Homoseksualiteit in de Westerse wereld

De Russische vicepremier Dmitri Kozak wil voortaan voorkomen dat homoactivisten de straat op gaan om te protesteren. Met zijn omstreden nieuwe antihomowet hoopt Kozak deze “walgelijke propaganda” voortaan voorgoed uit te bannen in Rusland. Ook in de rest van de Westerse wereld was homoseksualiteit lange tijd zeer omstreden.

In de oude niet-Westerse culturen was homoseksualiteit over het algemeen een redelijk geaccepteerd fenomeen. Zo was het in verschillende Afrikaanse krijgsculturen een traditie voor een man om een jonge leerling in huis te nemen, met wie hij vervolgens een seksuele relatie onderhield. Hetzelfde gold in China, waar in de zesde eeuw voor Christus het ‘genot van de gebeten perzik’, zoals homoseksuele relaties eufemistisch werden genoemd, een geaccepteerd gebruik was.

Oude Grieken

Ook in de Westerse culturen van de Oudheid waren seksuele verhoudingen tussen leden van hetzelfde geslacht niet ongebruikelijk. De oude Grieken benadrukten vooral het pedagogische nut van de 'pederastie', een relatie tussen een oudere- en een jongere man. Daarnaast werd het ook gezien als een uiterst effectieve manier van geboortebeperking in tijden van voedselschaarste. Zelfs op het gebied van oorlogsvoering zagen de Grieken een positieve rol weggelegd voor homoseksualiteit. Soldaten van de ´Heilige Schare van Thebes´ waren verplicht om seksuele relaties met elkaar aan te gaan op basis van de gedachte dat geliefden uiteindelijk meer voor elkaar over zouden hebben op het slagveld.

Opkomst Christendom

Aanvankelijk kenden de Romeinen dezelfde tolerante houding ten opzichte van homoseksualiteit als de Grieken. Van ongeveer iedere vroege Romeinse keizer, met uitzondering van Claudius, is bekend dat hij er minstens één jonge mannelijke minnaar op nahield. Dit veranderde echter in de loop van de derde en vierde eeuw met de opkomst van het Christendom in het Romeinse Rijk. In 390 na Christus vaardigde keizer Theodosius I een wet uit waarin stond dat “mannen die paren als vrouwen” op de brandstapel moesten. Rond de dertiende eeuw stond uiteindelijk in vrijwel heel Europa de doodstraf op homoseksualiteit. Relaties tussen leden van hetzelfde geslacht kwamen sindsdien nog wel voor, maar werden meestal zoveel mogelijk geheim gehouden.

Mannelijke-manliefde

Pas tegen het einde van de negentiende eeuw vond er weer een verandering plaats in de Westerse houding ten opzichte van homoseksualiteit. In 1867 publiceerde de Duitser het laatste deel van zijn ‘ Onderzoek naar de raadsels van mannelijke-manliefde’, waarmee hij de eerste homoseksuele man was die publiekelijk uitkwam voor zijn geaardheid. In 1911 werd met de invoering van de eerste ‘Zedelijkheidswet’ homoseksualiteit in Nederland legaal voor personen van minimaal 21 jaar. Toch betekende dit niet het einde van de discriminatie tegen homoseksuelen, want met de uitbraak van de Tweede Wereldoorlog begon de vervolging opnieuw. Onder het naziregime werden tienduizenden, voornamelijk mannelijke, homoseksuelen afgevoerd naar concentratiekampen. Hitler had minder problemen met lesbiennes, omdat die in zijn ogen ‘seksueel passief’ waren.

Rusland

Het zou in de meeste Westerse landen uiteindelijk nog tot de jaren ’60 en ’70 duren voordat homoseksualiteit definitief uit de taboesfeer kwam. Pas in die periode werd discriminatie op basis van geaardheid verboden en ontstond er in steeds meer landen een openlijke gay-cultuur. In 1973 verwijderde de American Psychiatric Association ‘homoseksuele geaardheid’ voor het eerst van de lijst van mentale stoornissen. Pas 23 jaar later, in 1990, maakte ook de Wereldgezondheidsorganisatie bekend dat homoseksualiteit niet langer gezien werd als een geestesziekte. Maar ondanks het feit dat een homoseksuele geaardheid in steeds meer Westerse landen geaccepteerd wordt, is de Russische vice-premier Dmitri Kozak juist nu van plan een nieuwe anti-homowet in te voeren. Volgens hem moet het Russische parlement overwegen om het openlijk bepleiten van pederastie, lesbische relaties en biseksualiteit  te verbieden. “Niet is walgelijker dan propaganda voor dergelijke zaken”, aldus Kozak.