De Nederlandse Oscarsuccessen

In maart 2024 kwam er voor het eerst in tien jaar weer een Oscar richting Nederland. Cameraman Hoyte van Hoytema mocht een Oscar in ontvangst nemen voor zijn werk aan de film Oppenheimer. Hij werd hierdoor de elfde Nederlander die deze belangrijke filmprijs won. Hier worden een aantal van de belangrijkste successen beschreven.

De eerste Nederlander met een Oscar

Herman Ross won in 1930 een Oscar voor beste Art Direction. Zijn werk aan de Amerikaanse muziekfilm King of Jazz werd hiermee bekroond. Hij ontwierp de kostuums en het decor voor de film, maar werd ook geroemd om zijn innovatieve kleurgebruik voor bijvoorbeeld het muzieknummer Rhapsody in Blue. De video bij dat nummer werd al in kleur gemaakt, maar de kleur blauw werd op de kleurenfilms van die tijd nog niet goed opgepikt. Door slim met de kleuren van het decor om te gaan, wist Ross toch de kleur blauw op film te krijgen. Zijn werk maakte hem de eerste Nederlandse Oscarwinnaar ooit.

De trailer van de muziekfilm King of Jazz:

De eerste Nederlandse film met een Oscar

De eerste Nederlandse film die een Oscar won, was de film Glas in 1960. Maker Bert Haanstra won het beeldje voor de beste korte film en werd hiermee de tweede Nederlandse Oscarwinnaar. De film is een slechts elf minuten durende film, zonder commentaar en met alleen beelden van een glasfabriek waarover jazzmuziek van Pim Jacobs-Kwintet te horen is. Wat eerst een bedrijfsfilm moest worden, was uiteindelijk uitgegroeid tot een succesvolle korte film waarover Haanstra zei: “Het was gewoon voor mijn eigen plezier.”

De trailer van de film Glas:

De succesvolste Nederlandse bioscoopfilm

De Nederlandse dramafilm uit 1973 Turks fruit werd gemaakt op basis van de gelijknamige roman van Jan Wolkers. Regisseur Paul Verhoeven verfilmde de roman en liet de erotische scènes niet achterwege. De film zocht hiermee de grenzen op, maar werd – ondanks de vele negatieve reacties op deze tamelijk expliciete scènes – de succesvolste film uit de Nederlandse filmgeschiedenis met ruim 3,3 miljoen filmbezoekers. In 1974 mocht het Oscarbeeldje dan ook opgehaald worden voor de beste niet-Engelstalige productie.

Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!

De eerste animatiefilm met een Oscar

Regisseur Co Hoedeman ontving in 1978 een Oscar voor de korte animatiefilm ‘Het Zandkasteel’. In tegenstelling tot Haanstra en Verhoeven nam Hoedeman in de Verenigde Staten als eerste Nederlander het beeldje zelf in ontvangst.

Een succesvolle Nederlandse speelfilm

De Nederlandse speelfilm uit 1986 ‘De aanslag’, gebaseerd op het gelijknamige boek van Harry Mulisch uit 1982, was een groot succes in bioscopen in Nederland en in het buitenland. In 1987 won het in de categorie beste niet-Engelstalige film. De aanslag gaat over verschillende aanslagen van het verzet op Nederlandse landverraders tijdens de Tweede Wereldoorlog. De film werd een van de hoogtepunten uit de Nederlandse geschiedenis.

De trailer van de film De Aanslag;

Eerste vrouwelijke winnares

Hoewel de jaren ‘90 niet de beste jaren waren voor Nederlandse films, won de feministische dramafilm Antonia van Marleen Gorris uit 1996 een Oscar voor de beste niet-Engelstalige film. Hierbij werd Gorris de eerste Nederlandse vrouwelijke winnares van het Oscarbeeldje. Naast dat ze regisseur was van de film, schreef ze ook het script van Antonia.

De trailer van de film Antonia:

Tien jaar geleden

Voordat Hoyte van Hoytema het beeldje in 2024 in zijn handen hield, werd de Oscar tien jaar geleden aan onder andere de Nederlander Erik-Jan de Boer uitgereikt. Waar de vorige Nederlanders die een Oscar wonnen, vooral regisseurs waren, had De Boer een andere functie. Hij won de prijs als digitaal animator. De Boer werkte in een animatieteam met drie anderen aan de film Life of Pi geregisseerd door Ang Lee. In 2013 ontving het animatieteam, met De Boer een Oscar.

De trailer van de film Life of Pi: