Noor Inayat Khan: de Indiase prinses die een Britse spion werd
Ze was een zachtaardige schrijfster van kinderboeken, een muzikante, maar de oorlog veranderde haar. Ze was een tijgerin in het veld.
Aldus Shrabani Basu, biografe van Noor Inayat Khan. De Britse Prinses Anne zal binnenkort een standbeeld van de Indiase prinses Noor Inayat Khan onthullen dat door Basu gemaakt is. Noor Inayat Khan was tijdens de Tweede Wereldoorlog een Britse spionne in Frankrijk. Na maanden op de vlucht te zijn geweest voor de Gestapo werd zij in oktober 1943 gearresteerd.
Noor Inayat Khan werd aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog, op 1 januari 1914, geboren in Moskou. Haar vader Hazrat Inayat Khan was een afstammeling van Tipu Sultan (1750-1799), de sultan van Misore in India. Het gezin Inayat Khan verhuisde in 1920 naar Parijs. Noor Inayat Khan studeerde kinderpsychologie en begon aan het einde van de jaren ’30 met het schrijven van kinderboeken, voordat de uitbraak van de Tweede Wereldoorlog de familie dwong te vluchten naar Londen.
Inayat Khan ging op 19 november 1940 bij de Women’s Auxiliary Air Force, waar ze werd opgeleid tot radiotelegrafist. Zij werd daarna in 1943 gerekruteerd door de spionnen van de Special Operations Executive (SOE). Ondanks haar gebrek aan ervaring werd zij vanwege een tekort aan spionnen, en het feit dat zij de Franse taal vloeiend beheerste, op 17 juni 1943 gedropt in bezet Frankrijk.
In Parijs ging Inayat Khan deel uitmaken van het Physician-netwerk, waar zij het contact tussen het Franse verzet en de SOE in Londen onderhield. Het spionnennetwerk bleek echter geïnfiltreerd te zijn door de Duitsers en een groot aantal van de radiotelegrafisten werd gearresteerd. Inayat Khan wist anderhalve maand uit de handen van de Sicherheitsdienst te blijven, waarbij zij verschillende keren van plaats en alias veranderde. Uiteindelijk werd zij op 13 oktober 1943 gearresteerd in Parijs.
Na lange verhoringen in het hoofdkwartier van de Sicherheitsdienst in Parijs werd Inayat Khan op 27 november 1943 overgebracht naar de gevangenis van Pforzheim in Duitsland. Hier werd zij tien maanden opgesloten, voordat zij op 11 september 1944 werd overgeplaatst naar concentratiekamp Dachau. Na twee dagen zwaar gemarteld te zijn, werd Noor Inayat Khan op 13 september 1944 op 30-jarige leeftijd geëxecuteerd door SS’er Wilhelm Ruppert. Haar laatste woord was Liberté (vrijheid).
Noor Inayat Khan werd na de oorlog postuum beloond met het Britse George Cross en het Franse Croix de Guerre. In 2006 verscheen de biografie Spy Princess: The Life of Noor Inayat Khan van Shrabani Basu.