Harley-Davidson: een symbool van de American Dream

Op 30 augustus 1903 werd Harley-Davidson opgericht door vier jongens uit Milwaukee. Wat begon als een klein bedrijf dat in een houten schuur een motortje maakte dat gemonteerd werd aan een standaardfietsframe, groeide uit tot een marktleider op het gebied van krachtige en betrouwbare motorfietsen. Door slimme marketing en continue technische vernieuwingen kon het bedrijf elke crisis doorstaan en werd Harley-Davidson een symbool van de American Dream.

Vier jongens uit Milwaukee

In 1901 ontwierp de 20-jarige William Harley een kleine motor die kon worden gemonteerd aan een standaardfietsframe. In de jaren daarop werkten Harley en zijn jeugdvriend, Arthur Davidson, aan het bouwen van deze motor. Ze schakelden de hulp in van Arthurs broers, Walter en William, die beiden werkzaam waren in de spoorwegindustrie. Walter werd gestrikt met de belofte dat hij op de motor mocht rijden. Pas toen hij zijn baan in Kansas had opgezegd en was teruggekeerd in zijn geboortestad, kwam hij erachter dat de motor nog gebouwd moest worden.

De eerste Harley-Davidson

De allereerste Harley-Davidson motorfiets werd gebouwd in een houten schuur in de achtertuin van de Davidson-familie met “The Harley-Davidson Motor Company”  geschilderd op de deur. In 1904 werd het eerste prototype getest tijdens een race. Het bestond uit een omgebouwd fietsframe en een motor die met een leren band het achterwiel aandreef. De bestuurder moest eerst trappen tot er genoeg motorcompressie was opgebouwd om de motor op gang te krijgen en om een snelheid van 40 km per uur te bereiken.

Groei en ontwikkeling

Hetzelfde jaar produceerden Harley en de Davidsons drie motorfietsen en zeven het jaar daarop. Het bedrijf groeide zo snel dat de houten schuur niet langer groot genoeg was. Drie jaar na het eerste prototype verhuisde het bedrijf naar een groter pand, dat tegenwoordig het hoofdkantoor van Harley-Davidson is. Tegen het jaar 1909 bouwden 40 mensen 1.000 motorfietsen per jaar. De houten schuur verhuisde mee naar dit pand, waar hij decennia lang zou staan als eerbetoon aan de nederige afkomst van het bedrijf. In de jaren 70 werd hij per ongeluk toch gesloopt toen de fabriekswerf werd schoongemaakt.

De perfecte motorfiets

Het bedrijf investeerde veel in het verbeteren van de motorfiets. Harley studeerde werktuigbouwkunde om zijn uitvinding te kunnen perfectioneren. Grote doorbraken volgden elkaar in rap tempo op, zo werd binnen een paar jaar de leren band vervangen door een metalen ketting en werden de fietspedalen vervangen door een kickstarter. Maar de bekendste en meest invloedrijke doorbraak was de ontwikkeling van de iconische V-twin. De motorfietsen werden niet langer gezien als slechts fietsen met een motor en bereikten een bliksemsnelheid van 100 km per uur. Harley-Davidson kreeg de reputatie betrouwbare en ongewoon snelle motorfietsen te bouwen.

Een varken als mascotte

Ook mede dankzij de marketingideeën van met name de Davidson-broers werd het bedrijf erg succesvol over de hele wereld.  In 1914 werd een raceteam opgericht om het bedrijf te promoten. Het team kreeg de bijnaam ‘The Wrecking Crew’ omdat ze constant wonnen en records verbraken. De mascotte was een varken dat tijdens overwinningstochten meereed op de motorfiets, waardoor de Harley-Davidson motorfiets al snel de bijnaam ‘hog’ kreeg.

Een Wilde Westen imago

Daarnaast wist het bedrijf de Amerikaanse overheid ervan te overtuigen dat hun snelle en wendbare motorfietsen ideale voertuigen waren voor politieagenten, postbodes en soldaten. Vooral hun stoere kleding gaf hen en daarmee hun motorfietsen een Wilde Westen imago. Het bedrijf greep haar kans en startte een succesvolle marketingcampagne om Harley-Davidson kleding en accessoires te verkopen. Tegen 1920 produceerde het bedrijf 28.000 motorfietsen per jaar en Harley-Davidson was niet meer weg te denken uit het straatbeeld.

Koning van de weg

De opkomst van Fords goedkopere en praktische auto en de Grote Depressie zorgden voor een sterke afname in productie. Maar door de marketingstrategieën wist het bedrijf er weer bovenop te komen. Met name de Tweede Wereldoorlog zorgde voor ongekend succes voor het bedrijf, dat 90.000 motorfietsen produceerde voor het Amerikaanse leger. Harley-Davidson moest extra fabrieken bouwen om aan de vraag te voldoen en haar populariteit bleef toenemen. Tegen de tijd dat de laatste oprichter overleed -  in 1950 - was Harley-Davidson de onbetwiste koning van de weg.

Imago van de motorrijder

In de jaren 50 en 60 werden motorrijders in de media afgeschilderd als gewelddadige criminelen die stad en platteland onveilig maakten. Motorbendes als de Hell’s Angels bevestigden en versterkten dit beeld. Maar langzamerhand vervaagde dit imago. In de populaire film Easy Rider (1969) reisden motorrijders over de snelwegen van Amerika en werden zij juist  de slachtoffers van geweld. Motorrijden werd mede door deze film steeds meer geassocieerd met vrijheid en broederschap.

Rand van faillissement

De grote ommekeer in het imago kwam in de jaren ‘80 toen Harley-Davidson op de rand van faillissement stond. Door concurrentie uit met name Japan was de productie van het bedrijf zover gedaald dat de Amerikaanse overheid een importtarief op buitenlandse motorfietsen invoerde. Het kopen van een Harley-Davidson motorfiets werd een daad van patriotisme en de productie nam aanzienlijk toe.

Symbool van de American Dream

De jaren ‘90 luidden een omwenteling in: motorfietsen waren niet langer slechts een transportmiddel, maar ook een hobby voor de middenklasse geworden. Doctoren, advocaten en beroemdheden maakten motorrijden respectabel en de motorfiets werd onderdeel van het dagelijks leven. Harley-Davidson, een bedrijf dat was begonnen in een houten schuur, werd een symbool van de American Dream.