Eerste editie van Parijs Roubaix in 1896

Oeroude wielerklassieker Parijs-Roubaix

Parijs-Roubaix is één van de oudste klassiekers op de internationale wielerkalender. ‘De Hel van het Noorden’ zoals de race ook wel eens wordt genoemd, bestaat al sinds 1896. Hoe ontstond deze klassieker?

Ontstaan van Parijs-Roubaix

In 1895 werd er een wielerbaan gebouwd door twee Franse ondernemers. Om meer aandacht te genereren voor hun wielerbaan vroegen ze aan de krant ‘Le Vélo’ om een race te organiseren van Parijs tot hun velodroom. Het zou een goede voorbereidingswedstrijd zijn voor de grootste wielerwedstrijd die op dat moment bestond: Bordeaux-Parijs. Vanaf dat moment zou Parijs-Roubaix met uitzondering van de edities in het interbellum op een wielerbaan eindigen.

De hoofdredacteur van de krant gaf zijn toestemming. De wedstrijd zou eerst plaatsvinden op eerste paasdag, maar werd later verplaatst omdat te veel toeschouwers anders, op het moment dat de wedstrijd langs kwam, de paasmis zouden bijwonen. Het was de Duitser Josef Fischer die de eerste editie van de wedstrijd won.

Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!

De onbegaanbare wegen van de Hel van het Noorden

De route van Parijs-Roubaix doorkruiste het front van de Eerste Wereldoorlog en werd daarom niet verreden tussen 1915-1918. De stofwolken van de oorlog waren nog nauwelijks opgetrokken, toen er in 1919 meteen weer een editie georganiseerd werd. Het volledig verwoeste landschap waar de renners door heen moesten rijden gaf de wedstrijd zijn beroemde bijnaam: ‘de hel van het Noorden’.

De wedstrijd staat nu bekend om de slecht begaanbare kasseienwegen die de renners moeten doorkruisen, maar rond de Eerste Wereldoorlog was deze hobbelige ondergrond ook voor andere wielerwedstrijden vaste prik. Toen de economie verbeterde en steeds meer wedstrijden op betonnen of asfaltwegen werden georganiseerd, kozen de organisatoren ervoor om het imago van de wedstrijd te behouden en werden de kasseistroken typerend voor Parijs-Roubaix.

Een Franse winnaar

Tussen 1919 en 1943 finishte de wedstrijd op verschillende locaties in de stad Roubaix. Berucht was de editie die in 1936 op een paardenrenbaan finishte. De race was in de zeven voorgaande edities gewonnen door een Belg en dat was tegen de zin van de toenmalige Franse koersdirecteur Henry Desgrange. Twee Belgen en één Fransman zaten die dag in de beslissende kopgroep, maar toen de jonge Belg Romain Maes op de eindstreep zijn handen in de lucht stak, kondigde de aankomstrechter aan dat de Fransman Georges Speicher gewonnen had. De Belgische toeschouwers waren woedend en de Belgische kranten spraken schande van de actie van de aankomstrechter. De beslissing werd echter niet meer teruggedraaid.

Twee winnaars in één editie

Vanaf 1943 werd er elk jaar gefinisht op de wielerbaan Roubaix Vélodrome, al scheelde het weinig of de winnaar van 1946 had de finish gemist. In deze bizarre editie reed de kopgroep van drie man de ingang van de wielerbaan voorbij omdat de renners de verkeerde kant op werden gestuurd. Even later konden ze via een andere ingang wel de baan op komen en kon er alsnog gesprint worden om de winst. De Fransman André Mahé won de sprint.

Het verhaal kreeg echter nog een staartje toen Serse Coppi (het broertje van de beroemde Fausto Coppi) een klacht indiende bij de jury omdat de kopgroep van het officiële parcours was afgeweken. Hij kreeg gelijk en zo werd Serse Coppi de winnaar van Parijs Roubaix omdat hij de eerste van de achtervolgende groep was geweest en wél volledig het reglementaire parcours had verreden. De Franse wielerbond was het er echter niet mee eens en riep Mahé vijf dagen later alsnog uit tot winnaar. De Italiaanse wielerbond tekende vervolgens protest aan en Fausto Coppi, op dat moment hét boegbeeld van de wielersport, dreigde om nooit meer te starten in de Franse klassieker. De internationale wielerunie besloot daarna om géén winnaar aan te wijzen, waardoor zowel de Fransen als de Italianen boos reageerden. Tenslotte besloot de UCI om dan maar twee winnaars uit te roepen: Zowel André Mahé als Serse Coppi wonnen de editie van Parijs-Roubaix in 1949.

Nederlandse Winnaars

Parijs-Roubaix is een wedstrijd voor echte kasseispecialisten. Naast de maar liefst 57 keer dat een Belg de wedstrijd won, waaronder Eddy Merckx (3x), Roger de Vlaeminck (4x) en Tom Boonen (4x), won ook een handjevol Nederlanders de wedstrijd. Peter Post was in 1964 de eerste Nederlander die de wedstrijd op zijn naam zette. Na hem volgden Jan Janssen, Jan Raas, Hennie Kuiper en Servais Knaven. De laatste Nederlandse winnaar was Niki Terpstra in 2014.

Leestip:

geschiedenis wielerwedstrijd parijs-roubaix Biografieën in beweging – Een cultuurhistorische analyse van levensverhalen van Nederlandse topsporters, 1928-2014
Auteur: Aad Haverkamp
Uitgeverij: Verloren
ISBN: 9789087047634
Winkelprijs: €30,–