Kleinzoon Truman over atoombom op Hiroshima

Het is nu mijn verantwoordelijkheid om te voorkomen dat we ooit nog een kernbom gebruiken.

Aldus Clifton Truman Daniel, de kleinzoon van de Amerikaanse president Harry S. Truman. Hij deed zijn uitspraak in 2012 op een herdenkingsdienst voor de slachtoffers van de atoombom op Hiroshima op 6 augustus 1945. Zijn grootvader, president Truman, gaf toentertijd toestemming voor de kernaanval, die in totaal aan 140.000 mensen het leven kostte.

Op 8 mei 1945 gaf nazi-Duitsland zich over aan de Geallieerden, maar Japan weigerde hetzelfde te doen. De Amerikanen besloten zich daarom voor te bereiden op een invasie van Honshu, het grootste eiland van Japan. Al snel werd echter duidelijk dat een landing op het eiland uiterst kostbaar zou zijn. Het Japanse leger beschikte namelijk nog over 2.3 miljoen landsoldaten en 4 miljoen zeelieden, aangesterkt met een militie van 28 miljoen Japanse burgers. Daarnaast waren grote delen van het eiland ongeschikt voor een landing, waardoor de Japanners eenvoudig konden voorspellen waar de Amerikanen aan wal zouden gaan.

In juni en juli van 1945 liet het Amerikaanse leger daarom meerdere onderzoeken doen naar de kosten van een invasie van Japan. De ergste schattingen liepen uiteen van 1.7 miljoen tot 4 miljoen Amerikaanse slachtoffers, waaronder 400.000 tot 800.000 doden. Opperbevelhebber George Marshall vond deze aantallen onaanvaardbaar en besloot op zoek te gaan naar een wapen “dat meteen beschikbaar is en dat het aantal Amerikaanse slachtoffers kan doen verlagen.” Hij liet onder meer mosterdgas en fosgeen invliegen naar de regio, maar uiteindelijk werd met toestemming van president Truman besloten tot inzet van de atoombom.

Op 6 augustus 1945 wierp de Amerikaanse bommenwerper ‘Enola Gay’ een atoombom genaamd ‘Little Boy’ af boven de Japanse stad Hiroshima, met 140.000 doden tot gevolg. Drie dagen daarna volgde een tweede kernaanval op de stad Nagasaki, ditmaal resulterend in 80.000 slachtoffers. Nog geen week later, op 15 augustus 1945, gaf Japan zich over. Desalniettemin kwam er naderhand veel kritiek op de inzet van de atoombommen. Zo zouden Truman en Marshall niet gekozen hebben voor een kernaanval om het aantal Amerikaanse slachtoffers te beperken, maar vooral om de Sovjet-Unie af te schrikken.

Kleinzoon Clifton Truman Daniel wilde zich hier echter niet over uitlaten. “Er zijn andere meningen en andere gezichtspunten en ik denk niet dat we er ooit over uitgepraat zullen raken”, zo sprak hij op de herdenkingsdienst. “Maar het belangrijkste is dat we er over blijven praten.”