John Adams – revolutionair, president en ambassadeur

John Adams (1735 – 1826) was een Founding Father, ambassadeur in onder andere Nederland en president van de Verenigde Staten. Hij leerde van de fouten die Europa maakte en pleitte gedurende zijn indrukwekkende politieke carrière voor een sterke grondwet om het volk te beschermen en om afstand te houden van Europese conflicten en corruptie. 

Adams’ ideale samenleving

John Adams besteedde ontelbare uren aan het bestuderen van geschiedenis en politicologie en  wijdde zijn hele leven aan het creëren van de’ ideale samenleving’. Adams geloofde in een balans tussen rechten en plichten van de regering en het volk met een grondwet als fundament. De grondwet diende het volk te beschermen tegen eventuele corruptie en tirannie van de regering. Het waren deze idealen die hem bekend maakten tijdens zijn politieke carrière. Zijn ideeën werden  alom geprezen en grotendeels overgenomen in de Amerikaanse grondwet die – met aanvullende amendementen – nu nog van kracht is. Founding Father Adams werkte als advocaat in Boston toen de befaamde Stamp Act van 1765 werd doorgevoerd: het Britse parlement verhoogde zonder toestemming van de koloniën de belastingen. Adams was een uitgesproken tegenstander en verklaarde dat deze wet onrechtmatig was omdat het niet was goedgekeurd door het Amerikaanse volk. Ondanks weerstand van de kolonisten bleef de Britse regering veranderingen doorvoeren zonder goedkeuring. Adams waarschuwde dat een strijd om onafhankelijkheid zo onvermijdelijk – en bovendien rechtmatig – was. Zijn opvattingen en uitspraken verzekerden hem van een plaats in de nieuwe regering van de onafhankelijke Verenigde Staten.

Ambassadeur in de Nederlandse Republiek

Zoals velen in zijn tijd werd Adams naar het buitenland gestuurd om financiële en politieke steun te verwerven van Europese landen om zo de oorlog tegen de Britse koning te kunnen winnen. Hij was onder andere ambassadeur van de Nederlandse Republiek. Het Nederlandse volk had laten zien dat het mogelijk was in opstand te komen tegen een koning en als republiek te overleven in een wereld waarin kleine, zwakke staten voortdurend werden opgeslokt door grotere, sterkere staten. Voor Adams leek dit de ideale samenleving waarin het volk in vrede en vrijheid leefde.

Teleurgesteld in het Nederlandse volk

Maar de werkelijkheid bleek niet het ideaal waar hij op hoopte. In Adams’ ogen was de Spaanse koning slechts vervangen door een corrupte Stadhouder. Onvermijdelijk leidde dit tot een fractiestrijd tussen aanhangers van het oude systeem – de Orangisten – en een groep die dat systeem wilde veranderen – de Patriotten. Uiteindelijke baande het de weg voor inmenging van buitenlandse machten, zoals bleek toen het Franse leger in 1795 de Republiek binnenmarcheerde. Volgens Adams waren deze problemen te wijten aan een gebrekkige grondwet. Het voorkomen van dergelijke problemen was een belangrijke drijfveer achter het opstellen van de Amerikaanse grondwet.

(Vice-)President van de Verenigde Staten

Adams’ ervaring en kennis verzekerde hem van  twee opeenvolgende termijnen als vicepresident van George Washington en een termijn als president. Washingtons beleid van neutraliteit werd door Adams voortgezet. Hij had als ambassadeur in Europa met eigen ogen gezien dat inmenging van buitenlandse machten slechts voor problemen zorgde. Hij wilde voorkomen dat de Amerikaanse republiek ten onder zou gaan, zoals dat gebeurde met de Nederlandse Republiek door inmenging van Frankrijk in 1795.

Zijn laatste jaren

Na het verliezen van de presidentsverkiezingen in 1800 trok Adams zich terug uit de politiek en verhuisde hij met zijn vrouw terug naar zijn geboortestad Braintree in Massachusetts, waar hij 26 jaar later stierf. Daar kon hij doen waar elk mens naar streeft: met een opgeheven hoofd terugkijken op een invloedrijk en bijzonder leven.