Crowdfunding maakte het Vrijheidsbeeld mogelijk

Dat het Vrijheidsbeeld een van de belangrijkste Amerikaanse iconen is wist je waarschijnlijk al. Maar wist je ook dat dit beeld door crowdfunding mogelijk is gemaakt? Bijna anderhalve eeuw geleden organiseerde de Amerikanen namelijk een grootschalige inzamelingsactie om het gigantische voetstuk voor dit 46 meter hoge beeld te kunnen bekostigen. Volgens wetenschappers zou dit de eerste grootschalige crowdfundingsactie uit de geschiedenis van de Verenigde Staten zijn geweest.

Volgens de meeste geschiedenisboeken dateert het hedendaagse crowdfunding uit 1997, toen een Britse rockband als eerste hun tour door middel van online donaties financierde. De wortels van publieksfinanciering gaan echter veel verder terug. Al in de achttiende eeuw gebruikten schrijvers namelijk particuliere donaties om hun boeken te kunnen bekostigen. Daarnaast moedigde de Britse regering in 1751 ook burgers aan om oorlogsobligaties te kopen. Dit opbrengsten hiervan gebruikten ze vervolgens om hun oorlogen in India te financieren. Al drie eeuwen voor de opkomst van het internet kwam publieksfinanciering dus al in Europa voor.

Beeld cadeau van Frankrijk

Het zou echter nog tot de negentiende eeuw duren voordat de eerste grootschalige crowdfundingsactie in de Verenigde Staten plaatsvond. Maar dan ging het ook direct om een enorm project: het Vrijheidsbeeld. Dit 46 meter hoge beeld was een cadeau van Frankrijk aan de Verenigde Staten, om de vriendschap te bezegelen tussen beide naties met een revolutionair verleden. Nadat de Franse beeldhouwer Frederic Auguste Bartholdi het standbeeld had ontworpen, kon de bouw in 1875 van start gaan. In 1884 was dit karwei eindelijk af en kon het beeld in stukken naar Amerika worden verscheept.

Geen geld voor het voetstuk

Bij aankomst bleek er echter een groot probleem te zijn, namelijk dat het voetstuk van het beeld nog niet gereed was. Afgesproken was dat de Amerikanen dit zelf zouden betalen en bouwen. De Amerikaanse overheid bleek echter niet in staat te zijn om hiervoor het benodigde geld bij elkaar te krijgen. Het voetstuk zou namelijk ongeveer 50 meter hoog worden en geheel uit graniet bestaan, wat niet bepaald goedkoop was. Om dit bouwwerk uit de grond te stampen was 250,000 dollar nodig, wat tegenwoordig neerkomt op 6,3 miljoen dollar. De toenmalige gouverneur van New York Grover Cleveland weigerde dit uit de kas van het stadbestuur te betalen en ook het Congres wilde hier geen geld voor beschikbaar stellen. Hierdoor kwamen het American Committee of the Statue of Liberty meer dan een derde van het bedrag tekort. Even leek het er daardoor op dat het Vrijheidsbeeld er toch niet zou komen in New York.

Crowdfunding via de krant

Hier kwam echter verandering in toen uitgever Joseph Pulitzer te hulp schoot. Pulitzer was zich bewust van het symbolische belang van het Vrijheidsbeeld en wilde daarom per se dat het monument in New York kwam. Daarom besloot hij een inzamelingsactie te organiseren in zijn eigen krant The World. In het dagblad riep Pulitzer de lezers op om bij te dragen aan het Vrijheidsbeeld. Iedereen kon rechtstreeks bijdragen aan het project en elk bedrag was welkom, hoe klein ook. In dit opzicht leek Pulitzers initiatief precies op een hedendaagse crowdfundingscampagne, die we tegenwoordig op Kickstarter en Indiegogo aantreffen.

Campagne doorslaand succes

Pultizers campagne bleek een schot in de roos. In vijf maanden haalde hij namelijk meer dan 100.000 dollar op, meer dan genoeg om het project te bekostigen. Alle bevolkingslagen deden er aan mee, van schoolkinderen en straatvegers tot zakenmannen en politici. Meer dan driekwart van de donaties bedroeg dan ook minder dan 1 dollar.

Vrijheidsbeeld eindelijk voltooid

Dankzij deze crowdfundingscampagne, kon de bouw van het voetstuk eindelijk van start gaan. In april was het klaar, waarna de Franse bouwwerkers het beeld zelf in elkaar konden zetten. Dit nam nog eens vijf maanden in beslag. Na al deze vertragingen, kon het Vrijheidsbeeld op 28 oktober 1886 eindelijk onthuld worden tijdens een feestelijke ceremonie. Voormalig gouverneur Grover Cleveland (inmiddels tot president van de Verenigde Staten gekozen) hield hierbij een toespraak. Nu, meer dan 130 jaar later, kunnen toeristen dankzij deze crowdfundingscampagne zich nog steeds vergapen aan dit indrukwekkende monument.