De geschiedenis van de Britse geheime inlichtingendienst MI6

De topman van de Britse geheime dienst GCHQ treed eind dit jaar af. Iain Lobban leidde de dienst sinds juli 2008. De GCHQ is echter niet de enige geheime dienst van Groot-Brittannië. Een van de bekendste en meest geheimzinnige organisaties is de MI6, ook wel de Secret Intelligence Service of SIS genoemd.

Oprichtingen en naam MI6

In 1909 wordt het Secret Service Bureau (SSB) opgericht in Londen. Dit bureau maakte deel uit van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Marine en Oorlog. De SSB bestond uit verschillende afdelingen, Military Intelligence Sections (MI). De Secret Intelligence Service was sectie 6, waar de afkorting MI6 vandaan komt. Deze afdeling en de MI5, de Britse Veiligheidsdienst, waren de twee belangrijkste en zijn op dit moment de enige - voor zover bekend- die nog actief zijn. Het hoofdkwartier van de MI6 ligt aan de oever van de Theems in Londen.

George Mansfield Smith-Cumming

Directe aanleiding voor de oprichting van de SSB was de dreiging van de Duitse militaire expansie in 1909. Ook gingen er geruchten dat de Duitsers spioneerden bij de Britten. Het eerste hoofd van de MI6 was Kapitein Sir George Mansfield Smith-Cumming. Hij legde de basis voor de organisatie en leidde de MI6 tijdens de Eerste Wereldoorlog. Mansfield Smith-Cumming signeerde zijn brieven altijd met een groene C, een codenaam die werd overgenomen door alle latere hoofden van de MI6.

Interbellum en Tweede Wereldoorlog

Na afloop van de Eerste Wereldoorlog was het grootste deel van de activiteiten van MI6 gericht op het communisme, dat opkwam in Rusland. Vanaf de vroege jaren ’30 werd echter ook de opkomst van de nazi’s in de gaten gehouden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de aandacht van MI6 gericht op Human Intelligence, dus menselijke spionnen die informatie vergaarden bij de tegenstander, en het breken van codes en vijandelijke signalen.

MI6 tijdens de Koude Oorlog

Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog richtte MI6 zich op de Sovjet-Unie. Duitsland was geen gevaar meer, maar de Sovjet-Unie des te meer. Met de deling binnen Europa en het ontstaan van de Koude Oorlog, was het van belang dat de MI6 infiltreerde in landen aan de andere kant van het IJzeren Gordijn. Zo had MI6 een aantal geheim agenten die succesvol spioneerden in Polen. Welke impact en activiteiten de MI6 tijdens deze periode hadden is niet geheel duidelijk, de organisatie houdt veel van haar informatie en operaties geheim.

Huidige MI6

De val van de Sovjet-Unie en het einde van de Koude Oorlog in 1989 zorgde voor een verschuiving in prioriteiten. Rusland was nog steeds een gebied om in de gaten te houden, maar het grootste deel van de organisatie houdt zich sindsdien bezig met het vergaren van inlichtingen over regionale instabiliteit, terrorisme, de groei en verspreiding van massavernietigingswapens en serieuze internationale criminaliteit.

Af en toe lekt er informatie uit, zoals in 2011, toen duidelijk werd dat de MI6 meegeholpen had bij de gevangenneming van de Libische leider Muamar Khadaffi. Over het algemeen worden de activiteiten van de MI6 echter geheim gehouden. De GCHQ is gericht op het breken en analyseren van codes en is sinds 1952 een aparte organisatie, voortgekomen uit de SIS.