Hoe schrijf ik mijn scriptie: de Tweede Punische Oorlog

Zoals jullie twee weken geleden hebben kunnen lezen speelde Syracuse een kleine rol van betekenis in de Eerste Punische Oorlog. Tijdens de Tweede Punische Oorlog was deze rol beduidend groter. Het verhaal over de Syracuse in deze periode staat bol van de onverwachte plotwendingen, moordpartijen en drama’s. Hierdoor is het leuk om erover te lezen, maar was het ook een “gigantisch” werk om het beschrijvende gedeelte niet te uitgebreid te laten worden.

Gigantisch? Waar komt dat woord eigenlijk vandaan? In mijn bericht van 26 oktober heb ik beschreven dat de Olympische goden de Titanen versloegen in de Titanenstrijd. De Olympische god Zeus strafte de Titanen hard, waardoor de godin Gaia de Giganten baarde om hen te wreken. De Giganten waren reuzen met slangen als haar en hun lichaam eindigde in een drakenstaart. Zij probeerden de berg Olympus te bestormen door bergen en rotsblokken op te stapelen en wierpen aan elkaar gebonden brandende boomstammen naar de Olympus, om de goden te verdrijven. De strijd werd pas beslist op het moment dat de sterveling Herakles zich aan de zijde van de Olympiërs schaarde. De Giganten werden verslagen en de Olympische goden heersten voorgoed over de wereld. Tegenwoordig is deze mythische strijd nog terug te vinden in ons taalgebruik. Het woord ‘gigantisch’ is bij ons een synoniem voor ‘enorm’ of ‘reusachtig’.

Tweede Punische Oorlog

Omdat er over Syracuse in de Tweede Punische Oorlog zo gigantisch veel te vertellen is, deel ik dit gedeelte op in kleinere stukken. Wederom lijkt het mij verstandig om de bibliotheek van Rotterdam als uitvalsbasis te gebruiken. De voorgaande twee weken was dit mij namelijk prima bevallen. Vanaf het moment dat de Tweede Punische Oorlog uitbrak, leden de Romeinen de ene na de andere nederlaag tegen Hannibal en zijn troepen. Koning Hiëro van Syracuse bleef desondanks een trouwe bondgenoot van de Romeinen. Hij stond de Romeinen dan ook geregeld bij met het leveren van voorraden en dergelijke. Op het moment dat de hoogbejaarde Hiëro te overlijden kwam, veranderde deze situatie. Hiëro had zijn vijftienjarige kleinzoon Hieronymus benoemd als troonopvolger en op zijn sterfbed had hij gesmeekt om het gunstige bondgenootschap met de Romeinen trouw te blijven.

Hieronymus en Hannibal

Hieronymus vond de superioriteit van de Romeinen door de overwinningen van Hannibal niet meer vanzelfsprekend. Hij besloot zodoende een gezantschap naar Hannibal te sturen om over een bondgenootschap te onderhandelen. Hannibal stuurde vervolgens twee afgezanten naar Syracuse. Dit waren Epicydes en Hippocrates. Zij zouden nog een belangrijke rol gaan spelen bij de uiteindelijke ondergang van de stad. De Romeinen hoorden al snel van de plannen van Hieronymus. Zij zonden vertegenwoordigers naar Syracuse om het bondgenootschap dat Rome met de voorouders van Hieronymus had gesloten nieuw leven in te blazen. Zij werden echter op beschamende wijze weggestuurd, waarna Hieronymus een bondgenootschap met Carthago aanging. Dat dit geen verstandige keuze was van de jonge heerser, zal later duidelijk worden.

Moordaanslag op Hieronymus

Hieronymus stuurde Hippocrates en Epicydes er elk met een eigen legeronderdeel op uit om Romeinse garnizoenen op Sicilië aan te vallen, terwijl hij zelf met het leger richting Leontini vertrok. Hier werd Hieronymus het slachtoffer van een moordaanslag. Hij werd meerdere malen gestoken en overleed ter plekke. De moordenaars reden terug naar Syracuse, waar ze betoogden dat het volk in opstand moest komen tegen de aanhangers van Hieronymus. Andranodorus, de oom van Hieronymus, zag in dat de situatie hulpeloos was en gaf zich over aan het volk. Hippocrates en Epicydes keerden vervolgens terug de stad in, waar ze de huidige senaat en de aristocraten zwart maakten onder de bevolking.

Machtsovername

Ook Andranodorus plande een machtsovername, maar werd gesnapt en vermoord. Vervolgens werden alle nog levende leden van de familie van Hiëro opgespoord en geëxecuteerd. Epicydes en Hippocrates, die veel aanhangers onder het volk hadden verworven, werden vervolgens genomineerd als magistraten. Op dat moment landde de Romeinse consul Marcellus op Sicilië, waarna de situatie snel escaleerde. Maar hier zullen jullie nog even geduld voor moeten hebben, want dat komt over twee weken pas aan bod!