Mary Shelley brengt Frankenstein uit

Op 11 maart 1818 publiceert Mary Shelley de roman Frankenstein. In het boek ontdekt de intelligente Victor een manier om dood materiaal tot leven te wekken. De wetenschapper probeert met lichaamsdelen van verschillende lijken een prachtig schepsel te creëren dat kan dienen als zijn vriend. Een op het oog huiveringwekkend monster staat echter op uit de dood. Het monster van Frankenstein is een van de meest bekende verhalen uit de geschiedenis.

Duitse spookverhalen in Zwitserland

De Britse Mary Godwin en haar latere echtgenoot, dichter Pery Bysshe Shelley, brachten in 1816 een bezoek aan Lory Byron in Zwitserland. Na het lezen van Duitse spookverhalen daagde Byron zijn vrienden uit een eigen verhaal te verzinnen. De opdracht spoorde Mary aan tot het schrijven haar wereldberoemde boek.

Monster van Frankenstein

In het verhaal rende Victor uit zijn laboratorium weg nadat hij zag dat zijn gecreëerde ‘vriend’, het uiterlijk van een monster had. Het schepsel bleef in angst, verdriet en verwarring achter. Hoeveel goede daden het monster ook verrichtte, telkens werd hij veracht vanwege zijn angstaanjagende uiterlijk. Hij vroeg Victor een vrouw voor hem te maken, maar tijdens dit proces vermoordde de wetenschapper haar. Uit wraak doodde het monster Victor zijn vrouw.

Bij de naam Frankenstein wordt vaak gedacht aan het monster dat opstond uit de dood. Frankenstein is echter de achternaam van Victor, de schepper van het naamloze wezen.

Prometheus als inspiratiebron

Prometheus was waarschijnlijk de grootste inspiratiebron voor Shelley, aangezien de ondertitel van haar boek ‘The Modern Prometheus’ is. Volgens de legende stal deze figuur uit de Griekse mythologie het vuur van de Olympische goden, waarna hij het aan de mensheid gaf. Als straf voor zijn daad sloot oppergod Zeus Prometheus op in de Kaukasus. Daar at een adelaar iedere dag zijn lever op. Elke nacht groeide zijn lever vervolgens weer aan. De straf had tot in de eeuwigheid moeten duren, zij het niet dat Herakles Prometheus bevrijdde. De mensen op aarde leerden met het gestolen vuur metaal bewerken, vandaar dat Prometheus vaak symbool staat voor techniek. Zo is hij de mascotte van de Technische Universiteit Delft.

Verfilmingen en toneelstukken over Frankenstein

Tegenwoordig wordt het bijna tweehonderd jaar oude boek Frankenstein niet veel meer gelezen. Nog steeds wereldberoemd zijn echter de verschillende verfilmingen en toneelstukken die zijn gebaseerd op het verhaal van Mary Shelley. De inhoud van het verhaal is door deze vertolkingen aan verandering onderhevig. Zo is het oorspronkelijk Britse monster steeds ‘Duitser’ geworden. Daarnaast wordt hij ‘tegenwoordig’ tot leven gewekt door elektriciteit en onweer, terwijl Shelley dit niet geschreven heeft.

Landen: 

Tijdperken: 

De wieg van de Zijderoute

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Lees het eerste jaar Geschiedenis Magazine extra voordelig én kies een welkomstcadeau!

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

GM 2 cover - nu in de winkel

Het tweede nummer van 2024 is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt