De 5 ergste valsspelers in de sportgeschiedenis

Officieel staat bij sport op professioneel niveau sportiviteit altijd hoog in het vaandel. In de praktijk valt dit nog wel eens tegen. Hoewel de meeste professionele sporters op eigen kracht de eindoverwinning proberen te behalen, verlagen sommigen zich tot meer dubieuze methodes. En daarbij nemen ze het lang niet altijd even nauw met de regels. De sportgeschiedenis kent dan ook een aantal sensationele schandalen, waarin atleten op spectaculaire wijze de boel bleken te hebben bedrogen. Zo bont als de volgende vijf, maken ze het echter maar zelden.

1. Boris Onisjtsjenko: schermen met een omgebouwde degen

Bij de schermwedstrijd tussen de Russische Boris Onisjtsjenko en de Britse Jeremy Fox op de zomerspelen van 1976 was iets vreemds aan de hand. Het viel de Brit namelijk op dat het wapen van Onisjtsjenko telkens een treffer aangaf, zonder dat hij zijn tegenstander had geraakt. De Britten lieten daarop een onderzoek instellen, waarna bleek dat Onisjtsjenko zijn degen had omgebouwd. Door op een verborgen knopje in zijn handgreep te drukken, kon hij de stroomkring in zijn degen laten sluiten. Hierdoor gaf het wapen van de Rus een treffer aan zodra hij de knop indrukte. Na deze onthulling werd Onisjtsjenko direct gediskwalificeerd. Dit betekende het einde van zijn sportieve carrière.

2. Fred Lorz: marathon in de auto afgelegd

Bij de Olympische Marathon van 1904 kwam de Amerikaanse Frederick 'Fred' Lorz als eerste over de eindstreep, ver voor al zijn tegenstanders uit. Een aantal mensen in het publiek vond zijn grote voorsprong toch wel verdacht en eiste uitleg van de winnaar. Onder druk van de boze menigte bekende Lorz de boel te hebben bedrogen. De hardloper had meer dan de helft van de route in de auto van zijn manager afgelegd. Een eindje voor de finish was hij snel uitgestapt, om onder luid gejuich over de eindstreep te rennen. Na deze bekentenis diskwalificeerde de jury hem en riep in zijn plaats de nummer 2 tot winnaar uit. Het jaar daarop behaalde Lorz overigens de eerste plaats bij de Boston Marathon, waarmee hij bewees ook op eigen kracht hardloopwedstrijden te kunnen winnen.

Lance Armstrong valsspeler

3. Lance Armstrong: dopinggebruiker loopt na jaren tegen de lamp

Als het op dopinggebruik aankomt, heeft wielrennen geen beste reputatie. Uit onderzoek van de Belgische krant Het Laatste Nieuws bleek dat maar liefst 92% van de winnaars van grote wielerrondes tussen 1993 en 2017 ooit op dopinggebruik is betrapt. Jarenlang leek Lance Armstrong een van de weinige uitzonderingen op deze regel te zijn. De zevenvoudig winnaar van de Tour de France kon, ondanks verschillende onderzoeken, nooit op het gebruik van stimulerende middelen worden betrapt. Bovendien gold Armstrong vanwege zijn strijd tegen kanker voor velen als een inspiratiebron. Helaas bleek zijn sprookje inderdaad te mooi om waar te zijn. In 2012 liep de wielrenner toch tegen de lamp en gaf hij toe jarenlang doping te hebben gebruikt. Deze bekentenis kostte hem zijn zeven tourtitels.

4: Tonya Harding: aanslag op grootste concurrente georganiseerd

De Amerikaanse kunstschaatsster Tonya Harding was in aanloop naar het Amerikaans kampioenschap van 1994 in een hevige rivaliteit verwikkeld met landgenote Nancy Kerrigan. Deze rivaliteit kreeg een dramatische wending, toen een onbekende man Kerrigan twee dagen voor het toernooi opwachtte en met een wapenstok op haar rechterbeen insloeg. De kunstschaatsster liep hierbij een ernstige blessure op, waardoor ze niet kon meedoen aan het kampioenschap. Harding werd daarop Amerikaans kampioen, maar lang kon ze niet van haar overwinning genieten.

Bij het politieonderzoek naar de aanval op Kerrigan, werd namelijk al snel duidelijk dat de aanslagpleger was ingehuurd door de ex-man van Harding. Tijdens de politieverhoren gaf Harding uiteindelijk toe dat ze had geholpen om de aanslag op haar concurrente te verbergen. Een paar maanden later stonden beide vrouwen tegenover elkaar op de winterspelen van 1994. De inmiddels herstelde Kerrigan ging met zilver naar huis, Harding werd achtste. Kort daarna besloot de Amerikaanse schaatsbond om Harding de Amerikaanse titel van 1994 af te nemen en haar bovendien voor het leven te schorsen.

5: Het Spaanse paralympische basketbalteam: spelers blijken helemaal niet gehandicapt

Misschien wel het meest schaamteloze staaltje valsspelen vond plaats in 2000, tijdens de Paralympische Spelen in Sidney. Bij het basketbaltoernooi voor de heren ging de Spaanse ploeg onverwachts met de gouden medaille aan de haal. Fysiek mankeerden de spelers niets, maar de Spaanse Paralympische Comité had vooraf verzekerd dat alle spelers een IQ van minder dan 70 hadden. Een undercover journalist ontdekte echter dat er hiervoor helemaal geen tests waren afgenomen. Toe er verder onderzoek werd gedaan, bleek dat maar liefst 10 van de 12 spelers niet gehandicapt waren. De Spaanse bond had de spelers vervalste medische certificaten gegeven, in de hoop met een spectaculaire zege meer sponsors aan te trekken. Het schandaal dat hierop volgde, had precies het tegenovergestelde effect.

Leestip:

valsspelers sportgeschiedenis Biografieën in beweging – Een cultuurhistorische analyse van levensverhalen van Nederlandse topsporters, 1928-2014
Auteur: Aad Haverkamp
Uitgeverij: Verloren
ISBN: 978 90 8704 763 4
Winkelprijs: €30,–