Zelfmoord als politiek middel

Op vrijdag de 13e november 2015 is Parijs het slachtoffer geworden van een reeks terroristische aanslagen. Er zijn ruim 100 doden gevallen tijdens meerdere explosies en schietpartijen in de stad. Zo werd er tijdens een voetbalwedstrijd gebruik gemaakt van een bommengordel, waarbij ook de terrorist zelf omkwam. Het zelfmoordterrorisme komt al geruime tijd op, maar hoe werd zelfmoord vroeger als politiek middel gebruikt?

Terreur

Terrorisme bestaat al eeuwenlang. Recente voorbeelden zijn terreurorganisaties zoals de IRA of de ETA. Zij pleegden aanslagen op afstand. Vanaf het einde van de jaren zeventig kwam het religieus terrorisme op. Hierbij is vooral de opkomst van de extremistische moslims opmerkelijk. Zij pleegden zelfmoord door middel van bommengordels om een grotere impact teweeg te brengen, waarbij vaak veel burgers omkwamen. Zelfmoord werd in de geschiedenis echter ook voor andere doeleinden ingezet dan het verkondigen van een religie.

Japan - WOII

De Japanners gebruikten zelfmoord tijdens de Tweede Wereldoorlog. Er werden zelfs speciale kamikaze korpsen opgericht. Vaak werden er gevechtsvliegtuigen gebruikt om de klus te klaren, maar er werden ook boten ingezet. Deze voertuigen stortten zich op een vijandelijk doel. Op het land vielen de parachutetroepen Giretsutai (dit betekent ‘heldeneenheid’) aan. Zij werden in een vijandelijk gebied gedropt, niet lettende op de sterkte van de tegenhanger, waarna zij vochten tot de laatste man. Dit werd ook wel Banzai-aanval genoemd.

De Japanse soldaten zagen het als hun plicht het land te beschermen. Ook wilden zij niet in de handen vallen van de vijandelijke troepen. De overlevenden pleegden dan ook liever zelfmoord (harakiri) dan dat zij zich overgaven, waardoor zij een eervolle dood konden sterven. De Japanners leken alles te willen doen voor de overwinning, wat een intimiderende boodschap was voor de vijandelijke troepen.

Japanse troepen voeren een aanval uit

Nazi’s en zelfmoord

Een ander voorbeeld van een ‘eervolle’ dood is de manier waarop Adolf Hitler zichzelf van het leven beroofde. Het Russische leger stond al bijna op de stoep, wat de nazileider deed besluiten om zijn eigen leven te nemen. De Duitse dictator nam cyanide in en schoot zichzelf vervolgens in het hoofd. Ook zijn vrouw Eva Braun nam cyanide in en zelfs zijn hond Blondie moest eraan geloven. Zo voorkwam Hitler een straf, wat hoogstwaarschijnlijk zou uitdraaien op executie, en het schaamtegevoel als gevolg van zijn verlies. Hij hield kortom, de eer aan zichzelf.

Andere Nazi’s volgden zijn voorbeeld. De dood van het gezin Goebbels was het opmerkelijkst. De echtgenote van de minister van Propaganda, Magda Goebbels, besloot haar 6 jonge kinderen cyanidepillen toe te dienen. Het echtpaar wilde niet dat hun kinderen opgroeiden in een wereld zonder het Duitse nationaalsocialisme. Na het doden van hun kinderen, pleegden ook Joseph en Magda Goebbels zelfmoord.

We have demanded monstrous things from the German people, treated other nations with pitiless cruelty. For this the victors will exact their full revenge...we can't let them think we are cowards.

Zelfmoord uit protest

De Vietnamoorlog woedde vanaf 1955 tot en met 1975, als gevolg van een koloniale oorlog waarbij Frankrijk betrokken was. Later nam de VS het stokje over en trachtte het communisme tegen te houden in het gebied. De boeddhistische monnik Thich Quang Duc besloot zichzelf, in juni 1963, in brand te steken uit protest tegen de onderdrukking van boeddhisten in Zuid-Vietnam.

Het regime van Ngô Đình Diệm werd steeds minder populair. Door het protest van de monnik ontdekten de Amerikanen dat ook, waardoor zij zich tegen het Zuid-Vietnamese staatshoofd keerden. De uitspraak van Madame Nhu, de vrouw van Diệms broer, over de zelfmoordactie zorgde er niet voor dat de onvrede verdween:

Let them burn, and we shall clap our hands.

De zelfverbranding van de monnik leidde uiteindelijk tot een versnelling van de ondergang van Diệm. De Amerikaanse president John F. Kennedy was ervan overtuigd dat er een nieuwe regering moest komen om het land te stabiliseren. Al snel werd er een coupe gepleegd. Diem en Nhu vonden 4 maanden na de zelfverbranding van de boeddhist de dood.