreeg het bedrijf het handelsmonopolie in de vallei rondom de Hudsonbaai, Rupertland (of Prince Rupert’s Land) genoemd. De onderneming leek enigszins op de VOC in de zin dat ze van een Europese overheid toestemming hadden gekregen om zelfstandig op te treden in overzeese gebieden. Met 15% van het Noord-Amerikaanse continent was de onderneming lange tijd de grootste grondbezitter ter wereld. Pas in 1870 kwam het land van de Hudson’s Bay Company in het bezit van de Canadese overheid.
Van bont ruilen tot detailhandel
In eerste instantie handelde het bedrijf vooral in bont met de oorspronkelijke bewoners. Vanuit de York Factory aan de Hudsonbaai begon de firma met het opzetten van een netwerk van handelsposten. Indianen boden daar hun pelzen aan in ruil voor goederen als dekens, naalden, messen en ketels. Vanaf de negentiende eeuw trokken veel migranten westwaarts en nam de interesse in bont af. De Hudson’s Bay Company ging zich meer op de detailhandel richten, met de westerse kolonisten als nieuwe doelgroep. Handelsposten werden verkoopwinkels, ruilhandel werd geldhandel.
Groei en de ‘terugkeer’ naar Europa
Het bedrijf groeide in de loop van de eeuwen gestaag door. Na een fusie met de North Western Company strekte het gebied waar de Hudson’s Bay Company actief was zich uit van de Atlantische tot de Stille oceaan. Gedurende de twintigste eeuw nam het aantal winkels toe en werd het aanbod uitgebreid en gemoderniseerd. Daarnaast was het bedrijf (zijdelings) actief in vastgoed, transport en grondstofwinning, met name olie en gas. Tegenwoordig heeft de Hudson’s Bay Company bijna 500 winkels en meer dan 60.000 werknemers. Het is afwachten of het oudste bedrijf van Canada de Europese markten zal weten te veroveren en het lot van de V&D en vele anderen weet te ontlopen.
Bronnen:
Newman, P.C. (1989) Empire of the Bay: An Illustrated History of the Hudson's Bay Company. (Markham, Ontario: Viking, Penguin Books of Canada)
Spencer, C. (2007) Prince Rupert: The Last Cavalier. (London: Phoenix)
https://retailtrends.nl: 'hudsons bay mag warenhuis in Berlijn niet sluiten'
http://www.textilia.nl: 'hudsons bay: de Nederlandse operatie gaat onverminderd door'
https://web.archive.org: geschiedenis Hudson's Bay Company
Afbeelding:
Kaart: By BlankMap-USA-states-Canada-provinces.svg: Lokal_Profil Wpdms_ruperts_land.jpg: en:User:Decumanus derivative work: Themightyquill [CC BY-SA 3.0 ], via Wikimedia Commons
Logo: By Qyd (Photo taken by uploader in a museum) [GFDL (http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html), CC-BY-SA-3.0 or CC BY-SA 2.5-2.0-1.0 ], via Wikimedia Commons
